გიორგი წერეთელი (მწერალი)
გიორგი ექვთიმეს ძე წერეთელი (დ. 26 მაისი [ძვ. სტ. 14 მაისი], 1842, გორისა, ახლანდელი საჩხერის მუნიციპალიტეტი — გ. 24 იანვარი [ძვ. სტ. 12 იანვარი], 1900, თბილისი) — ქართველი მწერალი, პუბლიცისტი, საზოგადო მოღვაწე.
| გიორგი წერეთელი | |
|---|---|
 | |
| დაბადების თარიღი | 14 (26) მაისი, 1842 |
| დაბადების ადგილი | გორისა, საქართველო-იმერეთის გუბერნია, რუსეთის იმპერია |
| გარდაცვალების თარიღი | 12 (24) იანვარი, 1900 (57 წლის) |
| გარდაცვალების ადგილი | თბილისი, ტფილისის გუბერნია, რუსეთის იმპერია[1] |
| დასაფლავებულია | დიდუბის პანთეონი |
| საქმიანობა | მწერალი, პოეტი, პუბლიცისტი და საზოგადო მოღვაწე |
| მოქალაქეობა | რუსეთის იმპერია |
| ალმა-მატერი | ქუთაისის კლასიკური გიმნაზია და სანქტ-პეტერბურგის სახელმწიფო უნივერსიტეტი |
| Magnum opus | პირველი ნაბიჯი |
| შვილ(ებ)ი | ირაკლი გიორგის ძე წერეთელი და ელენე წერეთელი |
ბიოგრაფია რედაქტირება
დაიბადა შეძლებული აზნაურისა და სახელმწიფო მოხელის ოჯახში. დედა ადრე გარდაეცვალა და მამა იძულებული გახდა გაეძიძებინა. ასე მოხვდა ყმაწვილი სამეგრელოში, სადაც გაატარა ბავშვობა. სწორედ ამან განაპირობა მისი ფსევდონიმი — „მაზაკვალის“ (მზაკველი-გამთვალავი) არჩევა.
ქუთაისის გიმნაზიის დამთავრების შემდეგ (1860) სწავლობდა პეტერბურგის უნივერსიტეტის ფიზიკა-მეთემატიკის ფაკულტეტზე. პირადად იცნობდა ნ. ჩერნიშევსკის. სტუდენტთა არეულობაში მონაწილეობისათვის 1861 წელს რამდენიმე თვით დააპატიმრეს, ჯერ პეტრე-პავლეს ციხეში, შემდეგ კი კრონშტადტის საპყრობილეში. მას მხოლოდ ერთი წლის შემდეგ დართეს სწავლის გაგრძელების ნებართვა.
60-იან წლებში გამოდის საზოგადოებრივ ასპარეზზე და გახდა „თერგდალეულთა“ ერთ-რთი ფუძემდებელი. იყო პედაგოგი, პოეტი, დრამატურგი, თეატრალური კრიტიკოსი, ესტეტიკოსი, ფილოლოგი და სხვა. 1893 წელს საფუძველი ჩაუყარა სამეცნიერო ლიტერატურულ გაზეთ „კვალს“. მის თხზულებებს მიეკუთვნება: „პირველი ნაბიჯი“, „გულქანი“, „რუხი მგელი“, ავტობიოგრაფიული მოთხრობა „ჩვენი ცხოვრების ყვავილი“.
დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.
ლიტერატურა რედაქტირება
- ვაშაყმაძე შ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 305-306.
- ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 402, თბ., 1994
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- გიორგი წერეთელი (მწერალი) — საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი
- „პირველი ნაბიჯი"
- Giorgi Tsereteli (1842-1900) and His Literary and Theoretical Views / Manana Kajaia // საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის მოამბე= Bulletin of the Georgian National Akademy of Sciences: ტ.8, №2, მაისი-ივნისი-ივლისი-აგვისტო / მთავარი რედაქტორი: გ. კვესიტაძე; გამომცემელი: ლუდმილა გვერდწითელი; საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია, 2014. ISSN: 0132-1447, გვ. 123–126
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Церетели Георгий Ефимович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.