ეირენე (თანამგზავრი)

ეირენე (ძვ. ბერძნ. Εἰρήνη), იუპიტერ LVII, S/2003 J 5პლანეტა იუპიტერის ბუნებრივი თანამგზავრი.

აღმოჩენა

რედაქტირება

ეირენე აღმოაჩინა ჰავაის უნივერსიტეტის ასტრონომთა ჯგუფმა სკოტ ს. შეპარდის ხელმძღვანელობით 2003 წელს,[1][2] მაგრამ შემდეგ დაიკარგა.[3][4][5][6] იგი აღდგენილია 2017 წელს და მიენიჭა მისი მუდმივი აღნიშვნა იმ წელს.[7]

სახელი 2019 წელს ეწოდა ეირნეს, ზევსისა და თემისის ქალიშვილის და ბერძნულ მითოლოგიაში მშვიდობის ქალღმერთის პატივსაცემად; სახელი წარმოიშვა Twitter-ზე ჩატარებული დასახელების კონკურსიდან, რომელშიც თექვსმეტი ტვიტი მიუთითებდა სახელზე, ყველაზე მნიშვნელოვანი მომხმარებლების მიერ Quadrupoltensor (@Quadrupoltensor), რომელმაც პირველად შემოგვთავაზა სახელი და PaulR (@PJRYYC).[8][9][10]

ეირენი დიამეტრით დაახლოებით 4 კილომეტრია და ბრუნავს იუპიტერზე საშუალოდ 23,974,000 კმ მანძილზე 743,88 დღეში, ეკლიპტიკისკენ 166° დახრილობით (იუპიტერის ეკვატორის მიმართ 167°), რეტროგრადული მიმართულებით და ექსცენტრიულობით 0.307.

ის მიეკუთვნება კარმეს ჯგუფს, რომელიც შედგება არარეგულარული რეტროგრადული მთვარეებისგან, რომლებიც ბრუნავენ იუპიტერზე 23-დან 24 გმ-მდე მანძილზე და დაახლოებით 165°-ის დახრილობით.

  1. IAUC 8087: Satellites of Jupiter 2003 March 4 (discovery)
  2. MPEC 2003-E11: S/2003 J 1, 2003 J 2, 2003 J 3, 2003 J 4, 2003 J 5, 2003 J 6, 2003 J 7 2003 March 4 (discovery and ephemeris)
  3. Beatty, Kelly. (4 April 2012) Outer-Planet Moons Found — and Lost. Sky & Telescope. ციტირების თარიღი: 27 June 2017
  4. Brozović, Marina; Jacobson, Robert A. (9 March 2017). „The Orbits of Jupiter's Irregular Satellites“. The Astronomical Journal. 153 (4): 147. Bibcode:2017AJ....153..147B. doi:10.3847/1538-3881/aa5e4d.
  5. Jacobson, B.; Brozović, M.; Gladman, B.; Alexandersen, M.; Nicholson, P. D.; Veillet, C. (28 September 2012). „Irregular Satellites of the Outer Planets: Orbital Uncertainties and Astrometric Recoveries in 2009–2011“. The Astronomical Journal. 144 (5): 132. Bibcode:2012AJ....144..132J. doi:10.1088/0004-6256/144/5/132. S2CID 123117568.
  6. Sheppard, Scott S.. (2017) New Moons of Jupiter Announced in 2017. ციტატა: „We likely have all of the lost moons in our new observations from 2017, but to link them back to the remaining lost 2003 objects requires more observations a year later to confirm the linkages, which will not happen until early 2018. ... There are likely a few more new moons as well in our 2017 observations, but we need to reobserve them in 2018 to determine which of the discoveries are new and which are lost 2003 moons.“ ციტირების თარიღი: 27 June 2017
  7. Sheppard, Scott S.. (2017) Jupiter's Known Satellites. ციტირების თარიღი: 10 August 2017
  8. Planetary Names: Planet and Satellite Names and Discoverers.
  9. Naming Contest for Newly-discovered Moons of Jupiter. ციტირების თარიღი: 27 August 2019
  10. Public Contest Successfully Finds Names For Jupiter's New Moons. ციტირების თარიღი: 27 August 2019