კანადელები
კანადელები (ინგლ. Canadians; ფრანგ. Canadiens) — კანადის თანამედროვე მოსახლეობა. შედგება ორი ერის (კანადელი ფრანგებისა და კანადელი ინგლისელებისაგან), რამდენიმე ეროვნული ჯგუფისა და ინდიელ-ესკიმოსური ეროვნული უმცირესობისაგან. რაოდენობა 35 158 300 ადამიანი. კანადელი ფრანგები შეადგენენ კანადის მთელი მოსახლეობის 22 %-ს. კანადელი ერის ბირთვს შეადგენენ ის პირველი ევროპელი მოსახლეები რომლებმაც XVII საუკუნის პირველ ნახევარში კანადაში დააარსეს კოლონია — ახალი საფრანგეთი.
| კანადელები | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||
| საერთო მოსახლეობა | |||||||||||||||||||||||||
| 35 158 300[1] | |||||||||||||||||||||||||
| რეგიონები მნიშვნელოვანი მოსახლეობით | |||||||||||||||||||||||||
| აშშ | 1 062 640[2] | ||||||||||||||||||||||||
| ჰონგ-კონგი | 300 000[2] | ||||||||||||||||||||||||
| დიდი ბრიტანეთი | 73 000[2] | ||||||||||||||||||||||||
| ლიბანი | 45 000[2] | ||||||||||||||||||||||||
| ავსტრალია | 27 289[2] | ||||||||||||||||||||||||
| ჩინეთი | 19 990[2] | ||||||||||||||||||||||||
| სამხრეთი კორეა | 14 210[2] | ||||||||||||||||||||||||
| გერმანია | 13 390[2] | ||||||||||||||||||||||||
| საფრანგეთი | 11 931[2] | ||||||||||||||||||||||||
| იაპონია | 11 016[2] | ||||||||||||||||||||||||
| ენები |
კანადური ინგლისური კანადური ფრანგული | ||||||||||||||||||||||||
| რელიგიები | მრავალრიცხოვანი სარწმუნოება | ||||||||||||||||||||||||
1763 წელს დიდმა ბრიტანეთმა ახალი საფრანგეთი თავის კოლონიად აქცია. ბრიტანული კოლონიალიზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში კანადელმა ფრანგებმა დაიცვეს თავისი მშობლიური ენა (ფრანგული), რომელიც 1968 წლიდან კანადის ორენოვანი სახელმწიფოს ერთ-ერთი ოფიციალური ენაა. მათ დღემდე აქვთ შემონახული თავისი ეროვნული კულტურა. კანადელ ფრანგთა უმრავლესობა კათოლიკეა. ბრიტანულ კოლონიად გადაქცევის შემდეგ კანადაში გაძლიერდა ემიგრანტთა გადმოსახლება დიდი ბრიტანეთიდან და მისი ამერიკული კოლონიებიდან, რის შედეგადაც გაბატონებული მდგომარეობა კანადელმა ინგლისელებმა დაიკავეს.
XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე კანადელი ინგლისელები ერად ჩამოყალიბდა. აქვთ საკუთარი ეროვნული კულტურა. კანადელი ინგლისელების ეთნოგრაფიული კომპონენტები არიან ინგლისელები, შოტლანდიელები, ირლანდიელები, კონტინენტური ევროპული ქვეყნებიდან გადმოსახლებული და ადგილობრივი ასიმილირებული მოსახლეობა. კანადელ ინგლისელთა ენაა ინგლისური; მორწმუნეთა უმრავლესობა სხვადასხვა მიმართულების პროტესტანტია. კათოლიკობას უმთავრესად ირლანდიელები მისდევენ.
2 ძირითადი ერის გარდა კანადელთა შემადგენლობაში შედიან გერმანელები, უკრაინელები, ინდიელები, ებრაელები, პოლონელები, ნიდერლანდელები და სხვა. უმცირესობას განეკუთვნებიან ინდიელები და ესკიმოსები.
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „კანადელები“ ვიკისაწყობში.- კანადა წლის წიგნი 2010 (ინგლისური)
- კანადა: მოსახლეობის ისტორია (ინგლისური)
ლიტერატურა რედაქტირება
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 361.
- Ryerson S. В., Unequal union, [Toronto], 1968.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ კანადის საერთო მოსახლეობის შეფასება, 2013. კანადის სტატისტიკა. ციტირების თარიღი: 17 ნოემბერი 2013.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 კანადელები საზღვარგარეთ. კანადის აზია-წყნარი ოკეანის ფონდი (2011). ციტირების თარიღი: 2013-09-23. იხილეთ აგრეთვე კანადის დიასპორა