ბაზრის სოციალური ეკონომიკა

ბაზრის სოციალური ეკონომიკა (შემ. ბასე, ინგლ. social market economy, შემოკლებით - SOME; გერმ. soziale Marktwirtschaft), ასევე - რაინის კაპიტალიზმი ან რაინისეული კაპიტალიზმი, რაინ-ალპური კაპიტალიზმი და სოციალურად ორიენტირებული კაპიტალიზმი[1] — სოციო-ეკონომიკური მოდელი, რომელიც აერთიანებს თავისუფალი ბაზრის კაპიტალისტურ ეკონომიკურ სისტემასა და სოციალურად ორიენტირებულ პოლიტიკას. მოდელის თანახმად, რეგულაციების ამოცანა არის თავისუფალ ბაზარზე სამართლიანი კონკურენციის უზრუნველყოფა და კეთილდღეობის სახელმწიფოს მიღწევა. [2] გარკვეულ ლიტერატურაში რაინის მოდელს განიხილავენ, როგორც რეგულირებადი საბაზრო ეკონომიკას. [3]

დიუსელდორფი, ქალაქი მდინარე რაინზე.

ბაზრის სოციალური ეკონომიკის შემოქმედად დასავლეთ გერმანიის ქრისტიან-დემოკრატიული კავშირის კანცლერი კონრად ადენაუერი მიიჩნევა. იგი ასევე გახდა მოდელის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ქომაგი. დღეს ამ ტერმინს იყენებენ ორდოლიბერალები, სოციალ ლიბერალები და სოციალ-დემოკრატები, რომლებიც ზოგადად უარყოფენ სრულ სახელმწიფო კონტროლს წარმოების საშუალებების ფლობაზე, მაგრამ მხარს უჭერენ საქონლისა და მომსახურების ეგალიტარულ განაწილების საბაზრო მექანიზმების მეშვეობით. ბაზრის სოციალური ეკონომიკის ფესვები შეიძლება ფრაიბურგის ეკონომიკური აზროვნების სკოლაში დავინახოთ. [4]

ბაზრის სოციალური ეკონომიკა შეიქმნა როგორც კომრპომისი კაპიტალიზმის laissez-faire ფორმებსა და სოციალისტურ ეკონომიკას შორის.[5] მასზე დიდი გავლენა იქონია დისტრიბუტიზმმა და ორდოლიბერალიზმმა, [6] რომელზეც დიდი გავლენა მოახდინა ქრისტიანული დემოკრატიის პოლიტიკურმა იდეოლოგიამ. [5][7]

  1. Tristan Claridge. (9 May 2017) Social Capitalism and Social Capital – Definitions and Discussion. Socialcapitalresearch.com. ციტირების თარიღი: 1 March 2020
  2. "Social Market". Economics Dictionary. The Economist.
  3. Kopst in & Lichbach 2005
  4. Steffen Mau (2003). Moral Economy of Welfare States. Routledge, გვ. 74. ISBN 978-1-134-37055-9. 
  5. 5.0 5.1 Abelshauser 2004.
  6. Nils Goldschmidt, Hermann Rauchenschwandtner. The Philosophy of Social Market Economy: Michel Foucault's Analysis of Ordoliberalism. Universität Freiburg, Freiburger Diskussionspapiere zur Ordnungsökonomik. 
  7. Lamberts. Christian Democracy in the European Union, 1945/1995: Proceedings of the Leuven Colloquium, 15–18 November 1995. Leuven University Press.