სარგის თმოგველი (XIII საუკუნე)

(გადამისამართდა გვერდიდან სარგის თმოგველი (XIII ს.))
სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ თმოგველი.

სარგის თაყაიდინის ძე თმოგველიXIII საუკუნის 30-60-იანი წლების ქართველი პოლიტიკური მოღვაწე. „ჟამთააღმწერლის“ ცნობით, იყო „კაცი ფილოსოფოსი და სწავლული და მრავალღონე“. თმოგველი მონაწილეობდა ქართველი მთავრების მიერ მონღოლთა წინააღმდეგ მოწყობილ კოხტასთავის შეთქმულებაში. 1246 წელს, უმეფობის ხანაში, დიდებულებმა თმოგველი ვარამ გაგელთან ერთად გაგზავნეს რუმში დავით ლაშას ძის ჩამოსაყვანად. ამის შემდეგ თმოგველი ზაქარია შანშეს ძე მხარგრძელთან და ღბუღა გაგელთან ერთად გაჰყვა დავით ლაშას ძეს მეფედ დასამტკიცებლად ჯერ ბათო-ყაენთან, ხოლო იქიდან — ყარაყორუმში, დიდ ყაენთან. აქ ის ენერგიულად უჭერდა მხარს დავით ულუს კანდიდატურას დავით ნარინის წინააღმდეგ.

თმოგველი უკანასკნელად იხსენიება წყაროში XIII საუკუნის 60-იან წლებში, მესხეთში შემოჭრილი მხედართმთავრის ალათემურის წინააღმდეგ მებრძოლ ქართველ მთავართა შორის. ზოგი მეცნიერის აზრით, თმოგველი უნდა იყოს პოემა „დილარგეთიანის“ ავტორი და „ვისრამიანის“ მთარგმნელი (სარგის თმოგველი)

გენეალოგიური ხე

რედაქტირება

მხარგრძელთა გენეალოგია[1]

ხოსრო
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ავაგ-სარგისიქარიმი
 
 
ზაქარია I
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
სარგისი + 1187
ამირა, ამირსპასალარი
ვარამი
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ზაქარია +1212
ამირსპასალარი,
მანდატურთუხუცესი
ნანე
(ინანა)
დოპი
(შუშანი)
თამთაივანე +1227
მსახურთუხუცესი,
ამირსპასალარი, ათაბაგი
ზაქარია
გაგელი
სარგის
თმოგველი
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
შანშე (შაჰანშა) +1262
მანდატურთუხუცესი
თამთაავაგ-სარგისი +1250
ამირსპასალარი, ათაბაგი
ვარამ გაგელი,
მსახურთუხუცესი
თაყაიდინ თმოგველი
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
არტაშირიზაქარია +1262
ამირსპასალარი
ავაგ-სარგისი +1268
მანდატურთუხუცესი, ამირსპასალარი
ივანე
მანდატურთუხუცესი
მხარგრძელი
ამირსპასალარი
აღბუღაბერი
გიორგი
 
 
აღბუღასარგის
თმოგველი
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
დავითიშანშე
ამირსპასალარი
ათაბაგი
ვარამ
ათაბაგი
არტაშირიაღბუღაზაზახოშაქივარამიზაქარიაივანე
 
 
 
 
 
 
 
ზაქარია
ათაბაგი
შაჰანშა
ათაბაგი
ზაქარია

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • კაკაბაძე ს., ვინ იყო და როდის ცხოვრობდა სარგის თმოგველი, ტფ., 1912;
  • კეკელიძე კ., ქართული ლიტერატურის ისტორია, ტ. 2, თბ., 1958;
  • ქართული ლიტერატურის ისტორია, ტ. 2, თბ., 1966;
  1. შოთა მესხია, „საშინაო პოლიტიკური ვითარება და სამოხელეო წყობა XII საუკუნის საქართველოში“, თბ., 1979, გვ. 318