'''ტბელი აბუსერისძე''' (დ. დაახლოებით [[1190]] ― გ. [[1240]]), [[ქართველები|ქართველი]] მწერალი და ასტრონომი. [[ხიხათა|ხიხათის]] ([[აჭარა|აჭარის]]) [[ერისთავთერისთავი|ერისთავთერისთავის]] ივანეს შვილი. ავტორი
ავტორია რელიგიურ-ისტორიული თხზულებისა "სასწაულნი„სასწაულნი წმიდისა... გიორგისნი და ანდერძნი... მთქუმელისაჲ"მთქუმელისაჲ“ და ვრცელი ქრონოლოგიურ-ასტრონომიული ტრაქტატისა„ტრაქტატისა "ქორონიკონი სრული მისითა საუწყებელითა"საუწყებელითა“. მასვე უნდა ეკუთვნოდეს "გალობანი„გალობანი სამთა იოანეთა"იოანეთა“. რელიგიურ-ისტორიული თხზულება აღწერს აჭარელი გლეხის, ხელობით კალატოზის, ბოლოკჯ-ბასილის სამშენებლო საქმიანობას შუარტყალში. შეიცავს [[აბუსერისძენი|აბუსერისძეთა]] საგვარეულო მატიანეს, აგრეთვე იმდროინდელი ყოფა-ცხოვრებისა და ზნე-ჩვეულებების მნიშვნელოვან ცნობებს, მდიდარია კონკრეტული ისტორიული ხასიათის მონაცემებითაც. ქრონოლოგიურ-ასტრონომიული ტრაქტატი ვრცელი საკალენდრო ცნობარია, რომელშიც განხიხულია წელთაღრიცხვის სხვადასხვა სისტემის ღირსება-ნაკლოვანებანი და მოცემულია საეკლესიო დღესასწაულთა და მთვარის ამოსვლა-ჩასვლის მზა ცხრილები. კანონიზირებულია ქართული მართლმადიდებელი ეკლესიის მიერ.
==ლიტერატურა==
*''სიხარულიძე ი.,'' ტბელ აბუსერიძე - XIII საუკუნის ქართველი მწერალი, თბ., 1963;
* ''ჯავახიშვილი ივ.,'' ისტორიის მიზანი, წყაროები და მეთოდები წინათ და ახლა, წგნ. 1 - ძველი ქართული საისტორიო მწერლობა, თბ., 1945;
* ''ლორთქიფანიძე მ.,'' [[ქსე]], ტ. 1, გვ. 47, თბ., 1975
