პორტალი:უკრაინა/ძირითადი ისტორიული მოვლენები
იანვარი რედაქტირება
რედ.
ამ თვეს...
- 3 იანვარი, 1681 — ბახჩისარაის ხელშეკრულებას მოაწერეს ხელი რუსეთმა, ოსმალეთმა და ყირიმის სახანომ, რითაც დასრულდა რუსეთ-თურქეთის ომი (1676-1681).
- 10 იანვარი, 1992 — უკრაინულმა კარბოვანეცმა შეცვალა საბჭოთა რუბლი, ISO 4217 კოდით UAK.
- 22 იანვარი, 1919 — ზლუკის აქტს მოეწერა ხელი, რითაც უკრაინის სახალხო რესპუბლიკა და დასავლეთ უკრაინის ეროვნული რესპუბლიკა გაერთიანდნენ.
- 23 იანვარი, 2005 — უკრაინის პრეზიდენტი ვიქტორ იუშენკოს ინაუგურაცია შედგა 2004 წლის ბოლოს ჩატარებული ხელმეორე არჩევნების შემდეგ.
- 29 იანვარი, 1918 — კრუტის ბრძოლა შედგა უკრაინის სახალხო რესპუბლიკისა და ბოლშევიკთა ჯარებს შორის.
თებერვალი რედაქტირება
რედ.
ამ თვეს...
- 4 თებერვალი, 1945 — იალტის კონფერენცია დაიწყო აშშ-ის, გაერთიანებული სამეფოსა და საბჭოთა კავშირის ლიდერებს შორის, რომელსაც მეორე მსოფლიო ომის ბედი უნდა გადაეწყვეტა.
- 4 თებერვალი, 2005 — უკრაინის რადამ იულია ტიმოშენკო ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის პოსტზე დაამტკიცა.
- 8 თებერვალი, 1994 — უკრაინა ხელს აწერს ნატოს პროგრამა პარტნიორობა მშვიდობისთვის ჩარჩო ხელშეკრულებას.
- 10 თებერვალი, 1995 — უკრაინული ანტონოვ ან-70-ის პირველი პროტოტიპის საცდელი გაფრენა განხორციელდა კიევის ოლქში.
- 12 თებერვალი, 1919 — დაარსდა უკრაინის მეცნიერებათა აკადემია.
- 16 თებერვალი, 1943 — საბჭოთა მეომრებმა ქალაქი ხარკოვი გაათავისუფლეს ნაცისტებისგან.
- 19 თებერვალი, 1954 — საბჭოთა კავშირის უზენაესი საბჭოს პრეზიდეიუმის გადაწყვეტილებით ყირიმის ოლქი უკრაინის სსრ-ის შემადგენლობაში გადავიდა.
- 23 თებერვალი, 1954 — უკრაინის მიმდინარე პრეზიდენტი, ვიქტორ იუშენკო, დაიბადა ხორუჟივკაში, სუმის ოლქი.
მარტი რედაქტირება
აპრილი რედაქტირება
მაისი რედაქტირება
რედ.
ამ თვეს...
- 1 მაისი, 1924 — ხარკოვში გამოუშვეს პირველი საბჭოთა მუხლუხოიანი ტრაქტორი "კომუნარი" სერიიდან "ფორდზონ-პუტილოვეცი".
- 2 მაისი, 1848 — ლვოვში შეიქმნა პირველი უკრაინული პოლიტიკური ორგანიზაცია — მთავარი რუსული რადა.
- 4 მაისი, 1838 — საზოგადო მოღვაწეებმა ყმობიდან გამოისყიდეს უკრაინელი პოეტი ტარას შევჩენკო (სურათზე).
- 11 მაისი, 1907 — კიევში დაარსდა უკრაინის მეცნიერთა საზოგადოება.
- 12 მაისი, 997 — კიევში აკურთხეს პირველი ძველ რუსეთში ქვით ნაგები ტაძარი — მეათედის ეკლესია.
ივნისი რედაქტირება
რედ.
ამ თვეს...
- 3 ივნისი, 1869 : სამხრეთის რკინიგზა (უწინ "კურსკი-ხარკოვი-აზოვის რკინიგზა"), რუსეთის იმპერიაში ერთ-ერთი უძველესი და უკრაინაში უმსხვილესი რკინიგზა, გაიხსნა.
- 4 ივნისი, 1920 : პირველი მსოფლიო ომის მოკავშირეებმა და უნგრეთმა ტრიანონის ხელშეკრულებას მოაწერეს ხელი ტრიანონის სასახლეში ვერსალთან, პარიზი.
- 22 ივნისი, 1942 : კიევში ე. წ. სიკვდილის მატჩი კიევის დინამოსა (ლოგო სურათზე) და ლუფტვაფეს ფეხბურთელებს შორის კიეველთა გამარჯვებით (5:3) დასრულდა.
- 24 ივნისი, 1934 : უკრაინის დედაქალაქი ხარკოვიდან კიევში გადაიტანეს.
- 28 ივნისი, 1996 : უკრაინის უზენაესმა რადამ ქვეყნის კონსტიტუცია მიიღო. ეს დღე უკრაინაში სახალხო დღესასწაულია.
ივლისი რედაქტირება
რედ.
ამ თვეს...
- 12 ივლისი, 1916 : ლუდმილა პავლიჩენკო (სურათზე), მეორე მსოფლიო ომის განთქმული სნაიპერი, დაიბადა ბილა ცერკვაში.
- 21 ივლისი, 1774 : ქუჩუკ-კაინარჯის ზავი დაიდო რუსეთისა და ოსმალეთის იმპერიებს შორის 1768-74 წლის რუსეთ-თურქეთის ომში ოსმალეთის დამარცხების შემდეგ.
- 24 ივლისი, 1990 : უკრაინის ეროვნული დროშის პირველი ცერემონიული აწევა მოხდა კრეშატიკზე, კიევის საქალაქო საბჭოს შენობაზე.
აგვისტო რედაქტირება
რედ.
ამ თვეს...
- 2 აგვისტო : უკრაინის საჰაერო ძალების დღე.
- 6 აგვისტო : 988 : კიევის რუსეთის გაქრისტიანება : კიევის მთავარი ვლადიმირი ქრისტიანობას იღებს.
- 14 აგვისტო, 1914 : ლვოვში მთავარი უკრაინული რადა შეიქმნა.
- 17 აგვისტო, 1649 : ზბოროვის შეთანხმებას მოაწერეს ხელი მას შემდეგ, რაც კაზაკებმა ბოგდან ხმელნიცკის (სურათზე) მეთაურობით პოლონეთის არმია დაამარცხეს.
- 24 აგვისტო, 1991 : უკრაინამ საბჭოთა კავშირისგან დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
- 27 აგვისტო, 1934 : კიევის ირგვლივ 50 კმ რადიუსში ე.წ. "მწვანე ბუფერი" შეიქმნა.
- 30 აგვისტო, 1991 : უკრაინის კომპარტია აიკრძალა.
სექტემბერი რედაქტირება
რედ.
ამ თვეს...
- 1 სექტემბერი, 2001 — უკრაინაში ახალი სასამართლო კოდექსით სიკვდილით დასჯა გაუქმდა.
- 2 სექტემბერი, 1996 — უკრაინაში ახალი ვალუტა გრივნა (მონეტა სურათზე) შემოიღეს.
- 4 სექტემბერი, 1991 — უკრაინის უზენაესი რადის შენობის თავზე პირველად აღიმართა ლურჯ-ყვითელი დროშა.
- 8 სექტემბერი, 1989 — დაარსდა პოლიტიკური პარტია უკრაინის სახალხო მოძრაობა.
- 14 სექტემბერი, 1853 — ყირიმის ომი დაიწყო.
- 14 სექტემბერი, 1911 — დმიტრი ბოგროვმა რუსეთის პრემიერ-მინისტრი პიოტრ სტოლიპინი მოკლა კიევის ოპერის თეატრში მეფე ნიკოლოზ II-ის თვალწინ.
- 22 სექტემბერი, 1937 — შეიქმნა ჟიტომირის, პოლტავისა და მიკოლაევის ოლქები.
- 25 სექტემბერი, 1995 — უკრაინა ევროპის საბჭოში მიიღეს.