თამ მენეჯმენტი (თამმ) — ქართული სამხედრო მწარმოებელი კომპანია რომელიც სპეციალიზირებულია სამხედრო თვითმფრინავების, სამოქალაქო თვითმფრინავების და ჰაერი-ჰაერი კლასის რაკეტების: სარემონტო სამუშაოებში, მოდერნიზებაში, დიზაინში და წარმოებაში.[1][2][3][4][5][6]

ისტორია რედაქტირება

თამ მენეჯმენტი დაარსდა 2015 წელს ყოფილი 31 ქარხანის ტერიტორიაზე რომელიც თვითონ დაარსდა 1941 წელს.

მეორე მსოფლიო ომის საწყის წლებში 31 საავიაციო ქარხანამ გამოუშვა 6500-ზე მეტი Lagg-3 გამანადგურებელი. მეორე მსოფლიო ომის ბოლოს წარმოება გადავიდა Yak-3 გამანადგურებლებზე.[7]

1946 წელს ქარხანამ გამოუშვა პირველი საბჭოთა რეაქტიული გამანადგურებელი Yak-15, რის შემდეგაც ქარხანამ დაიწყო Yak-17-ის და Yak-23-ის გამოშვება.[7]

1952 წლიდან 1957 წლამდე ქარხანა უშვებდა MiG-15 და MiG-17 რეაქტიულ გამანადაგურებლებს.[7]

1957 წლის შემდეგ ქარხანამ გამოუშვა 1600-ზე მეტი სხვადასხვა მოდიფიკაციის MiG-21 რეაქტიული გამანადგურებელი რომელიც ექსპორტირებული იქნა ალგირში, ბულგარეთში, ეგვიპტეში, ფინეთში, გერმანიაში, ინდოეთში, სირიაში და ვიეტნამში.[7]

1974 წელს თვითმფრინავებთან ერთად ქარხანა აწარმოდებდა R-60 ჰაერი-ჰაერი კლასის რაკეტებს.[7]

ამავე პერიოდში ქარხანამ გამოუშვა K-10S ზებგერითი გემსაწინააღმდეგო რაკეტა.[7]

1978 წლის დასაწყისში ქარხანამ დაიწყო Su-25 სახმელეთო მხარდამჭერი თვითმფრინავის წარმოება და დღესდღეობით აქვს ნაწარმოები 800-ზე მეთი ამ ტიპის თვითმფრინავი.[7]

1984 წელს ქარხანა Su-25 თვითმფრინავებთან ერთად აწარმოებდა R-73 ჰაერი-ჰაერი კლასის რაკეტებს.[7]

სქოლიო რედაქტირება

  1. ჩვენ შესახებ ka-GE. ციტირების თარიღი: 19 თებერვალი, 2021.
  2. R-60/73 ka-GE. ციტირების თარიღი: 19 თებერვალი, 2021
  3. SU-25 ka-GE. ციტირების თარიღი: 19 თებერვალი, 2021
  4. L-39 ka-GE. ციტირების თარიღი: 19 თებერვალი, 2021
  5. MI-24/35 ka-GE. ციტირების თარიღი: 19 თებერვალი, 2021
  6. Mi-8/17 ka-ge. ციტირების თარიღი: 19 თებერვალი, 2021
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 History of 31st aviation factory. ციტირების თარიღი: 11 March 2021