პერუს პრეზიდენტი (ესპ. Presidente del Perú) — სახელმწიფოს უმაღლესი თანამდებობა პერუში, ქვეყნის მეთაური. პერუს კონსტიტუციის მიხედვით იგი წარმოადგენს ქვეყანას საშინაო და საგარეო ურთიერთობებში. არის შეიარაღებული და პოლიციური ძალების მთავარსარდალი. 1993 წლის კონსტიტუციის მიხედვით პრეზიდენტს ირჩევენ საყოველთაო, პირდაპირი და ფარული არჩევნების გზით 5 წლის ვადით. ინაუგურაცია ხდება 28 ივლისს, რომელიც წარმოადგენს ეროვნულ დღესასწაულს და არის დასვენების დღე.

პერუს პრეზიდენტების სია

რედაქტირება

დამოუკიდებელი რესპუბლიკური პერუს 180 წლიანი ისტორიის განმავლობაში ქვეყნის მმართველის პოსტი ეკავა სხვადასხვა ტიტულის მქონე ლიდერებს. დასავლურ ისტორიოგრაფიაში მიღებულია ყველა რესპუბლიკური მმართველის პრეზიდენტად წოდება, იმის მიუხედავად, რომ ზოგი მათგანი სხვა ტიტულს ატარებდა (მაგალითად, უმაღლესი კანონმდებელი, ან უმაღლესი მმართველი). გარკვეულ პერიოდებში პერუს პრეზიდენტი ერთდროულად რამდენიმე პიროვნება იყო - ძირითადად ეს ხდებოდა პოლიტიკური არასტაბილურობის პერიოდებში. ქვემოთ წარმოდგენილია იმ პირთა სია, რომლების ამა თუ იმ პერიოდში ახორციელებდნენ პერუს მართვას.


პორტრეტი პრეზიდენტი ინაუგურაცია უფლებამოსილების
დასასრული
ხელისუფლებაში
მოსვლის მეთოდი
ტიტული
1   ხოსე სან-მარტინი 28 ივლისი 1821 20 სექტემბერი 1822 არაპირდაპირი არჩევნები პროტექტორი
2   ფრანსისკო ხავიერ დე ლუნა პისარო 20 სექტემბერი 1822 22 სექტემბერი 1822 არაპირდაპირი არჩევნები დროებითი
3   ხოსე დე ლა-მარი 22 სექტემბერი1822 27 თებერვალი 1823 აირჩია კონგრესმა სამთავრობო ხუნტის პრეზიდენტი
4   ხოსე ბერნანდო დე ტაგლე 27 თებერვალი 1823 28 თებერვალი 1823 დროებითი
5   ხოსე დე ლა-რივა აგუერო 28 თებერვალი 1823 23 ივნისი 1823 აირჩია კონგრესმა
6   ანტონიო ხოსე სუკრე 23 ივნისი 1823 17 ივლისი 1823 აირჩია კონგრესმა
7   ხოსე ბერნანდო დე ტაგლე 17 ივლისი 1823 17 თებერვალი 1824 აირჩია კონგრესმა უმაღლესი დელეგატი
8 სიმონ ბოლივარი 17 თებერვალი 1824 28 იანვარი 1827 აირჩია კონგრესმა პერუს განმათავისუფლებელი
9   ანდრეს დე სანტა-კრუსი 28 იანვარი 1827 9 ივნისი 1827 აირჩია კონგრესმა დროებითი პრეზიდენტი
10   მანუელ სალაზარ ი ბაკიხანო 9 ივნისი 1827 22 აგვისტო 1827 აირჩია კონგრესმა დროებითი პრეზიდენტი
11   ხოსე დე ლა-მარი 22 აგვისტო 1827 7 ივნისი 1829 პირდაპირი არჩევნები
12   ანტონიო გუტიერეს დე ლა ფუენტე 7 ივნისი 1829 1 სექტემბერი1829 სახელმწიფო გადატრიალება
13   აგუსტინ გამარა 1 ოქტომბერი 1829 20 დეკემბერი 1833 აირჩია კონგრესმა
14   ფრანსისკო ხავიერ დე ლუნა პისარო 20 დეკემბერი 1833 21 დეკემბერი 1833 აირჩია კონგრესმა მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი
15   ლუის ხოსე დე ორბეგოსო 21 დეკემბერი 1833 11 აგვისტო 1836 აირჩია კონგრესმა
16   პედრო პაბლო ბერმუდესი [1] 4 იანვარი 1833 24 აპრილი1834 სახელმწიფო გადატრიალება დროებითი უმაღლესი მმართველი
17   ფილიპე სანტიაგო სალავერი[2] 23 თებერვალი 1835 7 თებერვალი 1836 სახელმწიფო გადატრიალება უმაღლესი კანონმდებელი
18   ანდრეს დე სანტა-კრუსი[3] 11 აგვისტო 1836 25 აგვისტო 1838 პერუსა და ბოლივიის კონფედერაციის პროტექტორი
19   აგუსტინ გამარა 25 აგვისტო 1838 18 ნოემბერი 1841 აირჩია კონგრესმა
20   მანუელ მენენდესი 18 ნოემბერი 1841 16 აგვისტო 1842 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი დროებითი პრეზიდენტი
21   ხუან კრისოსტომო ტორიკო გონსალესი 16 აგვისტო 1842 17 ოქტომბერი 1842 სახელმწიფო გადატრიალება
22   ფრანსისკო ვიდალი 17 ოქტომბერი 1842 15 მარტი 1843 სახელმწიფო გადატრიალება
23   ხუსტო ფიგეროლა 15 მარტი 1843 20 მარტი 1843 სახელმწიფო გადატრიალება
24   მანუელ იგნასიო დე ვივანკო 20 მარტი 1843 17 ივნისი 1844 თვითგამოცხადებული პრეზიდენტი
25   დომინგო ნიეტო 20 მარტი 1843 17 თებერვალი 1844 თვითგამოცხადებული პრეზიდენტი
26   რამონ კასტილია 17 თებერვალი 1844 10 მარტი 1844
27   დომინგო ელიასი 17 ივნისი 1844 10 აგვისტო 1844 თვითგამოცხადებული პრეზიდენტი
28   მანუელ მენენდესი 10 აგვისტო 1844 11 აგვისტო 1844 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი დროებითი პრეზიდენტი
29   ხუსტო ფიგეროლა 11 აგვისტო 1844 7 ოქტომბერი 1844 სახელმწიფო გადატრიალება
30   მანუელ მენენდესი 7 ოქტომბერი 1844 20 აპრილი 1845 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი სამთავრობო საბჭოს პრეზიდენტი
31   რამონ კასტილია 20 აპრილი 1845 20 აპრილი 1851 პირდაპირი არჩევნები
32   ხოსე რუფინო ეჩენიკე 20 აპრილი 1851 5 იანვარი 1855 პირდაპირი არჩევნები
33   რამონ კასტილია 5 იანვარი 1855 24 ოქტომბერი 1862 სახელმწიფო გადატრიალება
პირდაპირი არჩევნები
34   მიგელ დე სან-რომანი 24 ოქტომბერი1862 3 აპრილი 1863 პირდაპირი არჩევნები
35   რამონ კასტილია 3 აპრილი 1863 9 აპრილი 1863 რევოლუცია თვითგამოცხადებული პრეზიდენტი
36   პედრო დიეს კანსეკო 3 აპრილი 1863 5 აგვისტო 1863 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი მეორე ვიცე-პრეზიდენტი
37   ხუან ანტონიო პესეტი 5 აგვისტო 1863 25 აპრილი 1865 პირველი ვიცე-პრეზიდენტი
38   მარიანო იგნასიო პრადო 25 აპრილი 1865 24 ივნისი 1865 სახელმწიფო გადატრიალება
39   ხუან ანტონიო პესეტი 24 ივნისი 1865 8 ნოემბერი 1865
40   პედრო დიეს კანსეკო 8 ნოემბერი 1865 28 ნოემბერი 1865 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი
41   მარიანო იგნასიო პრადო 28 ნოემბერი 1865 8 იანვარი 1868 პირდაპირი არჩევნები
42   პედრო დიეს კანსეკო 8 იანვარი 1868 2 აგვისტო 1868 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი
43   ხოსე ბალტა 2 აგვისტო 1868 22 ივლისი 1872 პირდაპირი არჩევნები
44   ტომას გუტიერესი 22 ივლისი 1872 26 ივლისი 1872 სახელმწიფო გადატრიალება ერის უზენაესი ლიდერი
45   ფრანსისკო დიეს კანსეკო 26 ივლისი 1872 27 ივლისი 1872 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი
46   მარიანო ერენსია სევალიოსი 27 ივლისი 1872 2 აგვისტო 1872 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი
47   მანუელ პარდო 2 აგვისტო 1872 2 აგვისტო 1876 პირდაპირი არჩევნები
48   მარიანო იგნასიო პრადო 2 აგვისტო 1876 23 დეკემბერი 1879 პირდაპირი არჩევნები
49   ნიკოლას დე პიეროლა 23 დეკემბერი 1879 28 ნოემებერი 1881 სახელმწიფო გადატრიალება სახელმწიფოს მთავარსარდალი
50   ფრანსისკო გარსია კალდერონი 12 მარტი 1881 28 სექტემბერი 1881 აირჩია კონგრესმა
ჩილეს ოკუპაცია
რესპუბლიკის დროებითი პრეზიდენტი
51   ლისარდო მონტერო ფლორესი 28 სექტემბერი 1881 6 ნოემბერი 1881 აირჩია კონგრესმა
ჩილეს ოკუპაცია
რესპუბლიკის დროებითი პრეზიდენტი
52   ანდრეს აველინო კასერესი 6 ნოემბერი 1881 25 დეკემბერი 1882 თვითგამოცხადებული
ჩილეს ოკუპაცია
53   მიგელ იგლესიასი 6 ნოემბერი 1881 25 დეკემბერი 1882 აირჩია კონგრესმა
ჩილეს ოკუპაცია
54   ანტონიო არენასი 3 დეკემბერი 1885 5 ივნისი 1886 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი ხუნტის პრეზიდენტი
55   ანდრეს აველინო კასერესი 5 ივნისი 1886 10 აგვისტო 1890 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
56   რემიხიო მორალეს ბერმუდესი 10 აგვისტო 1890 1 აპრილი 1894 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
57   ხუსტინიანო ბორგონიო 1 აპრილი 1894 10 აგვისტო 1894 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი ხუნტის პრეზიდენტი
58   ანდრეს აველინო კასერესი 10 აგვისტო 1894 20 მარტი 1895 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
59   მანუელ კანდამო 20 მარტი 1895 8 სექტემბერი 1895 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი ხუნტის პრეზიდენტი
60   ნიკოლას დე პიეროლა 8 სექტემბერი 1895 8 სექტემბერი 1899 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
61   ედუარდო ლოპეს დე რომანია 8 სექტემბერი 1899 8 სექტემბერი 1903 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
62   მანუელ კანდამო 8 სექტემბერი 1903 7 მაისი 1904 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
63   სერაფიო კალდერონი 7 მაისი 1904 24 სექტემბერი 1904 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი ხუნტის პრეზიდენტი
64   ხოსე პარდო ი ბარედა 24 სექტემბერი 1904 24 სექტემბერი 1908 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
65   აუგუსტო ლეგია 24 სექტემბერი 1908 24 სექტემბერი 1912 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
66 გილერმო ბილინგურსტი 24 სექტემბერი 1912 4 თებერვალი 1914 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
67   ოსკარ ბენავიდესი 4 თებერვალი 1914 18 აგვისტო 1915 სახელმწიფო გადატრიალება
68   ხოსე პარდო ი ბარედა 18 აგვისტო 1915 4 ივლისი 1919 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
69   აუგუსტო ლეგია 4 ივლისი 1919 25 აგვისტო 1930 პირდაპირი არჩევნები
სახელმწიფო გადატრიალება
კონსტიტუციური პრეზიდენტი
70   მანუელ მარია პონსე ბრუსეტი 25 აგვისტო 1930 27 აგვისტო 1930 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი
71   ლუის მიგელ სანჩეს სერო 27 აგვისტო 1930 1 მარტი 1931 სახელმწიფო გადატრიალება დროებითი სამთავრობო ხუნტის პირველი პრეზიდენტი
72   რიკარდო ლეონსიო ელიასი 1 მარტი 1931 5 მარტი 1931 სახელმწიფო გადატრიალება დროებითი სამთავრობო ხუნტის მეორე პრეზიდენტი
73   გუსტავო ხიმენესი 5 მარტი 1931 11 მარტი 1931 სახელმწიფო გადატრიალება დროებითი სამთავრობო ხუნტის მესამე პრეზიდენტი
74   დავიდ სამანეს ოკამპო 11 მარტი 1931 8 დეკემბერი 1931 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი სამხრეთის ხუნტის პრეზიდენტი
75   ლუის მიგელ სანჩეს სერო 8 დეკემბერი 1931 30 აპრილი 1933 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
76   ოსკარ ბენავიდესი 30 აპრილი 1933 8 დეკემბერი 1939 აირჩია კონგრესმა კონსტიტუციური პრეზიდენტი
77   მანუელ პრადო ი უგარტეჩე 8 დეკემბერი 1939 28 ივლისი1945 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
78   ხოსე ბუსტამანტე ი რივერო 28 ივლისი 1945 29 ოქტომბერი 1948 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
79 მანუელ ოდრია 29 ოქტომბერი 1948 1 ივნისი 1950 სახელმწიფო გადატრიალება
80   ზენონ ნორიეგა აგუერო 1 ივნისი 1950 28 ივლისი 1950 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი
81 მანუელ ოდრია 28 ივლისი 1950 28 ივლისი 1956 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
82   მანუელ პრადო ი უგარტეჩე 28 ივლისი 1956 18 ივლისი 1962 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
83   რიკარდო პერეს გოდოი 18 ივლისი 1962 3 მარტი 1963 სახელმწიფო გადატრიალება სამხედრო ხუნტის პირველი პრეზიდენტი
84   ნიკოლას ლინდლეი 3 მარტი 1963 28 ივლისი 1963 სახელმწიფო გადატრიალება სამხედრო ხუნტის მეორე პრეზიდენტი
85   ფერნანდო ბელაუნდე ტერი 28 ივლისი 1963 3 ოქტომბერი 1968 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
86 ხუან ველასკო ალვარადო 3 ოქტომბერი 1968 30 აგვისტო 1975 სახელმწიფო გადატრიალება რევოლუციური შეიარაღებული ძალების პირველი პრეზიდენტი
87   ფრანსისკო მორალეს ბერმუდესი 30 აგვისტო 1975 28 ივლისი 1980 სახელმწიფო გადატრიალება რევოლუციური შეიარაღებული ძალების მეორე პრეზიდენტი
88   ფერნანდო ბელაუნდე ტერი 28 ივლისი 1980 28 ივლისი 1985 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
89   ალან გარსია პერესი 28 ივლისი 1985 28 ივლისი 1990 პირდაპირი არჩევნები კონსტიტუციური პრეზიდენტი
90   ალბერტო ფუხიმორი 28 ივლისი 1990 22 ნოემბერი 2000 პირდაპირი არჩევნები
სახელმწიფო გადატრიალება
პრეზიდენტი
91 ვალენტინ პანიაგა 22 ნოემბერი 2000 28 ივლისი 2001 მოვალეობის დროებითი შემსრულებელი პრეზიდენტი
92   ალეხანდრო ტოლედო 28 ივლისი 2001 28 ივლისი 2006 პირდაპირი არჩევნები პრეზიდენტი
93   ალან გარსია პერესი 28 ივლისი 2006 28 ივლისი 2011 არჩევნები პრეზიდენტი
94   ოლიანტა უმალა 28 ივლისი 2011 28 ივლისი, 2016 არჩევნები პრეზიდენტი
95   პედრო კუჩინსკი 28 ივლისი 2016 21 მარტი, 2018 არჩევნები პრეზიდენტი
96   მარტინ ვისკარა 23 მარტი, 2018 9 ნოემბერი, 2020 კონსტიტუციური მემკვიდრეობა (1-ლი ვიცე-პრეზიდენტი) პრეზიდენტი
97   მანუელ მერინო 10 ნოემბერი, 2020 15 ნოემბერი, 2020 კონსტიტუციური მემკვიდრეობა (კონგრესის პრეზიდენტი) პრეზიდენტი
98   ფრანსისკო საგასტი 17 ნოემბერი, 2020 28 ივლისი 2021 კონსტიტუციური მემკვიდრეობა (კონგრესის პრეზიდენტი) პრეზიდენტი
99   პედრო კასტილო 28 ივლისი, 2021 7 დეკემბერი, 2022 არჩევნები პრეზიდენტი
100   დინა ბოლუარტე 7 დეკემბერი, 2022 დღემდე კონსტიტუციური მემკვიდრეობა (1-ლი ვიცე-პრეზიდენტი)

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. თვითგამოცხადებული პრეზიდენტი, ორბეგოსოს მთავრობის პარალელურად, არეკიპაში
  2. თვითგამოცხადებული პრეზიდენტი, ორბეგოსოს მთავრობის პარალელურად, პერუში
  3. პერუს და ბოლივიის რესპუბლიკები გაერთიანდა და ეწოდა პერუსა და ბოლივიის კონფედერაცია, რომლის პროტექტორიც გახდა ანდდრეს დე სანტა–კრუსი