არხე (ძვ. ბერძნ. Ἀρχή), იუპიტერ XLIII, S/2002 J 1პლანეტა იუპიტერის ბუნებრივი თანამგზავრი.

იუპიტერის თანამგზავრი არხე

აღმოჩენა

რედაქტირება

არხე აღმოაჩინა ჰავაის უნივერსიტეტის ასტრონომთა ჯგუფმა სკოტ ს. შეპარდის ხელმძღვანელობით 2002 წლის 31 ოქტომბერს და მიიღო დროებითი აღნიშვნა S/2002 J 1.[1][2]

მას 2005 წელს დაერქვა არქეს სახელი, რომელიც ზოგიერთმა ბერძენმა მწერალმა აღწერა, როგორც ოთხი თავდაპირველი მუზადან ერთ-ერთი, წინა სამის დამატება (აოედე, მელეტე და მნემე).[3]

დიამეტრით დაახლოებით 3 კილომეტრია და ბრუნავს იუპიტერზე საშუალოდ 23,717,000 კმ მანძილზე 746,185 დღეში, ეკლიპტიკისკენ 165° დახრილობით (იუპიტერის ეკვატორის მიმართ 162°), რეტროგრადული მიმართულებით და ექსცენტრიულობით 0.41.

არხე მიეკუთვნება კარმეს ჯგუფს, რომელიც შედგება არარეგულარული რეტროგრადული მთვარეებისგან, რომლებიც ბრუნავენ იუპიტერზე 23-დან 24 გმ-მდე მანძილზე და დაახლოებით 165°-ის დახრილობით.

  1. IAUC 8035: S/2002 J 1 დაარქივებული 2006-04-08 საიტზე Wayback Machine. 2002 December 18 (discovery)
  2. MPEC 2002-Y22: S/2002 J 1 2002 December 18 (discovery and ephemeris)
  3. IAUC 8502: Satellites of Jupiter 2005 March 30 (naming the moon)