ტერმინს „ანაფორა“ აქვს სხვა მნიშვნელობებიც, იხილეთ ანაფორა.

ანაფორა (ბერძ. ράσον - გაქუცული, მონაზვნის გარე სამოსი) — მღვდელმსახურის შესამოსელი. გრძელი, ფართო სახელოებიანი, ზემოდან მოსაცმელი, თხელი ან დათბილული, შავი შალის ნაჭრის სამოსი. ანაფორა ბერძნული სიტყვაა და გაფხეკილ, გაცრეცილ, ფერდაკარგულს ნიშნავს. ასეთი ღარიბული სამოსი ეცვათ ძველად ბერ-მონაზვნებს, შემდეგ კი მთელ სამღვდელოებას. მღვდელმსახური წირვის დაწყებამდე იხდის ანაფორას და იმოსება სრული სამღვდელო შესამოსელით. ძველად ანაფორას მსგავს სამოსს ჩოხა ერქვა. მის მატარებელს კი ჩოხოსანს უწოდებდნენ. ჩოხის ჩაცმა ან მისი კურთხევა ბერად შედგომას ნიშნავდა.

ანაფორით შემოსილი სასულიერო პირი იერუსალიმში.

ანაფორა სიმბოლურად გამოხატავს სინანულსა და მორჩილებას. სამოსლის სახელწოდება მიუთითებს, რომ მისი მატარებელი უსისხლო მსხვერპლშეწირვას ასრულებს.

ანაფორას რამდენიმე, თემატურად ერთმანეთთან დაკავშირებული მნიშვნელობით გამოიყენებენ:

  • ევქარისტიული კანონი, რომელიც ლიტურგიის ძირითად ნაწილს წარმოადგენს და „მრწამსის“ გალობის შემდეგ იწყება. ამ შემთხვევაში, ანაფორის ძირითადი ნაწილია წმინდა ძღვენის აღმართვა ტრაპეზიდან.

დღეს, საქართველოში, სასულიერო პირები ყოველდღიურ შესამოსლად ძირითადად კაბას იყენებენ, მის ზემოთ კი უსახელო მოსაცმელებს, ჟილეტებს ხმარობენ.

ლიტერატურა რედაქტირება

  • ლ. ლურსმანაშვილი, „საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის სასულიერო პირთა სამოსში დაკარგული ქართული ელემენტების კვლევა“, თბილისი, 2006 წ.
  • „ლიტურგიკული ლექსიკონი“, „საქართველოს საეკლესიო კალენდარი“, თბილისი, 2003 წ.
  • „უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი“
  • „უცხო სიტყვათა ლექსიკონი“