ჰინდი-ურდუ (हिंदी उर्दू, هندی اردو), ჰინდუსტანი[2] (हिन्दुस्तानी, ہندوستانی) — ინდო-არიული ენა, გამოიყენება როგორც შერეული ენა ჩრდილოეთ ინდოეთსა და პაკისტანში.[3][4] ის წარმოიშვა დელიში, როგორც ქარი-ბოლის დიალექტი და მის ლექსიკონში მრავლადაა: სპარსულის, არაბულის, სანსკრიტის და ჩაგატაის სიტყვები.[5][6] ის არის პლურიცენტრული ენა, ორი ოფიციალური ფორმით: ჰინდი და ურდუ,[7] სასაუბრო ჰინდი და ურდუ ერთმანეთისაგან არ განსხვავდება, მათ განსხვავებული ანბანი და ლიტერატურული ტრადიციები აქვთ. ურდუ განიცდის სპარსულის, არაბულის და ცენტრალური აზიის ძლიერ გავლენას, ხოლო ჰინდი უფრო სანსკრიტის გავლენაშია მოქცეული.[8][9] ბრიტანეთის ინდოეთის გაყოფამდე ტერმინები: ჰინდუსტანი, ურდუ და ჰინდი სინონიმები იყო. ტერმინი ჰინდუსტანი ასევე გამოიყენება ჰინდის გარკვეული დიალექტების აღსანიშნავად, რომლებიც გამოიყენება ინდოეთის სუბკონტინენტის გარეთ, მათ შორის: ფიჯური ჰინდი და კარიბული ჰინდი სურინამსა და ტრინიდადში.

ჰინდი-ურდუ
हिन्दुस्तानी • ہندوستانی
გავრცელებულია ინდოეთი და პაკისტანი
მოლაპარაკეთა რაოდენობა მშობლიური: 365 მილიონი. მეორადი ენა: 165 მილიონი.
(2006 წლის მონაცემებით)[1]
ოფიციალური სტატუსი ინდოეთის დროშა ინდოეთი (როგორც: ჰინდი და ურდუ)
პაკისტანი (როგორც: ურდუ)
ლინგვისტური კლასიფიკაცია ინდოევროპული ენები
დამწერლობის სისტემა დევანაგარი
სპარსული ანბანი
ენის კოდები ISO 639-1 hi,ur
ISO 639-2 hin,urd

ლიტერატურა რედაქტირება

  • Asher, R. E. (1994). Hindi. In Asher (Ed.) (pp. 1547–1549).
  • Asher, R. E. (Ed.). (1994). The Encyclopedia of language and linguistics. Oxford: Pergamon Press. ISBN 0-08-035943-4.
  • Bailey, Thomas G. (1950). Teach yourself Hindustani. London: English Universities Press.
  • Chatterji, Suniti K. (1960). Indo-Aryan and Hindi (rev. 2nd ed.). Calcutta: Firma K.L. Mukhopadhyay.
  • Dua, Hans R. (1992). Hindi-Urdu as a pluricentric language. In M. G. Clyne (Ed.), Pluricentric languages: Differing norms in different nations. Berlin: Mouton de Gruyter. ISBN 3-11-012855-1.
  • Dua, Hans R. (1994a). Hindustani. In Asher (Ed.) (pp. 1554).
  • Dua, Hans R. (1994b). Urdu. In Asher (Ed.) (pp. 4863–4864).
  • Rai, Amrit. (1984). A house divided: The origin and development of Hindi-Hindustani. Delhi: Oxford University Press. ISBN 0-19-561643-X.

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. BBC: A Guide to Urdu
  2. About Hindi-Urdu. North Carolina State University. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-08-15. ციტირების თარიღი: 2009–08–09.
  3. Mohammad Tahsin Siddiqi (1994), Hindustani-English code-mixing in modern literary texts, University of Wisconsin, http://books.google.com/?id=vnrTAAAAMAAJ
  4. Lydia Mihelič Pulsipher, Alex Pulsipher, Holly M. Hapke (2005), World Regional Geography: Global Patterns, Local Lives, Macmillan, ISBN 0-7167-1904-5, http://books.google.com/?id=WfNaSNNAppQC
  5. Michael Huxley (editor) (1935), The Geographical magazine, Volume 2, Geographical Press, http://books.google.com/?id=Z1xOAAAAIAAJ
  6. Britain), Royal Society of Arts (Great (1948), Journal of the Royal Society of Arts, Volume 97, http://books.google.com/?id=fx_SAAAAMAAJ
  7. Robert E. Nunley, Severin M. Roberts, George W. Wubrick, Daniel L. Roy (1999), The Cultural Landscape an Introduction to Human Geography, Prentice Hall, ISBN 0-13-080180-1, http://books.google.com/?id=7wQAOGMJOqIC
  8. Hindi by Yamuna Kachru
  9. Students' Britannica: India: Select essays by Dale Hoiberg, Indu Ramchandani page 175