თეტიდა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: eo:Tetiso (nimfo), ru:Фетида
No edit summary
ხაზი 4:
 
== თეტიდა შემწე ==
ჰომეროსის შემდოგ გადმოცემებშითქმულებებში ჩანს, რომ თეტიდის დახმარებით არგონავტებმა შეძლეს სრუტის გავლა [[სცილა]]სა ([[სკილა]]) და [[ქარიბდა|ქარიბდის]] გვერდით ავლით. ის დაცურავდა დელფინზე ამხედრებული. <ref> ტიბულ. ელეგიები I 5, 46 </ref>.
 
ის დაეხმარა [[დიონისე]]ს [[ლიკურგიუსი]]საგან ({{lang-grc|Λῠκοῦργος}}) თავის დაღწევაში, <ref> ჰომეროსი. ილიადა VI 136; ფსევდო-აპოლოდორი. მითოლოგიური ბიბლიოთეკა III 5, 1; კვინტ სმირნსკი. ჰომეროსოს შემდეგ II 546-548 </ref>. ასევე ის დაეხმარა [[ჰეფესტოსი|ჰეფესტოსს]] [[ლემნოსი|ლემნოსზე]] <ref> ჰომეროსი. ილიადა XVIII 395; ფსევდო-აპოლოდორი. მითოლოგიური ბიბლიოთეკა I 3, 5 </ref>.
ხაზი 11:
თეტიდა გაიზარდა [[ჰერა]]ს მზრუნველობით, და ერთი თქმულების მიხედვით თავი აარიდა ზევსთან კავშირს სწორედ [[ჰერა]]ს გულისათვის. რის გამოც ზევსმა ის მოკვდავთან კავშირი უბრძანა <ref> ჰესიოდე. ქალთა ჩამონათვალი, ფრ.210 </ref>, მისი ქორწინება ჰერამ მოაწყო <ref> ჰომეროსი. ილიადა XXIV 60; აპოლონი როდოსელი. არგონავტიკა IV 796 </ref>.
 
სხვა თქმულებით, თეტიდეს უწინასწარმეთყველეს რომ მისი ვაჟიშვილი მამამისზე უფრო ძლიერი იქნებოდა, რის შესახებ არავინ იცოდა პრომეთეისპრომეთეს მეტმაგარდა <ref> გიგინ. მითები 54 </ref>. ასე ან მოირებმა <ref> გიგინ. ასტრონომია II 15, 4 </ref> ან თემიდამ იწინასწარმეტყველეს <ref> ფსევდო-აპოლოდორი. მითოლოგიური ბიბლიოთეკა III 13, 5 </ref>, ან პროტეი <ref> კომენტარები დ.ო.ტორშილოვას წიგნში. გიგინ. მითები., 2000. ფ.75 </ref>, ან ეს შეატყობინეს ზევს <ref> ანონიმი მითოგრაფი. // 1972. С.174 </ref>.
 
ზევსს სურდა მასზემისი დაუფლება და მისდევდა თეტიდას, როდესაც კავკასიონის მთებს მიაღწია, სადაც პრომეთეს შეხვდა, რომელმაც გახსნაგაუხსნა წინასწარმეტყველობა, შეშინებული ზევსი იმით რომ მისგან გაჩენილი თეტიდესთეტიდას ვაჟიშვილივაჟი მასვე ჩამოაგდებდა ტახტიდან, გადაწყვიტა ის მოკვდავისათვის მიეთხოვებინა. ასეთი მოკვდავი იყო ფთიაში მცხოვრები მირმიდონების მეფე [[პელეიპელევსი]], მაგრამ საპატარძლო სულ არ მიილტვოდა ქორწინებისაკენ.
 
მასზე დაქორწინების სურვილით ერთმანეთს ექიშპებოდნენ [[ზევსი]] და [[პოსეიდონი]] <ref> ისტმიური სიმღერები VIII 28 </ref>, მაგრამ პომეთემ გადააფიქრებინა ზევსს <ref> ლუკიანე. ღმერთების ბაასი 1 </ref>.
 
== ქორწინება ==
ფეტიდა რამოდენიმე ხნის განმავლობაში თავს არიდებდა [[პელეაპელევსი|პელევსს]], ის თხოვნით მიმართავდა ხან ცეცხლს, ხან წყალს, ხან ლომს, ხან გველს <ref> სოფოკლე.აქილევსის თაყვანისმცემლები, 150 </ref> (ოვიდიუსის მიხედვით, ფრინველს, ხეს, ვეფხვს), მაგრამ პელეი[[პელევსი]] ქირონის[[ქირონი]]ს რჩევებით ყველა წინააღმდეგობას ართმევდა თავს და იმარჯვებდა <ref> ფეტიდის გარდასახვები ნახ. გრეივსი რ.თეთრი ქალღმერთი. ეკატერინბ., 2005. ფ.156 </ref>, ბოლოს და ბოლოს სანამ არ დაეუფლა თეტიდას <ref> ოვიდიუსი. მეტამორფოზები XI 229-265 </ref>.
პელინის მთებში კენტავრ [[ქირონი]]ს გამოქვაბულში იყო ქორწილი, სადაც ბრწყინვალე საჩუქრებით მოვიდა ყველა ოლიმპიელი ღმერთი. პტოლემეოს გეფესტიონის მიხედვით, ზევსმა თეტიდას აჩუქა ფრთები, გეფესტოსმა პელეასპელევსს ხმალი, აფროდიტემ - ფიალა ეროტის გამოსახულებით, ჰერამ - კაცის ტანსაცმელი (Χλαμύς), ათენამ - სალამური, <ref> შენიშვნა ვ.გ.ბორიხოვიჩის წგ-ში. აპოლოდორი. მითოლოგიური ბიბლიოთეკა. ლ., 1972. ფ.174; კომენტარი დ.ო.ტორშილოვა წგ-ში. გიგინ. მითები. 2000. ფ.114 </ref>.
 
ამ ქორწინებიდან დაიბადა ერთადერთი ვაჟი [[აქილევსი]] <ref> ჰომეროსი. ილიადა I 413; ჰომეროსი. ოდისეა XI 547 </ref>. ფსევდო-ჰესიოდესის თქმით, თეტიდას ჰყავდა რამოდენიმე (ვარაუდით 6) ვაჟი, მაგრამ ყოველთვის ახალდაბადებულ ვაჟს მდუღარე ქვაბში ავლებდა (ან ცეცხლში), რათა შეემოწმებინა მოკვდავია თუ არა ბავშვი. ასე იყო სანამ არ დაიბადა აქილევსი, რომელიც დროზე იქნა გადარჩენილი მამის მიერ, ამიტომ თეტიდამ მიატოვა ქმარი <ref> ფსევდო-ჰესიოდე. ეჰიმია, 300 </ref>.
 
== თეტიდა და მისი ვაჟი ==
პელეას[[პელევსი]]ს მიტოვების შემდეგ თეტიდა როგორც ზღვის ღვთაება ჩასახლდა ზღვის ფსკერზე, საიდანაც თვალყურს ადევნებდა თავისი ვაჟის ბედს. მისი განზრახვით აქილევსი (რომესაცრომელსაც უწინასწარმეტყველეს რომ ტროა იქნება აღებული მისი დახმარებით, მაგრამ თვითონ დაიღუპება)- გოგოდ გადაცმული აღსაზრდელად მიბარებული იყოჰყავდა სკიროსის მეფეს ლიკომედეს, ვის ქალიშვილებთანაც იზრდებოდა აქილევსი (ნახე. [[დეიდამია]]). და [[ილიადა]] სადაც ის ღებულობს უშუალო მონაწილეობას აქილევსის ბედის გადაწყვეტაში.
==შენიშვნები==
<references />
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/თეტიდა“-დან