ტუნისის ბრძოლა: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ტუნისის ბრძოლა''' იყო [[პირველი პუნიკური ომი]]ს მეორე და უკანასკნელი ბრძოლა [[აფრიკა]]ში, რომელშიც კართაგენელებმა შეძლეს რომაელთა სასტიკი დამარცხება და აფრიკიდან განდევნა.

 

მას შემდეგ რაც რომაელებმა კართაგენელები [[კაპე ეკნომუსის ბრძოლა|კაპე ეკნომუსთან]] ზღვაზე დაამარცხეს და [[ადისის ბრძოლა|ადისთან]] ხმელეთზეც უკუაქციეს, მათ უკვე ეჭვი აღარ ეპარებოდათ, რომ ომი დასასრულს უახლოვდებოდა.

 

მანევრების შემდეგ კართაგენელები [[ტუნისის ტბა|ტუნისის ტბისკენ]] გაეშურნენ. რომაელები მათგან 4 კმ.-ში<ref>10 სტადიუმი.</ref> დაბანაკდნენ. კართაგენულ ბანაკში ისეთი საბრძოლო განწყობა სუფევდა, რომ ქსანთიპოსმა ჩათვალა, რომ არ ღირს მომენტის ხელიდან გაშვება და დაიწყო ბრძოლისთვის მზადება.

 

ქსანთუპოსმა სპილოები წინა ფლანგზე დააყენა. ფალანგა განალაგა ზურგში, ზომიერად მოშორებულად. დაქირავებულთა ერთი ნაწილი მან მარჯვენა ფრთაზე დააყენა, ხოლო მეორე ნაწილი, მსუბუქად შეიარაღებული, მხედრებთან ერთად დადგნენ ორივე ფრთის წინ. ბრძოლის ადგილამდე რომაელებს გრძელი მარშის გაკეთება მოუწიათ, თან გზაზე მათ მიმდებარე გორებიდან ქვებს ესვროდნენ. ამიტომ ბრძოლის დაწყებისას ისინი უკვე დაღლილები იყვნენ. რომაელებმა გადაკვეთეს მდინარე, რომელიც მათ და კართაგენელებს აშორებდათ, მათ იმედი ჰქონდათ რომ სწრაფი იერიშით დააბნევდნენ მტერს.<ref>ეს მხოლოდ [[აპიანე]]ს აქვს. პოლიბიუსი ამ მარშზე არაფერს არ წერს.</ref> სპილოებისგან თავის დასაცავად, რომაელების წყობაში წინ მსუბუქად შეიარაღებულნი იყვნენ, უკან [[მანიპული|მანიპულები]] იყვნენ, ხოლო მხედრები ფლანგებზე განლაგდნენ. ამრიგად რომაული წყობა უფრო მოკლე და ღრმა იყო, სპილოებისგან უკეთ დასაცავად, მაგრამ მხედრების წინააღმდეგ, რომელიც კართაგენელებს მეტი და უკეთესი ყავდათ, არანაერი ზომები არ მიიღეს.

 

კართაგენელებმა დაკარგეს 800 ადამიანი მარჯვენა ფრთიდან. მხოლოდ 2000 რომაელმა მოახერხა გადარჩენა. რომაელების დანაკარგები სხვადასხვა ავტორებს სხვადასხვანაერად აქვთ, თუმცა ყველა სემთხვევაში, დანაკარგები ძალიან სერიოზული იყო<ref>პოლიბიუსის თანახმად, საერთო რაოდენობიდან გადარჩენილი 2500-ის გამოკლებით 13 000ზე მეტი დანაკარგი არ იყო, ხოლო ევთროპიუსის, ოროზიუსის და აპიანეს თანახმად 30 000.</ref>. კონსული და მასთან ერთად გაქცეულები ტყვედ ჩავარდნენ. გაქცეულმა ჯარისკაცებმა მოახერხეს [[ასპიდი|ასპიდში]] ჩასვლა და იქ გამაგრება.

 

ამ გრანდიოზული დამარცხებით დასრულდა რომაელთა პირველი შეჭრა აფრიკაში. ომის მალე დასრულებაზე და იტალიის ნაპირებიდან შორს გადატანაზე რომაელებს უარის თქმა მოუწიათ. კონსული ტყვედ ჩავარდა, არმია განადგურდა, უთუოდ ეს ძალიან მძიმე დამარცხება იყო რომისთვის, რომელმაც ომი ისევ იმ სტადიაში დააბრუნა, როგორშიც იგი ეკნომუსის კონცხის ბრძოლამდე იყო, თუმცა ორივე მხარე ბევრად უფრო გამოფიტული აგრძელებს ომს.

 

<references />

 

[[კატეგორია:პუნიკური ომები]]

 

[[he:קרב בגרדס (255 לפנה"ס)]]

[[it:Battaglia di Tunisi]]

[[no:Slaget ved Tunis]]

[[pl:Bitwa pod Tunesem]]