ნიკოლაი ლობაჩევსკი

ნიკოლაი ლობაჩევსკი
	რუს. Николай Иванович Лобачевский
დაბ. თარიღი	1 დეკემბერი, 1792
დაბ. ადგილი	ნიჟნი-ნოვგოროდი
გარდ. თარიღი	12 (24) თებერვალი, 1856 (63 წლის)
გარდ. ადგილი	ყაზანი, Kazan Uyezd, ყაზანის გუბერნია, რუსეთის იმპერია
დასაფლავებულია	Arskoe cemetery
მოქალაქეობა	რუსეთის იმპერია
საქმიანობა	გეომეტრია , ალგებრა, მათემატიკური ანალიზი, ალბათობის თეორია, ტრიგონომეტრია, მათემატიკა , არაევკლიდური გეომეტრია და ჰიპერბოლური გეომეტრია
მუშაობის ადგილი	ყაზანის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი	ყაზანის უნივერსიტეტი
განთქმული მოსწავლეები	Joseph A. Bolzano, Nikolay Zinin, Alexander Popov და Erast Yanishevsky
სამეცნიერო ხარისხი	მეცნიერების მაგისტრი
მეუღლე	Varvara Alexeyevna Moiseyeva
ჯილდოები	წმინდა ანას 1-ლი ხარისხის ორდენი, წმინდა ანას მე-2 ხარისხის ორდენი, წმინდა ანას მე-3 ხარისხის ორდენი, წმინდა სტანისლავის 1-ლი ხარისხის ორდენი, წმინდა სტანისლავის მე-2 ხარისხის ორდენი, წმინდა ვლადიმერის მე-4 ხარისხის ორდენი, წმინდა სტანისლავის მე-3 ხარისხის ორდენი და წმინდა ვლადიმერის მე-3 ხარისხის ორდენი
ხელმოწერა
	ნიკოლაი ლობაჩევსკი ვიკისაწყობში

ნიკოლაი ლობაჩევსკი (რუს. Николай Иванович Лобачевский; დ. 1 დეკემბერი, 1792 — გ. 24 თებერვალი, 1856) — რუსი მათემატიკოსი. არაევკლიდური გეომეტრიის ერთ-ერთი შემქმნელი. საუნივერსიტეტო განათლებისა და სახალხო განათლების მოღვაწე. ინგლისელმა მათემატიკოსმა უილიამ კინგდონ კლიფორდმა ლობაჩევსკის „გეომეტრიის კოპერნიკი“ უწოდა. ლობაჩევსკი 40 წლის განმავლობაში ასწავლიდა ყაზანის საიმპერატორო უნივერსიტეტში, მათ შორის 19 წელი იყო ამ უნივერსიტეტის რექტორი. დაიბადა წვრილი მოხელის ოჯახში. თითქმის მთელი ცხოვრება ყაზანში გაატარა, სწავლობდა გიმნაზიაში (1802–07), შემდეგ უნივერსიტეტში (1807–1811). ყაზანის უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ მიიღო მაგისტრის ხარისხი (1811), ასწავლიდა იქვე, 1814 წლიდან ადიუნქტი, 1816 წლიდან ექსტრაორდინარული პროფესორი, 1822 წლიდან ორდინარული პროფესორი, 1820–25 წლებში ფიზიკა-მათემატიკის ფაკულტეტის დეკანი, 1827–46 წლებში რექტორი. ნიკოლაი ზაგოსკინის გამოთქმით ლობაჩევსკი იყო ყაზანის უნივერსიტეტის „დიდი მშენებელი“.

რესურსები ინტერნეტშირედაქტირება

ნიკოლაი ლობაჩევსკი — სტატია დიდი რუსული ენციკლოპედიიდან (რუსული)

სქოლიორედაქტირება

↑ ^1.0 ^1.1 Лаптев Б. Л. Лобачевский Николай Иванович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 14 : Куна — Ломами. — С. 585–586.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q893714"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>
↑ Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ Русский биографический словарь / под ред. А. А. Половцов, Н. П. Чулков, Н. Д. Чечулин и др. — СПб, Москва.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4517914"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q656"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4515376"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1963546"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15074489"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a>
↑ Find a Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 Czech National Authority Database
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q17378135"><i_class="wef_low_priority_links">[[:ru:Лаптев,_Борис_Лукич|Лаптев&nbsp;Б.&nbsp;Л.]]</i>_Лобачевский_Николай_Иванович_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохоров]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1973._—_Т.&nbsp;14_:_Куна_—_Ломами._—_С.&nbsp;585–586.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q893714"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 Лаптев Б. Л. Лобачевский Николай Иванович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 14 : Куна — Ломами. — С. 585–586.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q893714"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119131858_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-2] Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1787111"_data-entity-id="Q1960551">[[:ru:s:Русский_биографический_словарь|Русский_биографический_словарь]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ru:Половцов,_Александр_Александрович|А.&nbsp;А.&nbsp;Половцов]],_[[:ru:Чулков,_Николай_Петрович|Н.&nbsp;П.&nbsp;Чулков]],_[[:ru:Чечулин,_Николай_Дмитриевич|Н.&nbsp;Д.&nbsp;Чечулин]]_и_др._—_[[:სანქტ-პეტერბურგი|СПб]],_[[:მოსკოვი|Москва]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4517914"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q656"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4515376"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1963546"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15074489"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a></div>-3] Русский биографический словарь / под ред. А. А. Половцов, Н. П. Чулков, Н. Д. Чечулин и др. — СПб, Москва.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4517914"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q656"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4515376"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1963546"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15074489"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056_citetype_Q43229_citetype_Q107553922"_data-entity-id="Q63056">[http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=129877566_Find_a_Grave]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1996.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-4] Find a Grave — 1996.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q856638_citetype_Q1982918_citetype_Q36524"_data-entity-id="Q13550863">Czech_National_Authority_Database<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a></div>-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 Czech National Authority Database
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

ნიკოლაი ლობაჩევსკი
რუს. Николай Иванович Лобачевский

დაბ. თარიღი	1 დეკემბერი, 1792
დაბ. ადგილი	ნიჟნი-ნოვგოროდი^[1]
გარდ. თარიღი	12 (24) თებერვალი, 1856^[2] ^[3] (63 წლის)
გარდ. ადგილი	ყაზანი, Kazan Uyezd, ყაზანის გუბერნია, რუსეთის იმპერია^[1]
დასაფლავებულია	Arskoe cemetery^[4]
მოქალაქეობა	რუსეთის იმპერია
საქმიანობა	გეომეტრია^[5] , ალგებრა, მათემატიკური ანალიზი, ალბათობის თეორია, ტრიგონომეტრია, მათემატიკა^[5] , არაევკლიდური გეომეტრია^[5] და ჰიპერბოლური გეომეტრია^[5]
მუშაობის ადგილი	ყაზანის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი	ყაზანის უნივერსიტეტი
განთქმული მოსწავლეები	Joseph A. Bolzano, Nikolay Zinin, Alexander Popov და Erast Yanishevsky
სამეცნიერო ხარისხი	მეცნიერების მაგისტრი
მეუღლე	Varvara Alexeyevna Moiseyeva
ჯილდოები	წმინდა ანას 1-ლი ხარისხის ორდენი, წმინდა ანას მე-2 ხარისხის ორდენი, წმინდა ანას მე-3 ხარისხის ორდენი, წმინდა სტანისლავის 1-ლი ხარისხის ორდენი, წმინდა სტანისლავის მე-2 ხარისხის ორდენი, წმინდა ვლადიმერის მე-4 ხარისხის ორდენი, წმინდა სტანისლავის მე-3 ხარისხის ორდენი და წმინდა ვლადიმერის მე-3 ხარისხის ორდენი
ხელმოწერა
ნიკოლაი ლობაჩევსკი ვიკისაწყობში