მზეთუნახავი და ურჩხული (1991 წლის ფილმი)

(გადამისამართდა გვერდიდან მზეთუნახავი და მხე­ცი (1991 წლის ფილმი))

მზეთუნახავი და ურჩხული (ინგლ. Beauty and the Beast) — Walt Disney Feature Animation-ის 1991 წლის ანიმაციური ფილმი, რომლის დისტრიბუტორია Buena Vista Pictures. ეს არის უოლტ დისნეის სტუდიების რიგით 30-ე სრულმეტრაჟიანი ფილმი. იგი ეფუძნება ჟან-მარი ლეპრინს დე ბომონის[6] ამავე სახელწოდების ფრანგულ ზღაპარს და ჟან კოქტოს მიერ გადაღებულ 1946 წლის ფილმს[7]. ფილმის სიუჟეტით უფლისწული გადაქცეულია მხეცად[8] (რობი ბენსონი) თავისი ქედმაღლობის გამო, ხოლო ბელი (პეიჯ ო'ჰარა[8]) მის სასახლეში აღმოჩნდება და დროთა განმავლობაში უყვარდება ურჩხული. იმისთვის, რომ კვლავ იქცეს ადამიანად, მხეცსაც უნდა შეუყვარდეს გოგონა. ფილმში როლებს აგრეთვე ახმოვანებენ რიჩარდ უაიტი, ჯერი ორბახი, დევიდ ოგდენ სტირსი და ანჯელა ლენსბერი.

„მზეთუნახავი და ურჩხული“

ჩრდილოეთ ამერიკული პოსტერი[1]
ჟანრი ზღაპარი
ფილმის ტიპი ნახატი ანიმაციური ფილმი
რეჟისორი
პროდიუსერი დონ ჰენი
ეფუძნება მზეთუნახავი და ურჩხული
ჟან-მარი ლეპრინს დე ბომონი
ისტორია
მთხრობელი დევიდ ოგდენ სტირსი (პროლოგი)
როლებში
მუსიკა ალან მენკენი
მონტაჟი ჯონ კერნოხენი
მწარმოებელი კომპანია
დისტრიბუტორი Buena Vista Pictures[2]
პრემიერა
ხანგრძლივობა 84 წთ.[4]
ქვეყანა აშშ
ენა ინგლისური
ბიუჯეტი 25 მილიონი აშშ დოლარი[5]
შემოსავალი 425 მილიონი აშშ დოლარი[5]

უოლტ დისნეიმ წარუმატებლად სცადა ზღაპრის ადაპტირება 1930-იან და 1950-იან წლებში. „პატარა ქალთევზას“ (1989) წარმატების შემდეგ Walt Disney Pictures-ში გადაწყვიტეს, კვლავ აღედგინათ პროექტი, რომელიც რიჩარდ პერდემის წარმოდგენაში თავდაპირველად მიუზიკლი არ უნდა ყოფილიყო. დისნეის თავმჯდომარემ ჯეფრი კაცენბერგმა პერდემის იდეაზე უარი თქვა და ითხოვა, ახალი ნამუშევარი შექმნილიყო ქალთევზას სტილში. ფილმის რეჟისორები არიან გერი ტრუსდეილი და კირკ უაიზი, ხოლო სცენარი, რომელზეც თავდაპირველად როჯერ ალერსი მუშაობდა, ლინდა ვულვერტონის მიერ დაიწერა.[8] ტექსტების ავტორია ჰოვარდ ეშმენი, ხოლო მუსიკის - ალან მენკენი. ეშმენი, თავდაპირველად ფილმის აღმასრულებელი პროდიუსერი, მასზე მუშაობის დროს აივ-ით გარდაიცვალა - პრემიერამდე რვა თვით ადრე, ამიტომ ფილმი მის ხსოვნას მიუძღვნეს.

მზეთუნახავი და ურჩხული დაუსრულებელი სახით აჩვენეს ნიუ-იორკის კინოფესტივალის ფარგლებში, 1991 წლის 29 სექტემბერს. დასრულებული ფილმი 13 ნოემბერს გამოვიდა. მას დიდი კომერციული წარმატება ხვდა წილად, მსოფლიო მასშტაბით 425 მილიონი აშშ დოლარის შემოსავლით, 25 მილიონიანი ბიუჯეტით. კრიტიკოსებმაც იგი დადებითად შეაფასეს. ფილმმა მიიღო ოქროს გლობუსი საუკეთესო მიუზიკლის ან კომედიის კატეგორიაში და იქცა პირველ ფილმად, რომელიც ოსკარზე ნომინირებული იყო საუკეთესო ფილმის კატეგორიაში. მან მიიღო ოსკარი საუკეთესო ორიგინალური მუსიკისთვის და საუკეთესო ორიგინალური სიმღერისთვის („Beauty and the Beast“). 1994 წლის აპრილში მზეთუნახავი და ურჩხული გახდა დისნეის პირველი ანიმაციური ფილმი, რომელიც ბროდვეის მიუზიკლად გადამუშავდა. წარმატების გამო მას აგრეთვე მოჰყვა ორი ფილმი პირდაპირ ვიდეოზე - „მზეთუნახავი და ურჩხული: მოჯადოებული შობა“ (1997) და „ბელის ჯადოსნური სამყარო“ (1998). აგრეთვე გამოვიდა ტელესერიალი „Sing Me a Story with Belle“. 2002 წელს გამოვიდა ფილმის ვერსია IMAX-ისთვის, ახალი ხუთწუთიანი სეგმენტით „კვლავ ადამიანი“. „მეფე ლომის“ 3D ფორმატში წარმატების შემდეგ, მზეთუნახავი და ურჩხული 2012 წელს ასეთივე სახით გამოვიდა.[9] 2002 წელს ფილმების ეროვნულმა რეესტრმა მზეთუნახავი და ურჩხული აირჩია კონგრესის ბიბლიოთეკაში შესატანად, როგორც „კულტურულად, ისტორიულად ან ესთეტიკურად მნიშვნელოვანი ნამუშევარი“. 2017 წლის 17 მარტს გამოვიდა ანიმაციური ფილმის მხატვრული ფილმის სახით ადაპტირებული ვარიანტი.

ყურადღება!  ქვემოთ მოყვანილია სიუჟეტის და/ან დასასრულის დეტალები.
 
ცნობილი სცენა ფილმიდან - ურჩხულისა და ბელის ცეკვა

პროლოგში მოთხრობილია, თუ როგორ შეეცვალათ გარაგნობა პრინცმა და მისმა მოახლეებმა. გადის წლები. გოგონა სახელად ბელი ცხოვრობს პატარა ქალაქში, სადაც მას და მის გამომგონებელ მამას ყველა უცნაურ ადამიანებად თვლის. მაგრამ ქალაქში არის კაცი სახელად გასტონი, რომელიც ოცნებობს მასზე დაქორწინებაზე.

სხვა ქალაქში მგზავრობისას ბელის მამა მორისი მოულოდნელად მოხვდება მოჯადოვებულ სასახლეში, სადაც მოლაპარაკე ნივთებია. მაგრამ მის სტუმრობას ხელს უშლის დიდი ურჩხული, რომელიც მას საპყრობილეში აგდებს. გადის დრო და ბელი, მამის ძიებისას, თავად მიაგნებს სასახლეს. ურჩხული თანახმაა, გაუშვას მორისი, მაგრამ მხოლოდ ბელის სანაცვლოდ. გოგონა რჩება მასთან. ურჩხული მას ძალიან უხეშად ექცევა, მაგრამ ბელის ზრუნვით, იგი იცვლება და უყვარდება გოგონა.

მორისს სოფელში არავინ უჯერებს, მხოლოდ გასტონია დარწმუნებული, რომ მთელი ამ ისტორიიდან შეუძლია სარგებელი ჰპოვოს. ურჩხული დროებით უშვებს ბელს შინ, მამის სანახავად. გოგონა მოულოდნელად ბრუნდება, როდესაც მორისს აკითხავენ საგიჟეთიდან. არავის სჯერავს, რომ ურჩხული მართლაც არსებობს. მაშინ ბელი ყველას უჩვენებს სარკეს, სადაც ურჩხული გამოჩნდება. გასტონი იყენებს ამ საბაბს და მთელ სოფელს ააჯანყებს, რათა სასახლე დაიპყრონ.

სასახლეში დიდი ბრძოლა იმართება, ნივთებსა და ადამიანებს შორის. გასტონი სასიკვდილოდ დაჭრის მხეცს, მაგრამ თავად გადმოვარდება მაღალი კოშკიდან. ბელი სასოწარკვეთაშია. მაგრამ ურჩხული უეცრად იქცევა ლამაზ პრინცად. სასახლე ძველ გარეგნობას იბრუნებს, ნივთები კი ადამიანებად იქცევიან.

ისევე, როგორც დისნეის ბევრ სხვა ანიმაციურ ფილმში, ამ ფილმშიც ბევრი სიმღერა ჟღერს, თუმცა აქ მათი რაოდენობა ფილმს პრაქტიკულად მიუზიკლად გარდაქმნის. ამან შემქმნელებს უბიძგა, ოფიციალური მიუზიკლი ბროდვეის სცენაზეც დაედგათ.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. Stewart, Jocelyn (February 10, 2008). „Artist created many famous film posters“. Los Angeles Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — March 14, 2010. ციტირების თარიღი: February 10, 2008.
  2. 2.0 2.1 2.2 Beauty and the Beast. American Film Institute. ციტირების თარიღი: March 28, 2017.
  3. Beauty and the Beast (1991). The Numbers. ციტირების თარიღი: April 3, 2017.
  4. Beauty and the Beast (U). British Board of Film Classification (February 5, 1992). ციტირების თარიღი: September 28, 2016.
  5. 5.0 5.1 Beauty and the Beast. Box Office Mojo.
  6. Le Prince de Beaumont, Jeanne-Marie (1783). „Containing Dialogues between a Governess and Several Young Ladies of Quality Her Scholars“. The Young Misses Magazine (4 ed.). London. 1: 45–67.
  7. Toacorn.com: Dining and Entertainment section: "Beauty and the Beast stellar" Play review. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-07-08. ციტირების თარიღი: 2017-05-07.
  8. 8.0 8.1 8.2 Beauty and the Beast. Turner Classic Movies. ციტირების თარიღი: May 9, 2016.
  9. Smith, Grady. (October 4, 2011) 'Beauty and the Beast', 'The Little Mermaid', 'Finding Nemo', 'Monsters, Inc.' get 3-D re-releases. Entertainment Weekly. ციტირების თარიღი: October 27, 2011.