ალფრედო დი სტეფანო

არგენტინელი ფეხბურთელი და მწვრთნელი

ალფრედო დი სტეფანო ლაულიე (ესპ. Alfredo Di Stéfano Laulhé; დ. 4 ივლისი, 1926, ბუენოს-აირესი, არგენტინა — გ. 7 ივლისი, 2014, მადრიდი, ესპანეთი) — არგენტინელი ფეხბურთელი და მწვრთნელი. იცავდა „რივერ პლეიტის“, „ურაკანის“, „მილიონარიოსის“, მადრიდის „რეალის“, „ესპანიოლის“, არგენტინის, კოლუმბიისა და ესპანეთის ეროვნულ ნაკრებთა ღირსებას. ითვლება ყველა დროის ერთ-ერთ უდიდეს ფეხბურთელად.[1] დი სტეფანომ საფუძველი ჩაუყარა თანამედროვე მრავალფუნქციური ფეხბურთელის კონცეფციას, რომელსაც მოედანზე ერთდროულად რამდენიმე ამოცანის შესრულება შეუძლია.[2][3]

ალფრედო დი სტეფანო
მადრიდის „რეალში“ 1959 წელს
პირადი მონაცემები
სრული
სახელი
ალფრედო დი სტეფანო ლაულიე
დაბადების
თარიღი
4 ივლისი, 1926
დაბადების
ადგილი
ბუენოს-აირესი,
არგენტინა
გარდაცვალების
თარიღი
7 ივლისი, 2014 (88 წლის)
გარდაცვალების
ადგილი
მადრიდი, ესპანეთი
სიმაღლე 176 სმ
სათამაშო
პოზიცია
თავდამსხმელი
ახალგაზრდული კარიერა
1940–1943 უნიონ პროგრესისტა
1944–1945 რივერ პლეიტი
პროფესიონალური კარიერა*
წლები გუნდი მატჩი (გოლი)
1945–1949 რივერ პლეიტი 66 (49)
1945–1946   ურაკანი 25 (10)
1949–1953 მილიონარიოსი 101 (90)
1953–1964 რეალ მადრიდი 282 (216)
1964–1966 ესპანიოლი 47 (11)
სულ 521 (376)
ეროვნული ნაკრები
1947 არგენტინა 6 (6)
1951–1952 კოლუმბია 4 (0)
1957–1962 ესპანეთი 31 (23)
სამწვრთნელო კარიერა
1967–1968 ელჩე
1969–1970 ბოკა ხუნიორსი
1970–1974 ვალენსია
1974 სპორტინგი ლისაბონი
1975–1976 რაიო ვალეკანო
1976–1977 კასტელონი
1979–1980 ვალენსია
1981–1982 რივერ პლეიტი
1982–1984 რეალ მადრიდი
1985 ბოკა ხუნიორსი
1986–1988 ვალენსია
1990–1991 რეალ მადრიდი
* პროფესიონალურ კლუბებში გამოსვლა და გოლები მხოლოდ ეროვნული ლიგებისთვის იანგარიშება

ადრეული წლები და კარიერის დასაწყისი

რედაქტირება

ალფრედო დი სტეფანო 1926 წლის 4 ივლისს დაიბადა ბუენოს-აირესში, არგენტინაში. ფეხბურთით დაინტერესდა ბავშვობიდან და კარიერა დაიწყო „რივერ პლეიტში“, სადაც 1945 წელს დებიუტი ჰქონდა. თუმცა, საკმარისი სათამაშო დროის არქონის გამო, 1946 წელს იჯარით გაუშვეს „ურაკანში“, სადაც თავი მაღალი კლასის ფორვარდად წარმოაჩინა.[4]

წარმატება სამხრეთ ამერიკაში

რედაქტირება

1947 წელს დი სტეფანო „რივერ პლეიტში“ დაბრუნდა და გუნდთან ერთად არგენტინის ჩემპიონატი მოიგო.[5]

1949 წელს კოლუმბიურ „მილიონარიოსს“ შეუერთდა, სადაც გუნდის ლიდერი გახდა და კოლუმბიის ლიგაში არაერთი ტიტული მოიგო. „მილიონარიოსის“ მაისურით ყველა ტურნირზე 292 მატჩი ჩაატარა და 269 გოლი გაიტანა. ამ პერიოდის განმავლობაში მან შეიძინა გამოცდილება და ჩამოყალიბდა უნივერსალურ ფეხბურთელად, რომელსაც ნებისმიერ პოზიციაზე შეეძლო თამაში.[4]

მადრიდის „რეალში“

რედაქტირება

1953 წელს დი სტეფანო მადრიდის „რეალმა“ გაიფორმა, რაც კლუბისთვის ისტორიული მოვლენა გახდა. მისი მოსვლით მადრიდული გრანდი დომინანტ ძალად იქცა ევროპულ ფეხბურთში. 1956–1960 წლებში გუნდმა ზედიზედ ხუთჯერ ევროპის ჩემპიონთა თასი მოიგო, სადაც დი სტეფანო ლიდერის როლს ასრულებდა. იგი გამორჩეული იყო არა მხოლოდ ბომბარდირობით, არამედ ტაქტიკური მომზადებით, მოედნის ხედვით და საგოლე პასებით.

ალფრედო დი სტეფანოს კარიერის პიკი მადრიდის „რეალში“ კლუბის ყველაზე წარმატებულ ეპოქას დაემთხვა, როდესაც ის თამაშობდა ევროპის საუკეთესო ფეხბურთელებთან ერთად. მისი თანაგუნდელები იყვნენ ფერენც პუშკაში, ფრანსისკო ხენტო, ხოსე სანტამარია, რაიმონ კოპა, მიგელ მუნიოსი, ამანსიო ამარო, მარსელო კამპო და სხვ.[4]

„ესპანიოლში“

რედაქტირება

1964 წელს დი სტეფანო მადრიდის „რეალიდან“ წავიდა და კარიერის ბოლო წლები „ესპანიოლში“ გაატარა, სადაც 1966 წელს კარიერა დაასრულა.[4]

სამწვრთნელო კარიერა

რედაქტირება

ალფრედო დი სტეფანომ, სათამაშო კარიერის დასრულების შემდეგ მწვრთნელობა დაიწყო. მიუხედავად იმისა, რომ მისი სამწვრთნელო კარიერა სათამაშო კარიერას ბევრად ჩამოუვარდება, დი სტეფანო მაინც გახდა მნიშვნელოვანი ფიგურა სხვადასხვა კლუბებში, განსაკუთრებით ესპანეთსა და არგენტინაში.[4]

დი სტეფანომ სამწვრთნელო კარიერა ესპანურ „ელჩეში“ დაიწყო. მისი ხელმძღვანელობით კლუბმა შეძლო ლა ლიგაში ადგილის შენარჩუნება და თავი გამოიჩინა როგორც ახალგაზრდა მწვრთნელმა, რომელსაც შემტევი ფეხბურთი უყვარდა.

სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ „ბოკა ხუნიორსი“ გაწვრთნა და უკვე პირველივე სეზონში არგენტინის ჩემპიონი გახდა. ეს მისი პირველი ტიტული იყო მწვრთნელის რანგში. ამის შემდეგ დი სტეფანომ „ვალენსიას“ ესპანეთის ჩემპიონობა მოუტანა 1970–71 წლებში, რაც კლუბისთვის დიდი წარმატება იყო. მისი გუნდი დაცვაზე ორიენტირებული იყო, თუმცა საჭირო დროს ეფექტურად იყენებდა შეტევით პოტენციალს.

1980 წელს „ვალენსიასთან“ ერთად ევროპის თასების მფლობელთა თასის მოგება დი სტეფანოს ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი წარმატება იყო მწვრთნელის რანგში.[6]

1982–84 და 1990–91 წლებში დი სტეფანო მადრიდის „რეალს“ ედგა სათავეში.[7] მისი ხელმძღვანელობით კლუბმა 1990 წელს ესპანეთის სუპერთასი მოიპოვა, როდესაც იოჰან კრუიფის მიერ გაწვრთნილი „ბარსელონა“ ორი მატჩის ჯამში, ანგარიშით 5–1 დაამარცხა.[8]

თამაშის სტილი და შეფასებები

რედაქტირება

დი სტეფანო მრავალმხრივი და უნივერსალური მოთამაშე იყო. მიუხედავად იმისა, რომ თავდაპირველად ფორვარდად მოიაზრებოდა, მას შეეძლო თითქმის ყველა პოზიციაზე თამაში. მისი განსაკუთრებული ნიჭი იყო მოედნის ხედვა და თამაშის კონტროლი, რაც იმ პერიოდისთვის იშვიათი თვისება იყო თავდამსხმელებისთვის. გააჩნდა ბრწყინვალე დრიბლინგი, პასი და დარტყმის სიზუსტე. ხშირად ასრულებდა ცენტრალური ნახევარმცველის ფუნქციას, აკავშირებდა დაცვას და შეტევას.[9]

დი სტეფანო გამოირჩეოდა ტაქტიკური სიღრმითა და თამაშის წაკითხვის უნარით. ის ყოველთვის ერთი ნაბიჯით წინ იყო მეტოქეებზე და ეს თვისება დაეხმარა მადრიდის „რეალს“ დამოუკიდებელი სტილის ჩამოყალიბებაში, სადაც შეტევა იწყებოდა დაცვის ხაზიდან. შეეძლო მეტოქის ტაქტიკური გეგმების ამოცნობა და მყისიერი ადაპტაცია. შესანიშნავად იყენებდა თამაშის სივრცეს, რაც რთულად გასანეიტრალებელს ხდიდა. შესანიშნავად გრძნობდა თამაშის ტემპის მართვის ხელოვნებას. გამოირჩეოდა განსაკუთრებული ფიზიკური მომზადებითა და გამძლეობით, სისწრაფითა და მოქნილობით. მაშინ, როდესაც ბევრი ფეხბურთელი მხოლოდ შეტევაში ან დაცვაში იყო ძლიერი, დი სტეფანო მოედნის მთელ სიგრძეზე მოქმედებდა.[9]

ფეხბურთის ისტორიაში ძალიან ცოტა მოთამაშეა, რომელიც ალფრედო დი სტეფანოს დონის გავლენას მოახდენდა თამაშის სტილზე და ფეხბურთის განვითარებაზე. მისი უნიკალური მრავალმხრივობა, ფიზიკური გამძლეობა, ტაქტიკური ინტელექტი და ტექნიკური ოსტატობა მას გამორჩეულ ფიგურად აქცევდა.[10]

იოჰან კრუიფი: „დი სტეფანო იყო პირველი სრულყოფილი ფეხბურთელი, რომლის თამაშიც ოდესმე მინახავს. ის იყო გუნდური ფეხბურთის იდეალური განმასახიერებელი.“

ფრანც ბეკენბაუერი: „მიუხედავად იმისა, რომ პელე და მარადონა უდიდესი ფეხბურთელები იყვნენ, დი სტეფანო სრულიად განსხვავებული კლასი იყო. ის ერთადერთი იყო, ვინც რეალურად თამაშობდა მთელი მოედნის მასშტაბით.“

ეუსებიო: „დი სტეფანო იყო ჩემი პირველი შთაგონება, ადამიანი, რომელიც მთელ თამაშს აკონტროლებდა და ყველას სჯობნიდა.“

1957 და 1959 წლებში დი სტეფანო ფრანს ფუტბოლმა ევროპის საუკეთესო ფეხბურთელად დაასახელა და ოქროს ბურთი გადასცა. 1989 წელს ფრანგულმა გამოცემამ ფორვარდი შესანიშნავი კარიერისთვის სპეციალური ოქროს ბურთით დააჯილდოვა.

1994 წელს ალფრედო დი სტეფანო ფიფას პრეზიდენტის სპციალური პრიზით დაჯილდოვდა, 2010 წლის 18 თებერვალს კი უეფას პრეზიდენტის სპეციალური პრემიით.

2000 წლის 5 ნოემბერს ალფრედო დი სტეფანო მადრიდის „რეალის“ საპატიო პრეზიდენტად აირჩიეს.

2003 წლის ნოემბერში, უეფას 50 წლის იუბილესთან დაკავშირებით, ევროპის ყველა ქვეყანამ ბოლო 50 წლის საუკეთესო ფეხბურთელი დაასახელა. ესპანეთის ფეხბურთის ფედერაციამ ასეთად ალფრედო დი სტეფანო აღიარა.

ალფრედო დი სტეფანო ამ დროისთვის მეხუთე საუკეთესო ბომბარდირია ესპანეთის უმაღლესი დივიზიონის ისტორიაში. ის არის მადრიდის „რეალის“ ყველა დროის მეორე საუკეთესო ბომბარდირი 216 გოლით 282 მატჩში, 1953 წლიდან 1964 წლამდე და „ელ კლასიკოს“ ისტორიაში მეორე საუკეთესო ბომბარდირი.[11]

დი სტეფანოს მეტსახელად „La Saeta Rubia“ (ესპ. „ქერა ისარი“) შეარქვეს, მისი თმის ფერის, დომინაციის უნარის, დიდი გამძლეობის, ტაქტიკური მოქნილობისა და ხედვის გამო, რომელსაც შეეძლო ყველგან, მოედნის ნებისმიერ მონაკვეთსა და პოზიციაზე ეთამაშა.[11]

მიღწევები

რედაქტირება
  რივერ პლეიტი
  მილიონარიოსი
  რეალ მადრიდი

სანაკრებო

რედაქტირება
  არგენტინა
  • სამხრეთ ამერიკის ჩემპიონი: 1947

ინდივიდუალური

რედაქტირება

ლიტერატურა

რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
თემატური საიტები
AFS · FIFA.com · National Football Teams.com · WorldFootball.net
ვიდეო
Was Alfredo Di Stefano Really THAT Good? · Alfredo di Stefano Best Skills & Goals

კომენტარები

რედაქტირება
  1. UEFA Jubilee Awards – Golden Player of Spain: 2004.
  2. Golden Foot: 2004, as football legend.
  3. UEFA President's Award: 2007.
  4. World Soccer Greatest XI of all time: 2013.
  5. IFFHS Legends.
  1. Alfredo Di Stéfano, football player By John Kennedy.
  2. კარიერა ფრაზებში: ალფრედო დი სტეფანო
  3. ალფრედო დი სტეფანო: 20 ფაქტი
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 Football Legend Alfredo Di Stéfano: The Journey of „The Blonde Arrow“
  5. 5.0 5.1 Argentina 1947 by Osvaldo Gorgazzi at RSSSF.com
  6. Pye, Steven. „When Arsenal became the first club to lose a European final on penalties“. The Guardian.
  7. Analysing Alfredo Di Stefano, the manager
  8. Spain Super Cup 1990 (Supercopa de España 1990)
  9. 9.0 9.1 In-depth analysis: Alfredo Di Stéfano
  10. Alfredo Di Stefano: The most influential footballer ever
  11. 11.0 11.1 Alfredo Di Stéfano: Football Legend
  12. Placar's 100 Craques do Século.
  13. The FIFA 100. theguardian.com.
  14. Pele's list of the greatest. news.bbc.co.uk.
  15. Pelé's Choice of 125 Living Players. RSSSF.
  16. Fifa names greatest list. news.bbc.co.uk.
  17. FIFA 100 – list of the 125 greatest living footballers in 2004 created by Pelé