ალექსანდრე სპენდიარიოვის სახლი-მუზეუმი
ალექსანდრე სპენდიარიოვის სახლი-მუზეუმი — კულტურული ორგანიზაცია, რომელიც მდებარეობს ერევანში, ქ. ნალბანდიანი, 21. მუზეუმში დაცულია დროებითი გამოფენები. მუზეუმის სივრცეში ხშირად იმართება კონცერტები, ლექციები, სემინარები და ფილმების ჩვენებები.
აღნიშნული მუზეუმი შეიქმნა სომხეთის სსრ მინისტრთა საბჭოს 1963 წლის 21 ნოემბრის 49/491 ბრძანებით. ერთი წლით ადრე, კომპოზიტორის მარინა სპენდიარიოვას ასულმა სთხოვა სომხეთის სსრ მთავრობას, რომ მამამისის ბინაში მუზეუმი შექმნილიყო. მემორიალი ბინა კომპოზიტორს ახალქალაქში, ნალბანდიანის ქუჩაზე, ახლო შენობაში მიეცა 1926 წელს, არქიტექტორის ალექსანდრე ტამანიანის სახლის პროექტის პროექტის ავტორის შეთავაზებით. ამჟამად სახლი შედის ერევნის კულტურული და ისტორიული ძეგლების სიაში, რესპუბლიკური მნიშვნელობის მქონე ძეგლების კატალოგში
მუზეუმში ექსპოზიცია გაიხსნა 1967 წლის 25 ნოემბერს. მუზეუმს ხელმძღვანელობდა ვლადილენ ბალიანი.
მუზეუმში წარმოდგენილია დოკუმენტები, ფოტომასალა, მუსიკალური ინსტრუმენტები (მათ შორის კომპოზიტორის მიერ შექმნილი მუსიკალური ინსტრუმენტი "სპენდიიროფონი"), გამოჩენილი სომეხი კომპოზიტორის ალექსანდრე სპენდიარიოვის (1871-1928 წლები) შექმნილი პერსონალური ნივთები.
კოლექცია 1345 ერთეულია. საფუძველს ქმნის კომპოზიტორის ქალიშვილის მარინა სპენდიარიოვას, მიერ შეწირული ნივთები და ასევე კომპოზიტორის არქივი, ლიტერატურისა და ხელოვნების მუზეუმის შემოწირულობა.
კომპოზიტორმა წოვაკ ჰამბარდუმიანმა უდიდესი წვლილი შეიტანა სახლ-მუზეუმის კულტურულ ბიოგრაფიაში, ხოლო მისი მმართველობის პერიოდში (1972-1988) მუზეუმი მხატვრების საყვარელ თავშეყრის ადგილად იქცა. მისი ინიციატივის შედეგად შეიქმნა ხალხური ინსტრუმენტების მშვენიერი კოლექცია, რომელიც 90-იან წლებში გადავიდა სომხეთის ეთნოგრაფიის მუზეუმში.
ქალიშვილის მოგონებებისა და კომპოზიტორის გარდაცვალების დღეს გადაღებული ფოტოს მიხედვით, კომპოზიტორის ოფისი ხელახლა გაკეთდა. მოეწყო ორი ოთახი - ცხოვრების გზა (მასალები მოგვითხრობს კომპოზიტორის ცხოვრების პერიოდებზე ყირიმში, მოსკოვში, სანქტ-პეტერბურგსა და სომხეთში და დახასიათებული სპენდიაროვი არა მხოლოდ როგორც კომპოზიტორი, დირიჟორი, მასწავლებელი, არამედ აქტიური საზოგადო მოღვაწე; კრეატიული გზა (კონცერტის აფიშები და პროგრამები, მუსიკალური ხელნაწერები და კომპოზიტორის ნამუშევრების პირველი გამოცემები შეგროვებული. შეგიძლიათ გაეცნოთ კომპოზიტორის მრავალ ჟანრს ნამუშევრებს თანამედროვე ტექნოლოგიის გამოყენებით, შეგიძლიათ სცადოთ თავი სიმფონიური ორკესტრის დირიჟორის როლში. ინტერაქტიული თამაშის ვირტუალური დირიჟორის გამოყენებით). ყოველწლიურად, კომპოზიტორის დაბადების დღეს, მისი საფლავის მახლობლად, სამახსოვრო ღონისძიებებს მართავს მუზეუმი ხელოვნების მოყვარულებისთვის.