მარჩხობი
მარჩხობი — ზღვის ფსკერის მონაკვეთი, რომელიც უფრო ნაკლებ სიღრმეზეა, ვიდრე მის ირგვლივ მდებარე ფსკერი. ტრანსგრესიის შედეგად გაჩენილ ზღვაში მარჩხობი ხმელეთის შთენილი რელიეფის ელემენტია, ოკეანეში — ვულკანური ან მარჯნული წარმოშობისაა.[1] თუკი ატოლი იძირება წყლის ქვეშ, წარმოიქმნება წყალქვეშა მარჩხობი (ესე იგი თავთხელი), რომელსაც ეწოდება გაიოტი ანუ ჩაძირული ატოლი. გრუნტის ხასიათის შესაბამისად, მარჩხობი შეიძლება იყოს ქვიური, ქვიშიანი, მარჯნული და სხვა.[2] არსებობს კარბონატული და ტერიგენული მარჩხობი; პირველი ჩვეულებრივ, პლატფორმებია, რომელიც აზევებულია ოკეანის სიღრმიდან, ხოლო მეორე, აწეული დანალექებია.[3] მარჩხობი წარმოადგენს ზღვის ბიორესურსების თავმოყრის ადგილს. ამის შესაბამისად, ზღვებისა და ოკეანეების ამგვარი რაიონები წარმოადგენს ზღვის თევზჭერის მნიშვნელოვან ობიექტს. ჩვეულებრივ მარჩხობი თევზისა და მოლუსკების სარეწი რაიონია (მაგ., დოგერ-ბენკი ჩრდილოეთის ზღვაში). მცირე სიღრმის მარჩხობი სახიფათოა გემებისათვის. მსოფლიოს უდიდესი მარჩხობია ნიუფაუნდლენდის დიდი მარჩხობი (280,000 კმ²),[4] მნიშვნელოვანია ასევე აგულიასის მარჩხობი (116,000 კმ²)[5] და ბაჰამის მარჩხობი (95,798.12 კმ²).
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 473.
- ↑ მარჩხობი — გეოლოგიის ენციკლოპედია
- ↑ Morelock, J. (2005). Morphology დაარქივებული 2007-01-06 საიტზე Wayback Machine. . Geological Oceanography Program, University of Puerto Rico at Mayagüez (UPRM). Retrieved on: October 11, 2008.
- ↑ Fisheries and Oceans Canada Backgrounder: The Grand Banks and the Flemish Cap. Retrieved on: October 11, 2008.
- ↑ Whittle, C. P.. (2012)Characterization of Agulhas Bank upwelling variability from satellite-derived sea surface temperature and ocean colour products. American Geophysical Union Chapman Conference. ციტირების თარიღი: January 2015.