კონსტანტინე გვარჯალაძე
კონსტანტინე (კოწია) გვარჯალაძე (დ. 17 მარტი, 1883, ლანჩხუთი — გ. 3 იანვარი, 1969, აბონდანი) — ქართველი პოლიტიკოსი, სოციალ-დემოკრატიული პარტიის წევრი, შემდგომში ქართული ემიგრაციის მოღვაწე.
| კონსტანტინე გვარჯალაძე | |
|---|---|
| დაბადების თარიღი | 17 მარტი, 1883 |
| დაბადების ადგილი | ლანჩხუთი, რუსეთის იმპერია |
| გარდაცვალების თარიღი | 3 იანვარი, 1969 |
| გარდაცვალების ადგილი | აბონდანი, საფრანგეთი |
| განათლება | ჟენევის უნივერსიტეტი |
| ეროვნება | ქართველი |
| პარტია | საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული პარტია |
| ძირითადი იდეები | სოციალ-დემოკრატია |
| მამა | იაგორ გვარჯალაძე |
| მეუღლე/ები | ბაბულია კანდელაკი |
ბიოგრაფია რედაქტირება
იყო რსდმპ წევრი 1903 წლიდან. 1905 წლიდან მუშაობდა მენშევიკების ფრაქციაში. 1905 წელს ბათუმში მონაწილეობდა რევოლუციურ საქმიანობაში, ხელმძღვანელობდა მოსწავლე-ახალგაზრდობის ორგანიზაციებს. უმაღლესი განათლება მიიღო შვეიცარიაში, ჟენევის უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტზე, სადაც სწავლობდა მედიცინასა და ფილოსოფიას. სწავლა დაასრულა ექიმის სპეციალობით. შვეიცარიაში სწავლამ გავლენა მოახდინა მის სოციალ–დემოკრატიულ შეხედულებებს. რუსული მენშევიზმისგან განსხვავებით მისი მსოფლმხედველობა ეფუძნებოდა ევროპულ ჰუმანისტურ სოციალიზმს, რომლის ამოცანასა და დანიშნულებას პიროვნებისა და ერის თავისუფლებაში ხედავდა. სოციალ-დემოკრატიულ პარტიაში ითვლებოდა ყველაზე პროევროპულ წევრად, ახლოს იყო ფედერალისტებთან. 1908 წლიდან თანამშრომლობდა პრესასთან, აქვეყნებდა ნაშრომებს პოლიტიკურ, საბუნებისმეტყველო და ფილოსოფიურ საკითხებზე.
1917 წელს აირჩიესსაქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრად. ხელი მოაწერა დამოუკიდებლობის აქტს. 1918 წლის განმავლობაში იყო საქართველოს პარლამენტის წევრი, ამავდროულად იყო საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე. 1919 წლიდან იყო საქართველოს დამფუძნებელი კრების წევრი.
ემიგრაცია რედაქტირება
1921 წლიდან ემიგრაციაშია. 1921–24 წლებში იყო სტამბოლში საქართველოს მთავრობის რწმუნებული და სათვისტომოს ხელმძღვანელი. 1924 წლის სექტემბერში აგვისტოს აჯანყების ჩახშობის შემდეგ საქართველოს სსრ-ის ხელისუფლებამ მოახდინა მისი ქონების კონფისკაცია.[1] 1920–1928 წლებში აქტიურ მონაწილეობას იღებდა სოციალისტური ინტერნაციონალის მუშაობაში. როგორც ქართული სექციების წარმომადგენელი მონაწილეობდა ერთა ლიგის დამხმარე საზოგადოების, ადამიანის უფლებათა დაცვის ლიგისა და მშვიდობის საერთაშორისო ბიუროს საერთაშორისო კონგრესებსა და კონფერენციებში. გარდა ქართული და რუსული ენებისა, თავისუფლად ფლობდა ინგლისურ და ფრანგულ ენებს, რაც ხელს უწყობდა წარმატებით გამოსულიყო სხვადასხვა შეკრებებზე და უცხო საზოგადოებისთვის გაეცნო საქართველოს წარსული და აწმყო, მოეწოდებინა მხრი დაეჭირათ ქართველი ერის მოთხოვნებისთვის. 1925-1929 წლებში ცხოვრობდა ლონდონში, შემდეგ— პარიზში. 1935-1940 წლებში იყო სოციალ-დემოკრატიული პარტიის ორგანოს, „ბრძოლის ხმის" მთავარი რედაქტორი. ემიგრაციაში ეწეოდა აქტიურ დიპლომატიურ და საზოგადოებრივ საქმიანობას.
1968 წლის 11 დეკემბერს გარდაეცვალა მეუღლე, ბაბულია კანდელაკი. კონსტანტინემ უარი თქვა სასმელ–საჭმელზე, ოთახში ჩაიკეტა და დაუძლურებული ხანგრძლივი და მძმე ავადმყოფობისაგან გარდაიცვალა 1969 წლის 3 იანვარს სოფელ აბონდანის მოხუცთა თავშესაფარში. დაკრძალულია ლევილის ქართველთა სასაფლაოზე, მეუღლის გვერდით.
ლიტერატურა რედაქტირება
- ხვადაგიანი ი., „საქართველოს დამფუძნებელი კრება 1919“, თბილისი: საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორია, 2016, ISBN 978-9941-0-9318-0.
- „ქართველები უცხოეთში“ წ. 1, გვ. 60 — თბილისი, 2012.
- შარაძე გ., „ქართული ემიგრანტული ჟურნალისტიკის ისტორია“, ტ 6, გვ.12-13 — თბილისი, 2005
- „კავკარსიონი" XIV, პარიზი, 1970
- „ჩვენი დროშა" N 49, პარიზი, 1969
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ ჯიქია ლ., 1924 წლის აჯანყება დასავლეთ საქართველოში, თბ.: უნივერსალი, 2012. — გვ. 261.