ყველაზე ცისფერი თვალი

ტონი მორისონის რომანი

ყველაზე ცისფერი თვალი (ინგლ. The Bluest Eye) 一 ამერიკელი ნოველისტის, ტონი მორისონის რიგით პირველი რომანი, რომელიც, თავდაპირველად, 1970 წელს გამოიცა.[1] ნაწარმოების მოქმედება ვითარდება ლორენში, ოჰაიოში, ავტორის მშობლიურ ქალაქში, და მოგვითხრობს ახალგაზრდა აფროამერიკელ გოგონაზე, სახელად პეკოლაზე, რომელიც დიდი დეპრესიის შემდეგ პერიოდში გაიზარდა.[2] წიგნის სიუჟეტი 1941 წელს მიმდინარეობს და გვიამბობს შავკანიანი პერსონაჟის წინააღმდეგობით აღსავსე ცხოვრებაზე, თუ როგორ აღიქმება ის გარშემომყოფთა მიერ, როგორც მუდმივად „მახინჯი“, მისი მანერებისა და განსხვავებული კანის ფერის გამო. შედეგად, მას უვითარდება არასრულფასოვნების კომპლექსი, რის გამოც სურვილი ცისფერი თვალების ტარებაზე (რომელთაც თავად „თეთრად“ ასაღებს) უძლიერდება.

„ყველაზე ცისფერი თვალი“
The Bluest Eye

ქართული გამოცემის გარეკანი
ავტორი ტონი მორისონი
ქვეყანა აშშ
ენა ინგლისური
გამომცემელი Holt, Rinehart and Winston
გამოცემის თარიღი 1970
მთარგმნელი ია ქვაჩახია
ქართულად გამოიცა 2017
მედია ბეჭდური
გვერდი 226
oclc 30110136
მომდევნო სულა
ISBN 978-0-375-41155-7

ფონი და მიღება რედაქტირება

ერთ-ერთ ინტერვიუში, ნაწარმოების შექმნის მოტივებზე საუბრისას, მორისონი აღნიშნავდა, რომ სურდა შეხებოდა იმ მძიმე თემებს, რომელიც მის მშობლიურ მხარეში, ოჰაიოში, კრიტიკულ საკითხს წარმოადგენდა. ავტორმა დასძინა, რომ იგი იძულებული იყო დაეწერა აღნიშნული ნაწარმოები, რათა, საკუთარი ეთნიკური ჯგუფის სახელით, საკმაოდ სავალალო პრობლემის წინაშე გაელაშქრა.[3] რაც შეეხება ნაწარმოების შთაგონების წყაროს, მისივე თქმით, ტექსტში გადმოცემული ისტორია მის ყოფილი სკოლელის ისტორიას ეფუძნებოდა.[4]

ავტორის რიგით პირველ რომანს, რომელიც 1970 წელს, გამომცემლობა Holt, Rinehart and Winston-მა გამოსცა, თავდაპირველად, დიდი კრიტიკული აღიარება არ მოჰყოლია და მისი სულ 700 ეგზამპლარი გაიყიდა, თუმცა, მომდევნო დეკადების განმავლობაში, რომანის პოპულარობა თითქმის ორმაგად გაიზარდა.[5]

რასიზმის, ინცესტისა და პედოფილიის საკმაოდ თამამი განხილვის და ნაწარმოებისთვის დამახასიათებელი მკაცრი ენის გამო, წიგნი არაერთხელ გამხდარა ცენზურის სამიზნე.[6][7][8] მეტიც, ის მრავალი სკოლის შიდასასწავლო სისტემიდანაც ამოიღეს და, დღესდღეობით, აღნიშნული ნაწარმოები ერთ-ერთია იმ სამთაგან, რომელიც ყველაზე ხშირად ამოღებადია ამერიკული სასკოლო ბიბლიოთეკებიდან.[9]

იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

  • Enright, Anne. "Eyes that Bite" London Review of Books Vol.45 No.1 January 2023
  • "Censorship Dateline: Schools." Newsletter on Intellectual Freedom 62.5 (2013): 184–85. Web.
  • "English in the News." The English Journal, vol. 89, no. 4, 2000, pp. 113–117. www.jstor.org/stable/821994.
  • Foerstel, Herbert N. Banned in the U.S.A. : A Reference Guide to Book Censorship in Schools and Public Libraries. Westport, US: Greenwood Press, 2002. Web.
  • Kochar, Shubhanku. "Treatment Of Violence: A Study Of Morrison's The Bluest Eye And Beloved." Language In India 13.1 (2013): 532–622. Communication & Mass Media Complete. Web. December 5, 2016.
  • Mcdowell, Margaret B. "Morrison, Toni." Continuum Encyclopedia of American Literature, edited by Serafin, Steven and Alfred Bendixen, Continuum, 2005. Accessed December 2, 2016.
  • Morrison, Toni. The Bluest Eye. New York: Knopf, 2000. /z-wcorg/. Web.
  • Morrison, Toni. "Toni Morrison Talks About Her Motivation For Writing." YouTube. National Visionary Leadership Project, 2008. Web. November 29, 2016.
  • "Toni Morrison - Biographical". Nobelprize.org. Nobel Media AB 2014. Web. November 16, 2016. <http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1993/morrison-bio.html>
  • "Schools Limit Readership Of Book By Nobel Winner." Orlando Sentinel. June 18, 1999. Web. November 15, 2016. http://articles.orlandosentinel.com/1999-06-18/news/9906180152_1_bluest-eye-toni-morrison-stevens-high
  • Staff, NCAC. "In Broomfield, CO 'Bluest Eye' Is Removed Without Being 'Banned'." National Coalition Against Censorship. N.p., August 23, 2013. Web. November 18, 2016.
  • Werrlein, Debra T. "Not so Fast, Dick and Jane: Reimagining Childhood and Nation in the Bluest Eye." MELUS 30.4 (2005): 53–72. JSTOR. Web.
  • Bump, Jeromo. "Family Systems Therapy and Narrative" in Womack, Kenneth and Knapp, John Newark (eds), Reading the Family Dance: Family Systems Therapy and Literature Study. Newark: UP, 2003. pp. 151–70
  • Lucky, Crystal J. "A Journal of Ideas". Proteus 21.2 (2004): pp. 21–26
  • Waxman, Barbara Frey. "Girls Into Women: Culture, Nature, and Self-Loathing" in Fisher, Jerilyn and Silbert, Ellen S. (eds), Women in Literature: Reading Through the Lens of Gender, Wesport: Greenwood, 2003. pp. 47–49

სქოლიო რედაქტირება

  1. https://saba.com.ge/books/details/8637/%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94-%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98
  2. https://www.sparknotes.com/lit/bluesteye/
  3. Morrison, Toni. (2008) Toni Morrison Talks About Her Motivation For Writing. National Visionary Leadership Project.
  4. https://www.liberation.fr/livres/1998/06/05/toni-morrison-rebelle-nobel_240554/
  5. https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-introduction-to-toni-morrison/9E5D43B89BABCED472505C99C6D449E4
  6. https://www.pluggedin.com/book-reviews/bluest-eye/
  7. https://www.commonsensemedia.org/book-reviews/the-bluest-eye
  8. https://entertainment.time.com/2007/10/02/top-10-book-controversies/slide/the-bluest-eye-by-toni-morrison/
  9. https://www.radiofrance.fr/franceculture/podcasts/la-revue-de-presse-internationale/la-revue-de-presse-internationale-du-mardi-20-septembre-2022-9587986