წყვილთწარმოქმნა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის შეცვლა: sv:Parbildning
No edit summary
ხაზი 3:
 
გამა მამოსხივებისას, როდესაც [[გამა]] [[კვანტი]] დიდ ენერგიას ატარებს (E<sub>γ</sub> > 3 MeV (მეგა ელექტრონულივოლტი)) მატერიასთან ურთიერთქმედებისას ადგილი ექნება ე.წ. "წყვილთწარმოქმნის" ეფექტს. დიდი ენერგიის მატარებელი ფოტონი ატომის ბირთვთან მიახლოვებისას აღმოჩნდება ძლიერ ელექტრულ ველში, სადაც ხდება ე.წ. "[[ვაკუუმის პოლარიზაცია]]" და ადგილი აქვს მატერიისა და ანტიმატერიის წარმოქმნას.
 
 
== ელექტრონისა და ანტიელექტრონის წარმოქმნა ==
 
[[ფაილი:Ganadgureba.jpg|thumb| ელექტრონისა და ანტიელექტრონის "ურთიერთშთანთქმა"]]
ამ შემთხვევაში წარმოქმნილ მატერიასა და ანტიმატერიაში იგულისხმება [[ელექტრონი]] და [[პოზიტრონი]] (ანტიელექტრონი). პოზიტრონს ელექტრონის მსგავსი მახასიათებლები აქვს, განსხვავება მხოლოდ მუხტშია, რომელიც პოზიტრონის შემთხვევაში დადებითია.
 
ამ შემთხვევაში წარმოქმნილ მატერიასა და ანტიმატერიაში იგულისხმება [[ელექტრონი]] და [[პოზიტრონი]] (ანტიელექტრონი). პოზიტრონს ელექტრონის მსგავსი მახასიათებლები აქვს, განსხვავება მხოლოდ მუხტშია, რომელიც პოზიტრონის შემთხვევაში დადებითია.
რადგანაც ორივე ნაწილაკის მასები ერთმანეთის ტოლია (უმოძრაო მდგომარეობაში) და 511KeV-ს შეადგენს, ჩანს რომ ამ პროცესისათვის საჭირო მინიმუმი ენერგია, რომელიც გამა კვანტს უნდა გააჩნდეს არის E<sub>γ</sub> = 1.022 MeV ( = 2*511KeV). იმ შემთხვევაში თუ გამა კვანტის ენერგია აღემატება ზემოთ ხსენებულ მნიშვნელობას (საჭირო მინიმუმ ენერგიას), მაშინ დანარჩენი ნაწილი ენერგიისა გადაეცემა ელექტრონსა და პოზიტრონს კინეტიკური ენერგიის სახით. ამ პროცესის შედეგად წარმოქმნილი e<sup>-</sup>-ი შეიძლება β<sup>-</sup>-ად (იგულისხმება β<sup>-</sup> - [[გამოსხივება]]) იქნეს წარმოდგენილი, რომელიც თავის კინეტიკურ ენერგიას დახარჯავს ან მატერიის ატომებთან დაჯახებით ან იონიზაციის პროცესის გამოწვევით. პოზიტრონის (β<sup>+</sup>) შემთხვევაშიც მსგავს პროცესებს ექნება ადგილი, მაგრამ როგორც კი იგი მის კინეტიკურ ენერგიას ბოლომდე დახარჯავს, მას ელექტრონი მიიზიდავს და მატერია და ანტი მატერია "გაანადგურებენ" ერთმანეთს (ურთიერთშთანთქმა), შედეგად გამოსხივდება ენერგია 2γ-კვანტის სახით, თითო კვანტი ატარებს ამ შემთხვევაში 511Kev ენერგიას, რაც ელექტრონის (იგივე პოზიტრონის) მასას (უმოძრაო მდგომარეობაში) შეეფერება.
 
აქედან ნათლად ჩანს, რომ ეს პროცესი ამცირებს γ-გამოსხივების ენერგიას, თუმცა ამავდროულად ზრდის მის ინტენსიურობას.