საული
საული (ებრ. שָׁאוּל, შაული; ბერძ. Σαούλ; ისლამში ტალუთი არაბ. طالوت) — გაერთიანებული ისრაელის სამეფოს პირველი მეფე, ზეობდა დაახლ. ძვ. წ. 1050—1030 წლებში.[1] საულის გამეფების დროს ებრაელები ფილისტიმელების გავლენის ქვეშ იყვნენ. მათ დაკავებული ჰქონდათ ებრაელთა რიგი ქალაქი, მათ შორის საულის მშობლიური ქალაქი — გიბეა.[2] საული წარმოშობით იყო ბენიამინის ტომიდან და გამეფებისთანავე დიდი პოპულარობა მოიპოვა. ქალაქ იაშბეს ალყის დროს მან დაამარცხა ამონელები და ებრაელებმა ის მეფედ გამოაცხადეს. მეფე საულმა გამეფებისთანავე 3000-იანი მუდმივი ჯარი შექმნა, რომელსაც ომის დროს სახალხო ლაშქარიც უერთდებოდა. მან და მისმა უფროსმა ვაჟმა — იონათანმა ქვეყანა ფილისტიმელთაგან გაწმინდეს.[3] ჩრდილოელ ტომთა დასამარცხებლად ებრძოდა ამორეელ ტომებს, სამხრეთის ტომთა შემოსაერთებლად კი დაამარცხა ამალექიტების ტომები.[4] საული და მის ვაჟებთან ერთად გილბეას მთასთან ბრძოლაში დაიღუპა. ტახტზე მისი სიძე, დავითი (1030-990), ავიდა.
ლიტერატურა რედაქტირება
- Wellhausen, Julius, Der Text der Bücher Samuelis
- Budde, Die Bücher Richter und Samuel, 1890, pp. 167–276
- Driver, S. R., Notes on the Hebrew Text of the Books of Samuel, 1890
- Cheyne, T. K., Aids to the Devout Study of Criticism, 1892, pp. 1–126
- Smith, H. P., Old Testament History, 1903, ch. vii.
