Adaptive Compliant Trailing Edge
Adaptive Compliant Trailing Edge (ACTE) (ინგლ. ფრთის მოქნილი უკანა ნაწიბური) — სამეცნიერო-კვლევითი პროექტი დეფორმირებადი ფრთაუკანების შესაქმნელად. უნაკერო მოქნილი ზედაპირის კონსტრუქცია საშუალებას იძლევა გაუმჯობესდეს საჰაერო ხომალდის საფრენოსნო მახასიათებლები. კერძოდ, ეს ტექნოლოგია უზრუნველყოფს საწვავის ხარჯის 4–12%-ით და აფრენა-დაფრენისას წარმოქმნილი ხმაურის დონის შემცირებას 40%-ით. ACTE პროექტი ნასა-ს და აშშ-ის საჰაერო ძალების ერთობლივი ძალისხმევით ჩატარდა ახალი ადაპტური ფრთის საჰაერო გამოცდა მოდიფიცირებულ ბიზნეს-კლასის თვითმფრინავზე Gulfstream III [1]
ACTE ფრთაუკანები, დრეკადი მასალის გამოყენების წყალობით, ხურავენ ტრადიციულ ფრთაუკანებსა და ფრთას შორის არსებულ ღიობებს და ქმნიან ერთიან ღუნვად ზედაპირს. აშშ-ის საჰაერო ძალების სამეცნიერო-კვლევითი ლაბორატორიის ბიზნეს-კლასის თვითმფრინავი Gulfstream III აღიჭურვა კომპანია FlexSys-ის მოქნილი ფრთაუკანებით და გადის საჰაერო გამოცდას 2014 წლის 7 ნოემბრიდან. კომპანია FlexSys დაარსდა პროფესორ შრიდჰარ კოტას მიერ 2000 წელს და იგი მომართულია საჰაერო ხომალდის დრეკადი ფრთის კონცეპტის შესაქმნელად. აღნიშნული პროექტისთვის კომპანიამ აშშ-ის საჰაერო ძალებისგან 40 მლნ დოლარის ოდენობით ფინანსური დახმარება მიიღო ინავაციური სამეცნიერო-კვლევითი მცირე ბიზნესის პროგრამის ფარგლებში. [2]
მოქნილი უნაკერო ზედაპირი შექმნილია კომბინირებული მასალებისგან, რომლებიც გამოიყენება აეროკოსმოსურ დარგში, მათ შორის ალუმინი, ტიტანი, ბოჭკოვან-არმირებული პოლიმერული კომპოზიტები. ხისტი მაგრამ ელასტიური ACTE ადაპტური ფრთის უკანა ნაწიბურის სიგრძე 4,3 მეტრია და ორი მარტივი ამძრავის საშუალებით შეუძლია იმოძრაოს ზევით და ქვევით აირის შემხვედრ ნაკადში.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ NASA tests shape-changing aircraft wing. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-05-03. ციტირების თარიღი: 2015-02-06.
- ↑ NASA website. NASA Tests Revolutionary Shape Changing Aircraft Flap for the First Time