ბიოლოგია

ბიოლოგია (ბერძ. βιολογία; βίος — სიცოცხლე + λόγος — სწავლება, მეცნიერება) — მეცნიერება, რომელიც შეისწავლის ცოცხალ არსებათა აგებულებას, ფუნქციებს, გავრცელებას, წარმოშობას, განვითარებას, კავშირს ერთმანეთთან და არაცოცხალ ბუნებასთან. იგი მოიცავს სიცოცხლის შემსწავლელ მრავალ სხვა მეცნიერებას. ბიოლოგიის კვლევის მთავარი მეთოდებია: დაკვირვება, აღწერა, შედარება და ცდა. კვლევის შედეგები განიხილება ცოცხალ არსებათა ისტორიული ნათესაობისა და განვითარების თვალსაზრისით. ბიოლოგიის მიერ დადგენილ ფაქტებს და კანონზომიერებებს იყენებს მედიცინა, სოფლის მეურნეობა და სხვა დარგები.

ბიოლოგია სწავლობს ცხოვრების ფომრებს (საათის ისრის მიმართულებით მარცხნიდან ზემოთ) E. coli, გვიმრა, გაზელი, გოლიათი ხოჭო

პორტალი ბიოლოგია

ეტიმოლოგია რედაქტირება

ტერმინი „ბიოლოგია“ მიღებულია ბერძნული სიტყვებისაგან: βίος (bios) „სიცოცხლე“ და λόγος (logos) „მოძღვრება“. ეს ტერმინი პირველად 1802 წელს შემოიღეს ფრანგმა მეცნიერმა ჟ. ბ. ლამარკმა და გერმანელმა მეცნიერმა გ. რ. ტრევინარიუსმა.

ბიოლოგიურ მეცნიერებათა სისტემა რედაქტირება

ბიოლოგიის დარგები რედაქტირება

მეცნიერებათაშორისი დისციპლინები რედაქტირება

ბიოგეოგრაფია — ბიოინჟინერია — ბიონიკა — ბიოკიბერნეტიკა — ბიოტექნოლოგია — ბიოფიზიკა — ასტრობიოლოგია

დაკავშირებული მეცნიერებები რედაქტირება

ანთროპოლოგია — ნიადაგმცოდნეობა

ბიოლოგიის ისტორია რედაქტირება

ბიოლოგიური ცოდნის საწყისებს ვხვდებით ძველი ცივილიზაციების მოაზროვნეთა და მკურნალთა თხზულებებში, მათ შორის: ჰიპოკრატესთან, არისტოტელესთან და სხვ. შუა საუკუნეებში ბიოლოგიის განვითარება შეფერხდა, თუმცა უკვე მე–16-17 საუკუნეების მკვლევარებმა დიდძალი მასალა დააგროვეს ორგანიზმების აგებულების შესახებ.

იხ. სრული ტექსტი.