დათუნას ეკლესია
დათუნას ეკლესია — ქრისტიანული ტაძარი, შუა საუკუნეების ხუროთმოძღვრების ძეგლი, მდებარეობს დაღესტნის რესპუბლიკის შამილის რაიონში, იმავე სახელის მქონე სოფელ დათუნასთან.
| დათუნას ეკლესია | |
| |
  | |
ძირითადი ინფორმაცია
| |
|---|---|
| გეოგრაფიული კოორდინატები | 42°28′20″ ჩ. გ. 46°38′45″ ა. გ. / 42.47222° ჩ. გ. 46.6460333° ა. გ. |
| რელიგიური კუთვნილება |  საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია
|
| ქვეყანა |  რუსეთი
|
| პროვინცია |  დაღესტანი
|
| მუნიციპალიტეტი | შამილის რაიონი |
| ადგილმდებარეობა | სოფ. დათუნა |
| სასულიერო სტატუსი | უმოქმედო |
| ფუნქციური სტატუსი | რუსეთის ფედერაციის კულტურული მემკვიდრეობის ობიექტი |
ხუროთმოძღვრების აღწერა
| |
| ხუროთმოძღვრული ტიპი | დარბაზის ტიპის |
| თარიღდება | X დასას. - XI დასაწ. |
დეტალები
| |
| სიგრძე | 9,1 მ. |
| სიგანე | 5,7 მ. |
| სიმაღლე (მაქს.) | 8 მ. |
| გუმბათი | უგუმბათო |
| მასალა | მოოქრო-მოყვითალო ქვიშაქვის ბლოკები და კირქვა |
გეოგრაფია
რედაქტირებატაძარი მდებარეობს ჰატან-ბუღებ-კხოლის ხეობაში, უსახელო პატარა მდინარის ნაპირზე (ხეობიდან გამოსვლისას იქვე ავარიის ყოისუში ჩაედინება), შამილის რაიონის სოფელ დათუნას რაიონში.
ისტორია
რედაქტირებაეკლესია აშენებულია ქართველი მისიონერების მიერ, დაახლოებით X საუკუნის დასასრულსა და XI საუკუნის დასაწყისში. XIII საუკუნეში მიტოვებულ იქნა, თუმცა XIX საუკუნის გარკვეული მონაკვეთი ის ისევ ფუნქციონირებდა. კავკასიის ომის პერიოდში (1817–1864 წწ.) ეკლესია იმამ შამილის მხარეს გადასულ რუს ჯარისკაცებს გადაეცათ ღვთისმსახურებისთვის.
აშენებულია ქართული უგუმბათო, დარბაზის ტიპის ეკლესიების მსგავსად. აგებულია მოოქრო-მოყვითალო ქვიშაქვის ბლოკებისგან. ეკლესიის სიგრძე 9,1 მ, სიგანე 6,7 მ, სიმაღლე 8 მ. სახურავი დაფარულია ფილებისგან. ეკლესიას აქვს სამი შესასვლელი დასავლეთიდან, აღმოსავლეთიდან და ცენტრალური ჩრდილოეთიდან (გამოდის ფლატესთან, დანიშნულება უცნობია). ფანჯრები — ღრეჩოსებრი. ნაგებობის ერთ-ერთ მხარეს ორმაგი კედლებია, რომლებშიც კელიებია განთავსებული (რაც შეიძლება მონასტრულ ცხოვრებაზე მოწმობდეს). XX საუკუნის 20-იან წლებში კედლებზე ჯერ კიდევ შეიმჩნეოდა ფრესკები.
2009 წელს კავკასიის ფონდმა გადაწყვიტა აღედგინა დათუნას ეკლესია დაღესტნის კულტურის სამინისტროსთან თანამშრომლობით, აქტიური აღდგენითი სამუშაოები 2010 წლის შუა პერიოდში დაიწყო.
ლიტერატურა
რედაქტირება- ნუცუბიძე პ., ჭანიშვილი გ.,„დათუნას ეკლესია“, // ჟურ. ძეგლის მეგობარი, №. 89 თბილისი: საბჭოთა საქართველო, 1993 წელი. — გვ. 41-45