იაკობ ტრიპოლსკი

იაკობ (იაშა) ტრიპოლსკი
იაკობ (იაშა) ტრიპოლსკი
	; იაკობ ტრიპოლსკი
დაბადების სახელი	იაკობ ტრიპოლსკი
დაბადების თარიღი	31 დეკემბერი, 1919; დაბა ფასანაური, დუშეთის რაიონი
გარდაცვალების თარიღი	4 მარტი, 1988 (68 წლის); თბილისი, საქართველოს სსრ, სსრკ

იაკობ (იაშა) ვლადიმერის ძე ტრიპოლსკი (დ. 31 დეკემბერი, 1919, ახლანდელი დაბა ფასანაური, დუშეთის რაიონი — გ. 4 მარტი, 1988, თბილისი, საქართველოს სსრ, სსრკ) — ქართველი მსახიობი, საქართველოს სსრ სახალხო არტისტი (1966).

ბიოგრაფია

1941 წელს დაამთავრა თსუ-ის ფილოლოგიის ფაკულტეტი, 1942 წლიდან კოტე მარჯანიშვილის სახელობის თეატრის მსახიობია. შესრულებული აქვს სხვადასხვა ხასიათის როლი, მათ შორის მანუჩა (ვალერიან კანდელაკი ს „მაია წყნეთელი“), იასონი (შალვა დადიანის „ნინოშვილის გურია“), ტიბალტი, მალვოლიო (უილიამ შექსპირის „რომეო და ჯულიეტა“, „მეთორმეტე ღამე“), თინიბეგი (მიხეილ მრევლიშვილის „ზვავი“), ბახა (ვაჟა-ფშაველას „მოკვეთილი“), დათიკო („მე ვხედავ მზეს“ ნოდარ დუმბაძის მიხედვით), გიჟუა, მოურავი (აქვსენტი ცაგარლის „რაც გინახავს, ვეღარ ნახავ“) და სხვა.

კინოში იღებენ 1943 წლიდან. როლები: თეიმურაზი („ქეთო და კოტე“), პროფესორი („ჭრიჭინა“), ი. სტალინი („მიზნის არჩევა“), ზურაბ გურგენიძე („ქალის ტვირთი“), თორღვაი („ხევისბერი გოჩა“) და სხვა. დაჯილდოებულია „საპატიო ნიშნის“ ორდენით.

ფილმოგრაფია

1948: „ქეთო და კოტე“ (თეიმურაზი) რეჟისორები ვახტანგ ტაბლიაშვილი, შალვა გედევანიშვილი
1954: „ჭრიჭინა“ (პროფესორი) რეჟისორები სიკო დოლიძე, ლევან ხოტივარი
1955: „ცისკარა“ (ლურჯი ვეზირი) რეჟ. სერგო ჭელიძე
1957: „ქალის ტვირთი“ (ზურაბ გურგენიძე) რეჟ. ნიკოლოზ სანიშვილი
1958: „მანანა“ (სერგო – მანანას მამა) რეჟისორები ზაქარია გუდავაძე, შალვა მარტაშვილი
1964: „ხევისბერი გოჩა“ (თორღვაი) რეჟ. ნიკოლოზ სანიშვილი
1966: „შეხვედრა წარსულთან“ (ანდრია) რეჟ. სიკო დოლიძე
1967: „ქალაქი ადრე იღვიძებს“ (მინისტრი) რეჟ. სიკო დოლიძე
1970: „წყალდიდობა“ რეჟ. თენგიზ გოშაძე
1970: „სემირამიდას ბაღები“ (ლევანი) რეჟ. სიკო დოლიძე
1971:„ზოია რუხაძე“ რეჟ. დავით რონდელი
1973: „ლევან ხიდაშელი“ (ედიშერ ხუნდაძე) რეჟ. ვახტანგ ტაბლიაშვილი
1974: „Выбор цели“ (რუსეთი) (სტალინი) რეჟ. იგორ ტალანკინი
1976: „Дума о Ковпаке“ (რუსეთი) (სტალინი) რეჟ. ტიმოფეი ლევჩუკი
1976: „გასეირნება თბილისში (ნამდვილი თბილისელი და სხვები)“ რეჟ. ნანა მჭედლიძე
1977: „Солдаты свободы“ (რუსეთი) (სტალინი) რეჟ. იური ოზეროვი
1977: „სიცოცხლე ერმილეს“ რეჟ. ნიკოლოზ სანიშვილი
1981: „მე მოვედი“ (სკოლის დირექტორი) რეჟ. ალექსანდრე (ალეკო) ნინუა
1982: „Если враг не сдаётся…“ (რუსეთი) (სტალინი) რეჟ. ტიმოფეი ლევჩუკი
1984: „სანამ წვიმა გადივლიდეს“ რეჟ. ქეთი დოლიძე
1985: „Битва за Москву (киноэпопея)“ (რუსეთი) (სტალინი) რეჟ. იური ოზეროვი
1993: „Трагедия века“ (რუსეთი) (ადრე შესრულებული სტალინის როლის კადრები გამოიყენეს ფილმში) რეჟ. იური ოზეროვი
1995: „Великий полководец Георгий Жуков“ (რუსეთი, სირია) (ადრე შესრულებული სტალინის როლის კადრები გამოიყენეს ფილმში) რეჟ. იური ოზეროვი

ნათამაშები როლები

მარჯანიშვილის თეატრი

ვალერიან კანდელაკი ს „მაია წყნეთელი“ (მანუჩა )
შალვა დადიანის „ნინოშვილის გურია“ (იასონი)
უილიამ შექსპირის „რომეო და ჯულიეტა“ (ტიბალტი)
უილიამ შექსპირის „მეთორმეტე ღამე“ (მალვოლიო)
მიხეილ მრევლიშვილის „ზვავი“ (თინიბეგი)
ვაჟა-ფშაველას „მოკვეთილი“ (ბახა)
„მე ვხედავ მზეს“ ნოდარ დუმბაძის მიხედვით (დათიკო )
აქვსენტი ცაგარლის „რაც გინახავს, ვეღარ ნახავ“ (გიჟუა, მოურავი )

ჯილდოები, პრემიები და პრიზები

1950: საქართველოს სსრ დამსახურებული არტისტი
1966: საქართველოს სახალხო არტისტი
საპატიო ნიშნის ორდენი

ლიტერატურა

ცუცქირიძე შ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 53.