მონღოლური ტუგრიკი

ტიოგრიოგი ან ტუგრიკი ( მონღოლური კირილიცა : төгрөг, მონღოლური დამწერლობა :ᠲᠥᠭᠥᠷᠢᠭ, ნიშანი :₮; კოდი : MNT ) — მონღოლეთის ოფიციალური ვალუტა. იგი ისტორიულად იყოფა 100 მიონგიოდ (мөнгө). ამჟამად, რეგულარულად გამოიყენებადი ყველაზე დაბალი ნომინალია 10 ტუგრიკიანი, ხოლო ყველაზე მაღალი - 20 000 ტუგრიკიანი. უნიკოდში ვალუტის ნიშანი არის ₮.

მონღოლური ტუგრიკი ᠮᠣᠨᠭᠭᠣᠯ ᠲᠥᠭᠥᠷᠢᠭ; Монгол төгрөг
კოდი ISO 4217	MNT
ქვეყანა	მონღოლეთი
ოფიციალური მომხმარებლები	მონღოლეთი
შედგება	100 100 მიონგიოსგან
სიმბოლო	₮
მონეტები	₮20, ₮50, ₮100, ₮200, ₮500
ბანკნოტები	₮1, ₮5, ₮10, ₮20, ₮50, ₮100, ₮500, ₮1,000, ₮5,000, ₮10,000, ₮20,000
ცენტრალური ბანკი	მონღოლეთის ბანკი
საიტი	[1]

2010 წელს მონღოლეთში ტუგრიკი დოლართან მიმართებაში 15%-ით გამყარდა, შიდა მრეწველობის ზრდის გამო. გაუფასურების შედეგა მრეწველობის ზრდის გამო, დოლარი 15% -ით გაიზარდა დოლარი. ამის საპირისპიროდ, მისი გაცვლითი კურსი 24% გაუფასურდა 2013 წლის დასაწყისიდან 2014 წლის ივნისამდე, უცხოური ინვესტიციების და სამთომოპოვებითი შემოსავლების შემცირების გამო.

ეტიმოლოგია

სიტყვა ტიოგრიოგი (төгрөг) ითარგმნება როგორც ,,წრე", ,,წრიული ობიექი". ამ სიტყვას ვალუტის აღნიშვნის გარდა ძალიან იშვიათად გამოიყენებენ. ის მხოლოდ შემორჩენილია ფრაზაში ტიოგრიოგ სარ (төгрөг сар), რაც ითარგმნება როგორც ,,სავსე მთვარე“.

ისტორია

ტუგრიკი, როგორც ვალუტა შეიქმნა 1925 წლის 9 დეკემბერს, მისი მნიშვნელობა კი ერთი საბჭოური რუბლი იყო. მან შეცვალა მონღოლური დოლარი და სხვა ვალუტა და გახდა ერთადერთი ლეგალური ვალუტა მონღოლეთში 1928 წლის 1 აპრილს.

მიონგიოს მონეტები აღარ არის მიმოქცევაში, როგორც ვალუტა, მათი უმნიშვნელო ღირებულების გამო. დღეს ეს მონეტები ონლაინ იყიდება კოლექციონერებზე.

მონეტები

სოციალიზმის დროს, მონეტის ნომინალები იყო 1, 2, 5, 10, 15, 20, 50 მიონგიო და 1 ტოგრიკი. მას შემდეგ, რაც მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკა დაიშალა 1992 წელს და ინფლაცია გაიზარდა, მონეტები აღარ გამოიყენება.

მონეტების სერია მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის პერიოდში [2]
სურათები	სერიები	პირველი მოჭრა	გაუფასურების თარიღი	დამწერლობა	მოჭრილი
[3]	1925 წ	1950 წ	1970 წ	მონღოლური	საბჭოთა კავშირი
[4]	1937 წ	1960 წ	1970 წ
[5]	1945 წ	1970 წ	1970 წ	კირილიცა
[6]	1959 წ	1990 წ	1990 წ		ჩინეთის სახალხო რესპუბლია
[7], [8]	1970, 77, 80, 81 წლები	—	—		1970, 77: აღმოსავლეთი გერმანია 1980, 81: მონღოლეთი
[9]	მიმოქცევაში მყიოფი სამახსოვრო 1 ტუგრიკიანი	?	?		1971: აღმოსავლეთი გერმანია 1981: მონღოლეთი
	1981–88: სამახსოვრო 1ტუგრიკიანი	?	?		მონღოლეთი

ამჟამინდელი მონეტები [10]
სურათი		მნიშვნელობა	ტექნიკური პარამეტრები				აღწერა			პირველი მოჭრის თარიღი
ავერსი	უკუ		დიამეტრი	სისქე	მასა	კომპოზიცია	პირას	ავერსი	უკუ
[11]	[12]	20 თვე	17.5 მმ	1.5 მმ	0,78 გ	ალუმინის	სადა	მნიშვნელობა	სოიომბო	1994 წ
[13]	[14]	50 გრამი	23 მმ	1.8 მმ	1,68 გ
[15]	[16]	100 გრამი	22 მმ	1.5 მმ	3,84 გ	კუპრონიკელი		ღირებულება, ჯანრაიზიგის ტაძარი
[17]	[18]	200 გრამი	25 მმ	1.7 მმ	6,2 გ			მნიშვნელობა, მთავრობის სახლი
[19]	[20]	500 გრამი	22 მმ	1.7 მმ	4,1 გ		გლუვი	ღირებულება, სოიომბო	დამდინ სუხბაატარი	2001 წ

ბანკნოტები

მონეტების მსგავსად, რუგრიკის ბანკნოტები ძალიან ჰგავდა მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის ეპოქაში შექმნილ საბჭოთა რუბლს . მსგავსება შეიცავდა ფერთა თემას, საერთო დიზაინს და დასახელების ხაზს, რომელიც იყო 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100 ბანკნოტიანები.

1 ტუგრიკი: ყავისფერი

3 ტუგრიკი: მწვანე

5 ტუგრიკი: ლურჯი

10 ტუგრიკი: მწვანე

20 ტუგრიკი: წითელი

25 ტუგრიკი: იასამნისფერი

50 ტუგრიკი: მწვანე

100 ტუგრიკი: ყავისფერი

ადრე ყველა ბანკნოტი იბეჭდებოდა საბჭოთა კავშირში . თანამედროვე ტუგრიკის ბანკნოტები ზოგადად იბეჭდება გაერთიანებულ სამეფოში .

ბანკნოტების სერია მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის პერიოდში [21]
სურათი	სერიები	შექმნის თარიღი	გამოიყენება	დამწერლობა
[22]	1925 წ	1940 წ	1966 წლიდან	მონღოლური
[23]	1939 წ	1955 წ	1966 წლიდან
	1941 წ	?	?	ორივე
[24]	1955 წ	1966 წ	1966 წლიდან	კირილიცა
[25]	1966 წ	—	—	ორივე
	1981, 83 წწ

1993 წლის სერია [26]
სურათი		ღირებულება	ფიზიკური მახასიათებელი	დომინანტი ფერი	აღწერა	დაბეჭდვის თარიღი	გამოყენება
ავერსი	რევერსი				დასამახსოვრებელი ნიშანი
		10 მიონგიო	45 × 90 მილიმეტრი	ვარდისფერი	—	1993	ძალიან იშვიათი მიმოქცევაში. მეტწილად აქვთ კოლექციონერებს
		20 მიონგიო	45 × 90 მილიმეტრი	ყვითელ- ყავისფერი
		50 მიონგიო	45 × 90 მილიმეტრი	ჭაობისფერი
[27]	[28]	1 ტუგრიკი	115 × 57 მილიმეტრი	მოყვითალო- მოყავისფრო	ჩიგიზ-ყაენი	1993, 2008, 2014
[29]	[30]	5 ტუგრიკი	120 × 60 mm	ნარინჯისფერი			ძალიან იშვიათად გამოიყენება
		10 ტუგრიკი	125 × 61 mm	მწვანე		1993, 2002, 2005, 2007, 2009, 2011, 2013, 2014, 2017	ყველაზე ხშირად მოხმარებადი ყველაზე მცირე ნომინალის ბანკნოტი
		20 ტუგრიკი	130 × 64 mm	მოწითალო იასამნისფერი
		50 ტუგრიკი	135 × 66 mm	ყავისფერი		1993, 2000, 2008, 2013, 2014, 2016, 2019
		100 ტუგრიკი	140 × 68 mm	იისფერი
[31]	[32]	500 ტუგრიკი	145 × 70 mm	მწვანე		1993, 1997, 2003, 2007, 2011, 2013 2000, 2003
		1000 ტუგრიკი	150 × 72 mm	ლურჯი		1993, 1997, 2003, 2007, 2011, 2013 2003
		5000 ტუგრიკი	150 × 72 mm	ვარდისფერ- იასამნისფერი		1994, 2003, 2013, 2018
		10,000 ტუგრიკი	150 × 72 mm	ყვითელი		1995, 2002, 2009, 2014
[33]	[34]	20,000 ტუგრიკი)	151 × 72 mm	ღია მწვანე და იისფერი		2006, 2009, 2013, 2019

ჩინური ექვივალენტი

ჩინეთში, არის ჰომონიმური ვალუტა, რომელსაც ეწოდება ტიუგიურიგი, მონღოლური სახელი, რომელიც ასევე იყოფა 100 მიონგგიუდ.

მსყიდველობითი უნარი აშშ დოლართან მიმართებით

1 ტუგრიკი: აღარ არის საერთო გამოყენება

5 ტუგრიკი: აღარ არის საერთო გამოყენება

10 ტუგრიკი: ( 0,0038 აშშ დოლარი) გამოიყენება მეტწილად მხოლოდ წყლის შესაძენად.

100 ტუგრიკი: (0,038 აშშ დოლარი) კევებისა და ჩუპაჩუპსების შესაძენად

200 ტუგრიკი: (0,076 აშშ დოლარი) გამოიყენება ნაყინებისთვის, ასევე ამდენი ღირს ბავშვთა მგზავრობა საზოგადოებრივი ტრანსპორტით (ავტობუსი)

500 ტუგრიკი: (0,19 აშშ დოლარი) მოზრდილებში საზოგადოებრივი ტრანსპორტის ფასი (ავტობუსი) ულანბატარში ; ასევე მცირე სასმელების ფასი.

1000 ტუგრიკი: (0,38 აშშ დოლარი) სასმელის საშუალო ფასი

2500 ტუგრიკი: (0.95 აშშ დოლარი) ერთი კვება პატარა რესტორანში.

3500 ტუგრიკი: (1,30 აშშ დოლარი) სიგარეტის კოლოფის საშუალო ფასი

10 000 ტუგრიკი : (3,80 აშშ დოლარი) ორი წიგნის ფასი ადგილობრივ წიგნის მაღაზიებში.

20 000 ტუგრიკი: (7.60 აშშ დოლარი) ტაქსის მგზავრობის საშუალო ფასი ბუიანატ-ყხაას საერთაშორისო აეროპორტიდან ულანბატორის ცენტრამდე (დაახლ. 20 კმ)

40 000 ტუგრიკი: (15,20 აშშ დოლარი) ერთი ღამის ფასი სასტუმროში

200 000 ტუგრიკი: (76 აშშ დოლარი) იაფი გაჯეტი

640,000 ტუგრიკი: (243,20 აშშ დოლარი) უახლესი თაობის სმარტფონი

90 000 000 მანქანა: (33,300 აშშ დოლარი) უახლესი თაობის მანქანის ფასი.

(ეს მაჩვენებლები მოცემულია 2019 წლის 16 აპრილის მდგომარეობით)