ხახვი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
ForwarderL (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
ხაზი 38:
[[ფოთოლი|ფოთლები]] ხაზოვანია ან სარტყელისმაგვარი, ძირისმიერი, მილისებური, ღერო 1 მ-მდე აღწევს.
[[ყვავილი|ყვავილები]] მწვრილებია, უსახური, განლაგდება გრძელ ღეროზე. ყვავილედის დიამეტრი ზოგ სახეობებს 40 სმ-ს აღწევს.
== ხახვთა სახეობები ==▼
ყვავილობს ივნის-აგვისტოში. ნაყოფს იძლევა აგვისტო-სექტემბერში.
== ლიტერატურა ==▼
მცენარის ყველა ნაწილს აქვს იოლად ცნობადი მკვეთრი «ხახვისებური» ან «ნიორის» სუნი.
== ქიმიური შემადგენლობა ==
ბოლქვები შეიცავენ აზოტის შემცველ ნივთიერებებს ( 2,5 %-მდე), სხვა და სხვა შაქრებს (10 — 11 %) (გლუკოზას, ფრუქტოზას, სახაროზას, მალტოზას), ინულინის პოლისახარიდს, ფიტინს, ფლავონოიდ კვერცეტინი და მისი გლუკოზიდები, ცხიმები, სხვა და სხვა ფერმენტები, კალციუმის, ფოსფორის მარილები, ფიტონციდები, ლიმონისა და ვაშლის მჟავები, ვიტამინები A (3,75 მგ%), B1 (60 მგ%), B2 (50 მგ%), PP (0,20 მგ%), C (10,5—33 მგ%), ასევე ეთერზეთები მკვეთრი განსაკუთრებული სუნით, ცხვირისა და თვალის ლორწოვანი გარსის გამაღიზიანებლებით. ეთერზეთების მთავარ შემადგენელ ნაწილს წარმოადგენს დისულფიდები და სულფიდები.
{{main|ხახვისებრთა ოჯახის სახეობები}}
ხახვისებრთა ოჯახში ასობით სახეობებია.
ხახვები პირობითად შეიძლება დაიყოს ორ კატეგორიად: დეკორატიულად და საჭმელად, თუმცა ზოგი მათგანი ორივე კატეგორიას მიეკუთვნება.
საჭმელი ხახვების ყველაზე ცნობილი სახეებს წარმოადგენენ:
* '''Allium cepa L'''. [[ხახვი ჩვეულებრივი]]
* '''Allium fistulosum L.''' [[ხახვი-ბატუნი|თათარკა]]
* '''Allium hierochuntinum''' [[Boiss.]]
* '''Allium ascalonicum L.''' [[ხახვი შალოტი]]
* '''Allium nutans L.''' Лук-слизун|[[მჭკნარი ხახვი]]
* '''Allium moly L.''' [[ხახვი მოლი]]
* '''Allium porrum L.''' [[პრასა]]
* '''Allium ramosum L.''' [[ტოტებიანი ხახვი]],[[ჯუსაი]], [[ჩინური ხახვი]], [[ტყიური ხახვი]]
* '''Allium odorum L.''' [[სურნელოვანი ხახვი]]
* '''Allium schoenoprasum L. ''' [[ტაფე ხახვი]], [[ხახვი-შნიტი]]
* '''Allium sibiricum L.''' [[ციმბირული ხახვი]]
* '''Allium ursinum L.''' [[ჩერემშა]], [[დათვის ხახვი]], [[ტყიური ნიორი]]
* '''Allium sativum L.''' [[ნიორი]]
დეკორატიული ხახვებია (ალიუმი):
* '''Allium aflatunense''' [[აფლატუნერული ხახვი]]
* '''Allium cernuu''' [[დახრილი ხახვი]]
* '''Allium cristophii''' [[ქრისტოფის ხახვი]]
* '''Allium flavum''' [[ყვითელი ხახვი]]
* '''Allium giganteum''' [[ისპოლინური ხახვი]]
* '''Allium karataviense''' [[კარატავური ხახვი]]
* '''Allium macleanii''' [[მაკლეანის ხახვი]]
* '''Allium oreophilum''' [[მთამოყვარული ხახვი]]
* '''Allium sphaerocephalon'''[[მრგვალთავიანი ხახვი]]
* '''Allium siculum''' [[სიცილიური ხახვი]]
* '''Allium shubertii'''[[შებერტის ხახვი]]
▲== ლიტერატურა ==
* სტატია. ავტორი - სოროკოლეტოვა ე., სოროკოპუდოვა ო.|სათაური-დეკორატიული ხახვები|ტიპი=ჟურნალი|გამომცემლობა - მეყვავილეობა |წელი=2009. — მაისი—ივნისი|ნომერი=3|ფურცელი=12—14
== წყაროები ==
* [http://onion.net.ru/onion.html ხახვი — სამკურნალო საშუალება]
* [http://redperec.ru/luk.php ხახვის ზოგიერთი სახეობები]
* [http://www.countrysideliving.net/PoM_Allium_May07.html
▲* [http://www.countrysideliving.net/PoM_Allium_May07.html Виды декоративных луков]
[[კატეგორია:ხახვისებრნი]]
| |||