თურქული ლირა (თურქ. Türk lirası; TRY; TL)[2]თურქეთის და ჩრდილოეთი კვიპროსის დე-ფაქტო დამოუკიდებელი სახელმწიფოს ვალუტა. ლირა იყოფა 100 ქურუშად.

თურქული ლირა
თურქ. Türk lirası
1 ლირა (მონეტა)
1 ლირა (მონეტა)
კოდი ISO 4217 TRY
ქვეყანა თურქეთის დროშა თურქეთი
ოფიციალური
მომხმარებლები
თურქეთის დროშა თურქეთი
არაოფიციალური
მომხმარებლები
ჩრდილოეთი კვიპროსის თურქული რესპუბლიკის დროშა ჩრდილოეთი კვიპროსი
შედგება 100 ქურუშისგან
სიმბოლო [1]
მონეტები 5ქრ, 10ქრ, 25ქრ, 50ქრ, ₺1
ბანკნოტები ₺5, ₺10, ₺20, ₺50, ₺100, ₺200
ცენტრალური ბანკი თურქეთის ცენტრალური ბანკი
საიტი [1]
ფულის ბეჭდვა თურქეთის სახელმწიფო ზარაფხანა
საიტი www.darphane.gov.tr

ოსმალეთის ლირა (1844-1923) რედაქტირება

ლირა დაკავშირებულია ევროპის და ახლო აღმოსავლეთის სხვა ვალუტებთან, რომელსაც აქვს თავისი ფესვები, მოყოლებული უძველესი რომაული წონის ერთეულიდან, ცნობილი როგორც „libra“, რომელიც შეეხებოდა ტროის ფუნტის ვერცხლს. რომაული ლიბრა მიიღეს ვალუტად და გავრცელდა ის მთელ ევროპასა და ახლო აღმოსავლეთში, სადაც იგი გამოიყენებოდა შუა საუკუნეების განმავლობაში. თურქული ლირა, ფრანგული ლივრე (2002 წლამდე), იტალიური ლირა (2002 წლამდე) და ბრიტანული გირვანქა (ნათარგმნი რომაული ლიბრიდან), არიან უძველესი ვალუტის თანამედროვე შთამომავლები.

ოსმალური ლირა დაინერგა, როგორც ძირითადი ერთეული 1844 წელს, ყოფილ ვალუტასთან ქურუშთან ერთად. ოსმალური ლირა მიმოქცევაში დარჩა 1927 წლის ბოლომდე.[3]

პირველი თურქული ლირა (1923-2005) რედაქტირება

 
Livre Turque (ფრანგულად) და تورك لیراسی (ოსმალურად).

ისტორიული მეორე, მესამე და მეოთხე გამოცემის ბანკნოტების ავრსზე, ასახულია ისმეთ ინენიუს პორტრეტი. ეს ცვლილება გაკეთდა 1926 წლის 12 იანვრის შესაბამისად, როდესაც საკითხი ოფიციალურ გაზეთში დაიბეჭდა[4][5] და გაუქმდა დემოკრატიული პარტიის მიერ, მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ.

სქოლიო რედაქტირება

  1. Turkish Lira Sign. Central Bank of the Republic of Turkey. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 დეკემბერი 2012. ციტირების თარიღი: 30 May 2013.
  2. International Organization for Standardization. Currency codes – ISO 4217. ISO. ციტირების თარიღი: 8 February 2013.
  3. History of Paper Money. Central Bank of the Republic of Turkey. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 29 სექტემბერი 2013. ციტირების თარიღი: 8 February 2013.
  4. 701 Mevcûd Evrâk-ı Nakdiyyenin Yenileriyle İstibdâline Dâir Kânun. Prime Ministry. ციტირების თარიღი: 8 February 2013.
  5. Elyevm mevkii tedavülde bulunan evrakı nakdiye yerine, aynı evsafı kanuniyeyi haiz olmak ve aynı miktarda bulunmak üzere yeni evrakı nakdiye ihracı hakkında (1/750) numaralı kanun lâyihası ve Kavanin ve Muvazenei Maliye Encümenleri mazbataları.. Grand National Assembly of Turkey. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 ნოემბერი 2012. ციტირების თარიღი: 8 February 2013.