მღრღნელები: განსხვავება გადახედვებს შორის

{{ტაქსოდაფა *

| სახელი =მღრღნელები

| სამეფო = ცხოველები

| კლასი =[[ძუძუმწოვრები]]

| რიგი = '''მღრღნელები'''

| ლათ = Rodentia

| არეალის რუკა =

}}

'''მღრღნელები''' (Rodentia), [[ხერხემლიანები|ხერხემლიან]] ცხოველთა რიგი [[ძუძუმწოვრები]]ს კლასისა. აერთიანებს ძუძუმწოვრების სახეობათა საერთო რაოდენობის მესამედზე მეტს. დამახასიათებელია გრძელი საჭრელი კბილები, რომლებსაც ფესვები არა აქვთ, ცხოველის მთელი სიცოცხლის განმავლობაშიი იზრდება და შესაბამისად ცვდება. ეშვები არა აქვთ. საჭრელებსა და ძირითად კბილებს შორის თავისუფალი არეა, რომელსაც [[დიასტემა]] ეწოდება. მღრღნელები გავრცელებული არიან მთელს მსოფლიოში, მრავალ ოკეანურ კუნძულზეც კი. ბინადრობენ ტყეში, ველზე, ალპურ მდელოზე, უდაბნოში წყალსატევის სანაპიროსთან და ა. შ. ხშირად გვხვდებიან კულტურულ ლანდშაფტში, ადამიანის საცხოვრებელ ადგილებში და სხვა. ზოგიერთი ([[ციყვი]], [[ძილგუდა]], [[მეხეური მაჩვზღარბი]] და სხვა) მეხეური ცხოვრების ნირისადმი შეგუებული, ზოგი ([[თახვი]], [[ონდატრა]], [[წყლის მემინდვრია]] და სხვა) ნახევრად წყლის ბინადარია, რიგი სახეობები ([[ბრუცა]], [[ცოკორი]] და სხვა) სიცოცხლის მეტ ნაწილს [[სორო]]ში ატარებენ, უმრავლესობა კი მიწის ზედაპირზე ცხოვრობს. ცნობილია მღრღნელების 30-მდე ოჯახი, რომელთა შორის აღსანიშნავია [[მაჩვზღარბისებრნი]], [[ნუტრიისებრნი]], [[თახვისებრნი]], [[ციყვისებრნი]], [[ძილგუდასებრნი]], [[მიწის კურდღლისებრნი]], [[თაგვისებრნი]], [[ბრუცასებრნი]] და სხვა.

 

[[საქართველო]]ში გავრცელებული მღრღნელებიდან აღსანიშნავია [[კავკასიური ციყვი]], ძილგუდა, ჩვეულებრივი, საზოგადოებრივი და [[პრომეთეს მემინდვრია|პრომეთეს მემინდვრიები]] და სხვა. უკანასკნელი 50 წლის განმავლობაში ჩვენს რესპუბლიკაში ძვირფასი ბეწვის გამო აკლიმატიზებულია ალთაური და [[თელეუთური ციყვი]], [[ნუტრია]].

== ლიტერატურა ==

*''ჯანაშვილი ა.,'' საქართველოს ცხოველთა სამყარო, ტ. 3 - ხერხემლიანები, თბ., 1963

*''ჯანაშვილი ა.,'' [[ქსე]], ტ. 7, გვ. 237, თბ., 1984

 

{{ცხოველები}}

 

[[კატეგორია:მღრღნელები]]

 

{{Link FA|ca}}

 

[[als:Nagetiere]]