ქვაქვეშია
(გადამისამართდა გვერდიდან Cottus)
ქვაქვეშია[1] (ლათ. Cottus) — თევზების გვარი ქვაქვეშიასებრთა ოჯახისა. სხეულის სიგრძე 21 სმ-მდეა (სახალინური ქვაქვეშია, C. amblystomopsis), ჩვეულებრივ 10–12 სმ. ზურგის პირველი ფარფლი მეორეზე პატარაა. თავი ბიბილოების გარეშეა, კანში დამალულია სალაყუჩე სარქვლის სარქველქვეშა ეკალი. ბინადრობენ ევრაზიისა და ჩრდილოეთ ამერიკის მტკნარ წყალსატევებში, იშვიათად ზღვების გამტკნარებულ მონაკვეთებშიც. ფსკერის თევზებია; ხშირად იმალებიან ქვების ქვეშ (აქედან სახელწოდება). იკვებებიან მწერების მატლებით, ლიფსიტებით, ქვირითით. მრავალი თევზის, ზოგიერთი ფრინველისა და ძუძუმწოვრის საკვებს წარმოადგენენ. სარეწაო მნიშვნელობა არ აქვთ. ჩვეულებრივი ქვაქვეშია (С. gobiо) ფართოდაა გავრცელებული ევროპის წყალსატევებში; მგრძნობიარეა წყლის დაბინძურების მიმართ. ტოფობს მარტის ბოლოდან მაისის დასაწყისამდე (ჩრდილოეთ რეგიონებში). მამალი ლიფსიტების გამოსვლამდე იცავს და აერაციას უკეთებს ბუდეს.[2]
| ქვაქვეშია | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) ჩვეულებრივი ქვაქვეშია (Cottus gobio) | |||||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| ლათინური სახელი | |||||||||||||||
| Cottus (Linnaeus, 1758) | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
სახეობები რედაქტირება
_(17121152116).jpg)
ცნობილია 70-მდე სახეობა:[3][4]
- ქვეგვარი Cottus
- Cottus aturi
- Cottus cyclophthalmus[5]
- Cottus duranii
- Cottus dzungaricus
- Cottus ferrugineus[4]
- Cottus gobio — ჩვეულებრივი ქვაქვეშია, ან ფართოშუბლა
- Cottus gratzianowi[6]
- Cottus haemusi
- Cottus hispaniolensis
- Cottus jaxartensis — ჩატკალის ქვაქვეშია[4]
- Cottus koshewnikowi — რუსული ქვაქვეშია[7]
- Cottus metae
- Cottus microstomus
- Cottus perifretum
- Cottus petiti
- Cottus rhenanus
- Cottus ricei
- Cottus rondeleti
- Cottus sabaudicus
- Cottus scaturigo
- Cottus sibiricus — ციმბირული ქვაქვეშია
- Cottus spinulosus — შუააზიური ქვაქვეშია
- Cottus transsilvaniae
- ქვეგვარი Cephalocottus
- ქვეგვარი Cottopsis
- ქვეგვარი Uranidea
- Cottus baileyi
- Cottus bairdii
- Cottus bendirei
- Cottus caeruleomentum
- Cottus carolinae
- Cottus chattahoochee
- Cottus cognatus
- Cottus echinatus
- Cottus extensus
- Cottus girardi
- Cottus hubbsi
- Cottus hypselurus
- Cottus immaculatus[9]
- Cottus kanawhae
- Cottus paulus
- Cottus rhotheus
- Cottus specus[10]
- Cottus tallapoosae
- ქვეგვარი Incertae sedis
- Cottus altaicus
- Cottus beldingii
- Cottus confusus
- Cottus czerskii — ჩერსკის ქვაქვეშია
- Cottus greenei
- Cottus hangiongensis
- Cottus kazika
- Cottus kolymensis[11]
- Cottus koreanus
- Cottus kuznetzovi
- Cottus leiopomus
- Cottus marginatus
- Cottus nasalis — მილცხვირა ქვაქვეშია
- Cottus perplexus
- Cottus poecilopus — ჭრელფარფლა ქვაქვეშია
- Cottus pollux
- Cottus reinii
- Cottus schitsuumsh[12]
- Cottus szanaga
- Cottus volki
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ გოგმაჩაძე თ., თევზების ნომენკლატურა : ლექსიკონი, ბათუმი: გამომც. „აჭარა“, 2018. — გვ. 246, ISBN 978-9941-460-45-6.
- ↑ Решетников Ю. С. Подкаменщики // Большая российская энциклопедия. т. 26. — М., 2014. — стр. 551.
- ↑ Species of Cottus. FishBase. ციტირების თარიღი: 22 თებერვალი, 2023
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Eschmeyer, William N.; Fricke, Ron; van der Laan, Richard. Species in the genus Cottus. Catalog of Fishes. California Academy of Sciences. ციტირების თარიღი: 22 თებერვალი, 2023
- ↑ Valentina Sideleva; Vytautas Kesminas; and Zakhar Zhidkov (2022). „A new species of the genus Cottus (Scorpaeniformes, Cottidae) from the Baltic Sea Basin and its phylogenetic placement“. European Journal of Taxonomy. 834 (1): 38–57. doi:10.5852/ejt.2022.834.1897.
- ↑ Sideleva, V.G.; Naseka, A.M. & Zhidkov, Z.V. (2015). „A new species of Cottus from the Onega River drainage, White Sea basin (Actinopterygii: Scorpaeniformes: Cottidae)“. Zootaxa. 3949 (3): 419–430.
- ↑ Sideleva, V.G.; Prirodina, V.P.; Reshetnikov, Y.S. & Zhidkov, Z.V. (2015). „Redescription of Cottus koshewnikowi (Cottidae) and its Morphological Variability in Tributaries of the Upper Volga“. Journal of Ichthyology. 55 (1): 30–39.
- ↑ Moyle, P. B. and M. A. Campbell (2022). „Cryptic species of freshwater sculpin (Cottidae: Cottus) in California, USA“. Zootaxa. 5154 (5): 501–527. doi:10.11646/ZOOTAXA.5154.5.1.
- ↑ Kinziger, A.P. & Wood, R.M. (2010). „Cottus immaculatus, a new species of sculpin (Cottidae) from the Ozark Highlands of Arkansas and Missouri, USA“ (PDF). Zootaxa. 2340: 50–64.
- ↑ Adams, G.L.; Burr, B.M.; Day, J.L. & Starkey, D.E. (2013). „Cottus specus, a new troglomorphic species of sculpin (Cottidae) from southeastern Missouri“. Zootaxa. 3609 (5): 484–494.
- ↑ Sideleva, V.G.; Goto, A. (2012). „A New Species of Sculpin Cottus kolymensis sp. nova (Scorpaeniformes, Cottidae) from Rivers of Kolyma“. Journal of Ichthyology. 52 (5): 301–307.
- ↑ Lemoine, M.; Young, M.K.; McKelvey, K.S.; et al. (2014). „Cottus schitsuumsh, a new species of sculpin (Scorpaeniformes: Cottidae) in the Columbia River basin, Idaho-Montana, USA“. Zootaxa. 3755 (3): 241–258.