მშრომელთა საერთაშორისო დღე: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''მშრომელთა საერთაშორისო დღე''' ან '''შრომის დღესასწაული''' ([[ინგლ.]] {{lang-en|Labor Day}}, [[ფრანგ.]] {{lang-fr|Fête du Travail}}, [[რუს.]] {{lang-ru|День труда}}, ზოგიერთ ქვეყანაში ასევე "May„May Day"Day“) აღინიშნება ყოველი წლის [[1 მაისი|1 მაისს]] მუშათა საერთაშორისო მოძრაობის სოციალურ-ეკონომიკური მიღწევებისთვის. ეს თარიღი გამოიყენება ერთი შემთხვევის გამო, რამაც დასაბამი მისცა მუშათა ორგანიზებულ წინააღმდეგობას სამუშაო პირობების გაუმჯობესებისთვის. [[1884]] წელს ორგანიზებულ სავაჭრო და მუშათა პროფკავშირების ფედერაციამ, [[1872]] წელს [[კანადა|კანადის]] მშრომელთა წარმატებით წაქეზებულმა, მოითხოვა რვა-საათიანი სამუშაო დღე [[აშშ|აშშ-ში]], რომელიც ძალაში [[1886]] წლის 1 მაისს უნდა შესულიყო. მას შედეგად საერთო გაფიცვა და ამბოხი მოჰყვა [[ჩიკაგო|ჩიკაგოში]]ში, თუმცა ასევე ოფიციალური სანქციაც რვა-საათიან სამუშაო დღეზე. მაისის დღის ამბოხი მოგვიანებით განმეორდა [[1894]] და [[1919]] წლებშიც.

მემარცხენე ორიენტაციის გამო მაისის დღე ხშირად გამხდარა სხვადასხვა სოციალისტური, კომუნისტური და ანარქისტული ჯგუფის დემონსტრაციების ეპიცენტრი. მე-20 საუკუნეში პირველმა მაისმა ოფიციალური მნიშვნელობა შეიძინა [[სსრკ|საბჭოთა კავშირში]]; ამ დღის აღსანიშნავი დღესასწაულები კომუნისტურ ქვეყნებში [[ცივი ომი|ცივი ომის]]ს პერიოდში ხშირად მოიცავდა სამხედრო პარადებს და მოქალაქეთა პროცესუალურ მსვლელობებს მთავრობის მხარდაჭერის ნიშნად.

"„[[წითელი საშიშროება|წითელი საშიშროების]]"“ პერიოდში [[აშშ|აშშ-ში]] მაისის დღე როგორც მასობრივი უქმე დღე გაუქმდა, რაც საკმაოდ ირონიულია, ვინაიდან ეს ტრადიცია ჩიკაგოდან მომდინარეობს. ამასობაში სხვა ქვეყნებში (აშშ-სა და დიდი ბრიტანეთის გარდა) რეზიდენტი მუშა კლასები იბრძოდნენ იმისთვის, რათა პირველი მაისი ოფიციალურ მთავრობის მიერ სანქიონირებული უქმე დღე გამხდარიყო, რამაც საბოლოოდ თითქმის ყველგან წარმატებული შედეგი გამოიღო. ამ მიზეზის გამო პირველი მაისი თითქმის მთელ მსოფლიოში აღინიშნება მუშათა უზარმაზარი ქუჩის დემონსტრაციებით, რომელთაც მეთაურობს მუშათა პროფკავშირები და სხვადასხვა სოციალისტური თუ კომუნისტური პარტია - თუმცა ეს ფენომენი აშშ-სა და დიდ ბრიტანეთში არ შეინიშნება, მათი ძლიერი ანტი-კომუნისტური პროპაგანდის გამო.

[[კანადა|კანადაში]]ში, [[ავსტრალია|ავსტრალიასა]]სა და [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიაში]] "მშრომელთა„მშრომელთა დღეს"დღეს“ (Labor Day) სხვადასხვა თარიღებში აღნიშნავენ, რაც დაკავშირებულია ამ ქვეყნებში მშრომელთა მოძრაობის საკუთარ ისტორიაზე.

2001 წლიდან "ევროპირველმაისობა"„ევროპირველმაისობა“ (EuroMayDay) პიველი მაისის დღესასწაულის ნაწილი გახდა, რასაც მიზნად ტრადიციული მაისის დღესასწაულის პოლიტიკური მნიშვნელობის განახლება უდევს. მისი მიზანია ასევე შექმნას ვიზუალური წინააღმდეგობა შრომისა და ცხოვრების არასტაბილურობასთან. "ევრომეიდეი"„ევრომეიდეი“ წამოვიდა [[მილანი|მილანიდან]]დან, [[იტალია]], საიდანაც ის გადავიდა [[ბარსელონა|ბარსელონაში]]ში 2004 წელს, შემდეგ კი მთელ [[ევროპა|ევროპას]]ს მოედო 2005 წელს. 2005 წელს დაახ. 200. 000 ადამიანმა მიიღო მონაწილეობა ევროპის მასშტაბის ევრომეიდეიში. ამ წელს მოძრაობის სლოგანი გახდა "„'''გავერთიანდეთ არასტაბილურ სამყაროში და გავიფიცოთ თავისუფალი ღია რადიკალური ევროპისთვის'''"“. 2006 წელს გაცილებით მეტ ქალაქშია დაგეგმილი ევრომეიდეის ღონისძიებებში მონაწილეობის მიღება. აქტიურ მონაწილე ქალაქთა შორის არიან: [[ამსტერდამი]], [[ბარსელონა]], [[კოპენჰაგენი]], [[ჰამბურგი]], [[ჰელსინკი]], [[ლიონი]], [[ლიჟი]], [[ლონდონი]], [[მარიბორი]], [[მარსელი]], [[მილანი]], [[ნეოპოლი]], [[პალერმო]], [[პარიზი]], [[სევილია]], [[სტოკჰოლმი]] და [[ვენა]].

ბოლო წლებში [[დიდი ბრიტანეთი|ბრიტანეთის]] ანტი-კაპიტალისტური მოძრაობა ლონდონში ორგანიზებას უწევს მასშტაბურ საპროტესტო აქციებს, რომელიც პოლიციასთან შეტაკებებით სრულდება. 2000 წელს შეტაკებები დასრულდა ერთ-ერთ უბანში მაკდონალდსის რესტორნის დამსხვრევითა და [[ჩერჩილი, უინსტონ|უინსტონ ჩერჩილისჩერჩილი]]ს ძეგლის მწვანე მოჰიკანად გადაქცევა მის მიერ ჩადენილი სავარუდო კრიმინალური აქტების გამო.

[[გერმანია|გერმანიაში]]ში, განსაკუთრებით კროიცბერგისა და პრენცლაუერ ბერგის რაიონებში, პირველი მაისი ყოველწლიური დემონსტრაციებით აღინიშნება. 1929 წელს სოციალ-დემოკრატიულმა (SPD) მთავრობამ აკრძალა საპირველმაისო მუშათა დემონსტრაციები [[ბერლინი|ბერლინში]]. მიუხედავად ამისა, კომუნისტურმა პარტიამ (KPD), რომელიც ბერლინში ყველაზე ძლიერი იყო მაინც მოუწოდა მუშებს დემონსტრაციაზე გამოსასვლელად. დღის ბოლოსთვის, პოლიციასთან შეტაკების შედეგად მოკლულ იქნა 32 დემონსტრანტი, მუშა და მაყურებელი, 80 კი სერიოზულად დაშავდა. როგორც ამბობენ, ამ დღეს ბერლინის პოლიციამ 11. 000 მასრა ცოცხალი ტყვია დახარჯა.