პოლონეთის მმართველთა სია

პოლონეთის, მმართველები უძველესი დროიდან იწოდებოდნენ როგორც მთავარი. ბოლესლავ I პირველი იყო პოლონბეთის მმართველთა შორის რომელმაც ქრისტიანობა მიიღო 992-1025 წლებში . მთავრების შემდეგ პოლონეთის მმაღთველები ხდებიან მეფეები (11-18 საუკუნეები). უძველესი სამეფო დინასტია რომელიც პოლონეთს მართავდა იყო პიასტების სამეფო დინასტია (960 – 1370), შემდგომი დინასტია იყო იაგელონების (1386 –1572). პოლონეთის გაძლიერების დროს პოლონეთის მეფე ვლადისლავ IV რუსეთსაც მართავდა . 1572 წელს გარდაიცვალა პოლონეთის მეფე სიგიზმუნდ II ავგუსტი. მეფის და ანა იაგელონმა, რომელიც იყო ტახტის ერთადერთი მემკვიდრე დაარწმუნა პოლონეთის სეიმი პოლონეთის მეფედ აერჩიათ ანრი ვალუა.

პოლონეთის ისტორია

ქრონოლოგია

პოლონეთის პორტალი
ხ • გ • რ

დასუსტებულ პოლონეთ-ლიტვის სახელმწიფოს , რუსეთი , ავსტრია და პრუსია სამ ნაწილად იყოფენ. პოლონეთის სახელმწიფო არსებობას წყვეტს. პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ (1918) პოლონეთი კვლავ მოიპოვებს დამოუკიდებლობას.

პოლონეთის მონარქები რედაქტირება

სახელი	დინასტია	მმართველობის წლები	კავშირი წინამორბედთან
სიემოვიტი	პიასტი	მთავარი 9 საუკუნეში	ლეგენდარული პიასტის შვილი.
ლეცკო	პიასტი	მთავარი 9-10 საუკუნეებში	ლეგენდარული სიემოვიტის შვილი
სიემომისლი	პიასტი	მთავარი 10 საუკუნეში	ლეგენდარული ლეცკოს შვილი
მიეშკო I	პიასტი	მთავარი 960?-992	სიემომისლის შვილი პირველი ქრისტიანი მეფე
ბოლესლავ I მამაცი (ბოლესლავ I)	პიასტი	მთავარი 992-1025 მეფე 1025	მიეშკო Iის შვილი პირველი გვირგვინოსანი მეფე
მიეშკო II ლამბერტი	პიასტი	მეფე 1025-1031	ბოლესლავ I-ის შვილი
ბეზპრიმი	პიასტი	მთავარი 1031-1032	ბოლესლავ I-ის შვილი
ოტონი	პიასტი	მთავარი 1032	ბოლესლავ I-ის შვილი
თიედრიკი	პიასტი	მთავარი 1032	ბოლესლავ I-ის შვილიშვილი
მიეშკო II ლამბერტი	პიასტი	მთავარი 1032-1034	ხელმეორედ
კაზიმირ I	პიასტი	მთავარი 1039-1058	მიეშკო II-ის შვილი
ბოლესლავ II გულადი (ბოლესლავ II)	პიასტი	მთავარი 1058-1076 მეფე 1076-1079	კაზიმირ I-ის შვილი
ვლადისლავ I ჰერმანი (ვლადისლავ I)	პიასტი	მთავარი 1079-1102	კაზიმირ I-ის შვილი
ზბიგნევი	პიასტი	მთავარი 1102-1107	ვლადისლავ I-ის შვილი ერთობლივად მართავდნა ბოლესლავ III სთან ერთად
ბოლესლავ III	პიასტი	მთავარი 1102-1138	ვლადისლავ I-ის შვილი ერთობლივად მართავდა ზბიგნევისთან ერთად
ვლადისლავ II	პიასტი	უზენაესი თავადი 1138-1146	ბოლესლავ III-ის შვილი
ბოლესლავ IV	პიასტი	უზენაესი თავადი 1146-1173	ბოლესლავ III-ის შვილი
მიეშკო III	პიასტი	უზენაესი თავადი 1173-1177	ბოლესლავ III-ის შვილი
კაზიმირ II	პიასტი	უზენაესი თავადი 1177-1190	ბოლესლავ III-ის შვილი
მიეშკო III	პიასტი	უზენაესი თავადი 1190	ხელმეორედ გახდა მმართველი
კაზიმირ II	პიასტი	უზენაესი თავადი 1190-1194	ხელმეორედ გახდა მმართველი
ლეშეკ I თეთრი	პიასტი	უზენაესი თავადი 1194-1198	კაზიმირ II-ის შვილი
მიეშკო III	პიასტი	უზენაესი თავადი 1198-1199	ხელმეორედ გახდა მმართველი
ლეშეკ I თეთრი	პიასტი	უზენაესი თავადი 1199-1202	ხელმეორედ გახდა მმართველი
მიეშკო III	პიასტი	უზენაესი თავადი 1202	ხელმეორედ გახდა მმართველი
ვლადისლავ III	პიასტი	უზენაესი თავადი 1202-1206	მიეშკო III-ის შვილი
ლეშეკ I თეთრი	პიასტი	უზენაესი თავადი 1206-1210	ხელმეორედ გახდა მმართველი
მიეშკო IV	პიასტი	უზენაესი თავადი 1210-1211	ვლადისლავ II-ის შვილი
ლეშეკ I თეთერი	პიასტი	უზენაესი თავადი 1211-1227	ხელმეორედ გახდა მმართველი მოკლეს
ვლადისლავ III	პიასტი	უზენაესი თავადი 1227-1229	ხელმეორედ გახდა მმართველი
კონრად I მაზოვიელი	პიასტი	უზენაესი თავადი 1229-1232	კაზმირ II-ის შვილი
ანრი I (ანრი I)	პიასტი	უზენაესი თავადი 1232-1238	ვლადისლავ II-ის შვილიშვილი
ანრი II	პიასტი	უზენაესი თავადი 1238-1241	ანრი I-ის შვილი ვროცლავის უზენაესი თავადი დაიღუპა ლეგნიცის ბრძოლაში
კონრად I მაზოვიელი	პიასტი	უზენაესი თავადი 1241-1243	ხელმეორედ გახდა მმართველი
ბოლესლავ V	პიასტი	უზენაესი თავადი 1243-1279	ლეშეკ I-ის შვილი
ლეშეკ II	პიასტი	უზენაესი თავადი 1279-1288	კონრად I ის შვილიშვილი
ანრი IV	პიასტი	უზენაესი თავადი 1288-1290	ანრი II-ის შვილიშვილი
პრჟემისლ II	პიასტი	უზენაესი თავადი 1290-1295 მეფე 1295-1296	ანრი II-ის შვილიშვილი სრულიად პოზნანის, დიდი პოლონეთის და პომერანია უზენაესი თავადი
ვლაცლავ II	პრჟემისლოვიჩები	უზენაესი თავადი 1296-1300 მეფე 1300-1305	იქორწინა პრჟემისლ II-ის ქალიშვილზე. მცირე პოლონეთის უზენაესი თავადი 1291
ვლაცლავ III	პრჟემისლოვიჩები	მეფე 1305-1306	Wenceslaus III-ის შვილი უგვირგვინო მოკლეს
ვლადისლავ I (ვლადისლავ IV/I)	პიასტი	უზენაესი თავადი 1306-1320 მეფე 1320-1333	კონრად I-ის შვილიშვილი
კაზიმირ III დიდი (კაზიმირ III)	პიასტი	მეფე 1333-1370	შვილი ვლადისლავ IV/I-ის
ლუი I	ანჟუ	მეფე 1370-1382	კაზიმირ III-ის დისშვილი
იადვიგა	ანჟუ	მეფე 1382-1399	ლუი I-ის ქალიშვილი

პოლონეთის მეფეები და ლიტვის უზენაესი თავადები რედაქტირება

იაგელონების დინასტია რედაქტირება

სახელი	დინასტია	მართველობის წლები	კავშირი წინამორბედთან
იაგაილო	იაგელონები	1386-1434	გამეფდა მისი ცოლის იადვიგას გარდაცვალების შემდეგ.
ვლადისლავ III	იაგელონები	1434-1444	იაგაილო-ს შვილი აგრეთვე იყო უნგრეთის მეფე გარდაიცვალა ვარნას ბრძოლაში
კაზიმირ IV	იაგელონები	1447-1492	იაგაილო-ს შვილი
იან I ოლბრახტი	იაგელონები	1492-1501	კაზიმირ IV-ის შვილი
ალექსანდრე (ალექსანდრე I)	იაგელონები	1501-1506	კაზიმირ IV-ის შვილი
სიგიზმუნდ I	იაგელონები	1506-1548	კაზიმირ IV-ის შვილი
სიგიზმუნდ II ავგუსტი	იაგელონები	1548-1572	სიგიზმუნდ I-ის შვილი

პოლონეთ-ლიტვის თანამეგობრობა რედაქტირება

სხელი	დინასტია	მართველობის წლები	კავშირი წინამორბედთან
ანრი III ვალუა (ანრი III)	ვალუა	1573-1574	საფრანგეთის მეფე
მაქსიმილიან II (მაქსიმილიან I)	ჰაბსბურგები	1575	ოთხი დღე მართვადა
ანა	იაგელონები	მეფე 1575-1586	სიგისმუნდ I-ის შვილი
სტეფანე I	ბათორი	1576-1586	მისი ცოლის ანას გარდაცვალების შემდეგ გახდა მეფე
მაქსიმილიან III (მაქსიმილიან II)	ჰაბსბურგები	1587	მაქსიმილიან II-ის შვილი დაამარცხა სიგიზმუნდ ვაზამ
სიგიზმუნდ III	ვაზა	1587-1632	სიგმუნდ I-ის შვილიშვილი შვედეთის მეფე 1592-1599
ვლადისლავ IV	ვაზა	1632-1648	სიგიზმუნდ III-ის შვილი შვედეთის მეფე 1632-1648
იან II	ვაზა	1648-1668	სიგიზმუნდ III-ის შვილი შვედეთის მეფე 1648-1660 გადადგა
მიხეილ კორიბუტი (მიხეილ I)	ვიშნევეცკი	1669-1673
იან III	სობესკი	1674-1696
ავგუსტ II	ვეტინი	1697-1706	გადადგა
სტანისლავ ლეშჩინსკი (სტანისლავ I)	ლეშჩინსკი	1706-1709	ტახტი დაუთმო ავგუსტ II-ს
ავგუსტ II	ვეტინი	1709-1733	ხელმეორედ გახდა მმართველი
სტანისლავ ლეშჩინსკი (სტანისლავ I)	ლეშჩინსკი	1733-1736	ხელმეორედ გახდა მმართველი
ავგუსტ III საქსონი (ავგუსტ III)	ვეტინი	1734-1763	ავგუსტ II-ის შვილი
სტანისლავ II ავგუსტი (სტანისლავ II)	პანიატოვსკი	1764-1795

პოლონეთის დანაწილება რედაქტირება

სხელი	პოლონური	დინასტია	მართველობსი წლები	კავშირი წინამორბედთან
გალიცია ლოდომერიას სამეფო რედაქტირება
მარია ტერეზა	Maria Teresa	ჰაბსბურგები	1772-1780	ავსტრიის პრინცესა. დაპყრობილი პოლონეთის პირველი მმართველი
იოზიფ II	Józef II	ჰაბსბურგები	1780-1790
ლეოპოლდ II	Leopold II	ჰაბსბურგები	1790-1792
ფრანც II	Franciszek II	ჰაბსბურგები	1792-1835
ფერდინანდ I	Ferdynand I	ჰაბსბურგები	1835-1848
ფრანც იოზიფ I	Franciszek Józef I	ჰაბსბურგები	1848-1916
კარლ I	Karol I	ჰაბსბურგები	1916-1918
ვარშავის საჰერცოგო რედაქტირება
ფრიდრიხ ავგუსტ I	Fryderyk August I	Wettin	1807-1815	ავგუსტ III-ის შვილიშვილი
პოლონეთის სამეფო რედაქტირება
ალექსანდრე I	Aleksander I	რომანოვები	1815-1825	შეიერთა პოლონეთის ტერიტორია ვენის კონგრესის გადაწყვეტილების შედეგად.
ნიკოლოზ I	Mikołaj I	რომანოვები	1825-1855	1831 წელს მოხდა პოლონეთის მეორედ გაყოფა. 1832 წელს პოლონელები აუჯანყდნენ დამპყრობლებს
ალექსანდრე II	Aleksander II	რომანოვები	1855-1881	რუსეთმა მოახდინა პოლონეთის კვლავ ანექსირება 1863 წელს პოლონელები კვლავ აჯანყდნენ.
ალექსანდრე III	Aleksander III	რომანოვები	1881-1894
ნიკოლოზ II	Mikołaj II	რომანოვები	1894-1917	მოკლეს
პოზნანის დიდი სამთავრო რედაქტირება
ფრიდრიხ ვილჰელმ III	Fryderyk Wilhelm III	ჰოენცოლერნები	1815-1840	ვენის კონგრესის შედეგად მიიღო პოლონეთის ტერიტორია
ფრიდრიხ ვილჰელმ IV	Fryderyk Wilhelm IV	ჰოენცოლერნები	1840-1861
ვილჰელმ I	Wilhelm I	ჰოენცოლერნები	1861-1888
ფრიდრიხ III	Fryderyk III	ჰოენცოლერნები	1888
ვილჰელმ II	Wilhelm II	ჰოენცოლერნები	1888-1918	გადადგა 9 ნოემბერს 1918