პიერ აბელარი

ფრანგი სქოლასტიკოსი ფილოსოფოსი, თეოლოგი

პიერ აბელარი (ფრანგ. Pierre Abélard; დ. 1079, ლე-პალე, ნანტის ახლოს, ბრეტანი, — გ. 21 აპრილი, 1142, შალონ-სიურ-სონი, ბურგუნდია) — ფრანგი ფილოსოფოსი და თეოლოგი.

პიერ აბელარი
ფრანგ. Pierre Abélard
დაბ. თარიღი 1079[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [8] [8] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] [25] [26] [27] [28] [29] [30] [31] [32] [33] [34] [35] [36] [37] [38] [38] [39] [40] [41] [42] [43] [43] [44] [45] [46] [47] [48] [49] [50] [51]
დაბ. ადგილი ლე-პალე, Duchy of Brittany, საფრანგეთის სამეფო[52] [6]
გარდ. თარიღი 21 აპრილი, 1142[1] [5] [6]
გარდ. ადგილი შალონ-სიურ-სონი, ბურგუნდია, საფრანგეთის სამეფო[53] [6]
დასაფლავებულია Héloïse and Abélard's tomb[54] [55] [56]
მოქალაქეობა  საფრანგეთის სამეფო[6]
საფრანგეთი
საქმიანობა თეოლოგი[2] [6] , ფილოსოფოსი[2] [6] , კომპოზიტორი, ენათმეცნიერი, პოეტი, ავტობიოგრაფი, logician, მწერალი[57] [50] და ეკლესიის მსახური
ალმა-მატერი პარიზის საკათედრო სკოლა
განთქმული მოსწავლეები იოანე სოლსბერიელი, ჰილარიუს ორლეანელი, Robert of Melun და Berengar of Poitiers
მეუღლე ელოიზა

დაიბადა რაინდის ოჯახში. შემდეგ მიატოვა მამისეული მემკვიდრეობა, რათა ფილოსოფია შეესწავლა. მის მოძღვრებას ბევრი მიმდევარი გამოუჩნდა. დაახლოებით 1114 წელს კერძო მასწავლებლად დაიწყო მუშაობა ახალგაზრდა ქალ ელიოზთან, რომელიც ბიძის — პარიზელი კანონიკის მზრუნველობის ქვეშ იმყოფებოდა. პიერსა და ელიოზს შორის სასიყვარულო ურთიერთობა გაჩაღდა და ქალი დაორსულდა, რის გამოც აბელარი დაასაჭურისეს, ხოლო ელიოზი მონაზვნად აღკვეცეს. აბელარი პარიზის ახლოს, სენ-დენის სააბატოში განმარტოვდა. 1121 წელს მისი თეოლოგიური შრომები ერეტიკულად გამოაცხადეს. 1125 წელს აბელარი ბრეტანის ერთ-ერთი მონასტრის აბატი გახდა, მაგრამ მისი ურთიერთობა ადგილობრივებთან დაიძაბა, რის გამოც იძულებული გახდა სააბატო დაეტოვებინა. დაახლოებით 1135 წლის შემდეგ ის ასწავლიდა სენ-ჟენევიევის ბორცვზე მის მიერ დაფუძნებულ სკოლაში. აქვე დაწერა მან თავისი „ეთიკა“, რომელშიც ცოდვის არსს განიხილავდა. 1140 აბელარი კიდევ ერთხელ შერაცხეს ერეტიკოსად, რის გამოც კლუნის მონასტერში გადავიდა.

უნივერსალიების ბუნების შესახებ შუა საკუნეების ფილოსოფოსთათვის დამახასიათებელ დავაში (რაშიც ვლინდება მატერიალიზმის იდეალიზმთან ბრძოლა) იზიარებდა მატერიალიზმთან ახლომდგომ კონცეპტუალიზმის იდეებს. მძაფრი პოლემიკა ჰქონდა სქოლასტიკურ რეალიზმთან (რეალიზმი შუასაუკუნეობრივი). აბელარის წიგნი „ჰო და არა“, რაშიც მოითხოვდა რელიგიური რწმენის შეზღუდვას გონებისეული საფუძვლებით, საეკლესიო ავტორიტეტების მსჯელობებში შეუთავსებელ წინააღმდეგობებს ააშკარავებდა, რასაც პროგრესული მნიშვნელობა ჰქონდა. აბელარის შეხედულებები, როგორც ერეტიკული, დაგმო კათოლიკურმა ეკლესიამ. მას ეკუთვნის ასევე ავტობიოგრაფიული „ვარამთა ისტორია“ და ინტელექტუალური შინაარსის მიმოწერა ელიოზთან, რომელიც შექმნილია წყვილის იძულებითი დაშორებისა და მონასტრებში აღკვეცის შემდეგ.

ლიტერატურა რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. 2.0 2.1 2.2 Deutsche Nationalbibliothek Record #11850004X // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  3. Абелардъ // Энциклопедический лексиконСПб: 1835. — Т. 1. — С. 26–27.
  4. Абелар, Петр // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. АндреевскийСПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. I. — С. 23–24.
  5. 5.0 5.1 Абеляр // Православная богословская энциклопедия: А — АрхелаяСПб: 1900. — Т. 1. — С. 13–20.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 4. — ISBN 978-2-221-06888-5
  7. (not translated to mul) პროექტი გუტენბერგიProject Gutenberg Literary Archive Foundation, 1971.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 Swartz A. Open Library — 2007.
  9. SNAC — 2010.
  10. Catholic Encyclopedia — 1995.
  11. Encyclopædia UniversalisEncyclopædia Britannica.
  12. Find a Grave — 1996.
  13. CONOR.SI
  14. Faceted Application of Subject Terminology
  15. Early Modern Letters Online
  16. Lord Byron and his Times
  17. LIBRIS
  18. Athenaeum
  19. Muziekweb
  20. hymnary.orgCalvin Theological Seminary, Christian Classics Ethereal Library.
  21. Internet Philosophy Ontology project
  22. ArhivX LOD
  23. Musicalics
  24. ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  25. Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
  26. British Museum person-institution thesaurus
  27. Autoritats UB
  28. The LiederNet Archive — 1995.
  29. Catalogue of the Library of the Pontifical University of Saint Thomas Aquinas
  30. Documenta Catholica Omnia
  31. Répertoire International des Sources Musicales — 1952.
  32. opac.vatlib.it
  33. Bibliographie annuelle de l'histoire de FranceParis: Éd. du Centre national de la recherche scientifique, 1956. — ISSN 0067-6918; 2697-8733
  34. NUKAT — 2002.
  35. Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  36. GeneaStar
  37. AlKindi
  38. 38.0 38.1 CONOR.BG
  39. Korean Authority File
  40. CONOR.SR
  41. National Library of Portugal — 1796.
  42. Medieval Manuscripts in Oxford LibrariesBodleian Library.
  43. 43.0 43.1 Catalogue of the Unione Romana Biblioteche Scientifiche
  44. KANTO – Kansalliset toimijatiedotNational Library of Finland.
  45. Bibliografie dějin Českých zemí — 1905.
  46. MAK
  47. Base biographique
  48. Trove — 2009.
  49. datos.bne.es: El portal de datos bibliográficos de la Biblioteca Nacional de España — 2011.
  50. 50.0 50.1 Library of the World's Best Literature / C. D. Warner — 1897.
  51. OPAC SBN
  52. https://books.google.fr/books?id=z3hkJ5PA_8kC&printsec=frontcover&hl=fr&#v=onepage&q&f=false — 9780191585173 — P. xvii.
  53. https://books.google.fr/books?id=z3hkJ5PA_8kC&printsec=frontcover&hl=fr&#v=onepage&q&f=false — 9780191585173 — P. xxii.
  54. Beaumont F. M. Manuel et itinéraire du curieux dans le cimetière du Père la ChaiseParis: 1828. — P. 94.
  55. A. Henry Le Père Lachaise historique, monumental et biographiqueParis: chez l'auteur, 1852. — P. 26. — 116 გვრ.
  56. https://www.tombes-sepultures.com/crbst_1109.html
  57. Mirabile: Digital Archives for Medieval CultureSISMEL – Edizioni del Galluzzo.