კარლოვი-ვარი
კარლოვი-ვარი (ჩეხ. Karlovy Vary, გერმ. Karlsbad) — საკურორტო მნიშვნელობის ქალაქი ჩეხეთში. მდებარეობს დასავლეთ ბოჰემიაში, ოგრჟეს ხეობაში, მდინარე ტეპლის შესართავთან, ზღვის დონიდან 447 მ სიმაღლეზე. დედაქალაქ პრაღიდან დასავლეთით მდებარეობს დაახლოებით 130 კმ-ში. სახელი ეწოდა საღვთო რომის იმპერატორის კარლ IV-ის პატივსაცემად, რომელმაც დააარსა ქალაქი 1370 წელს. ისტორიულად არის განთქმული თავისი მრავალრიცხოვანი ცხელი წყაროებით. სულ მოიპოვება 13 ძირითადი და 300-მდე მცირე წყარო, აგრეთვე მდინარე ტეპლის თბილი წყლები.
| ქალაქი | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
კარლოვი-ვარი Karlovy Vary | |||||
 | |||||
| |||||
| ქვეყანა |
 ჩეხეთი | ||||
| შიდა დაყოფა | Bohatice[1] , Cihelny[1] , Čankov[1] , Doubí[1] , Drahovice[1] , Dvory[1] , Hůrky[1] , Olšová Vrata[1] , Počerny[1] , Rosnice[1] , Rybáře[1] , Sedlec[1] , Stará Role[1] , Tašovice[1] და Karlovy Vary | ||||
| კოორდინატები | 50°14′00″ ჩ. გ. 12°52′00″ ა. გ. / 50.23333° ჩ. გ. 12.86667° ა. გ. | ||||
| მმართველი | Andrea Pfeffer Ferklová[2] | ||||
| დაარსდა | 1350 | ||||
| პირველი ხსენება | 1350, 1349 | ||||
| ფართობი | 59.10 კმ² | ||||
| ცენტრის სიმაღლე | 447 მ | ||||
| მოსახლეობა | 53,708 კაცი (2008) | ||||
| სიმჭიდროვე | 909 კაცი/კმ² | ||||
| სასაათო სარტყელი | ცენტრალური ევროპის საზაფხულო დრო, UTC+1 და UTC+2 | ||||
| საფოსტო ინდექსი | 360 01 | ||||
| საავტომობილო კოდი | K | ||||
| ოფიციალური საიტი | https://mmkv.cz/ | ||||
  | |||||
_-_flag.gif)
კარლოვი-ვარი XIX საუკუნეში გადაიქცა მნიშვნელოვან საკურორტო ზონად, სადაც აშენდა მრავალი სანატორიუმი, აბაზანა და სასტუმრო. განთქმულია აგრეთვე კარლოვი-ვარის საერთაშორისო კინოფესტივალითა და ბეხეროვკას ლიქიორით. სიახლოვეს არის ფაიფურის დიდი ქარხანა. არაერთი სახელგანთქმული ადამიანი სტუმრობდა კარლოვი-ვარს როგორც სამკურნალო ბალნეოლოგიურ კურორტს, მათ შორის იყვნენ კომპოზიტორები: ლუდვიგ ვან ბეთჰოვენი, ფრედერიკ შოპენი, იოჰანეს ბრამსი, ბედრჟიხ სმეტანა, პოეტები იოჰან ვოლფგანგ ფონ გოეთე, ფრიდრიხ შილერი, მეფე პეტრე I დიდი.
ჰავა ზომიერად ნოტიოა. დამახასიათებელია თბილი ზაფხული (ივლისის საშუალო ტემპერატურა 17,3°C) და ძალიან რბილი ზამთარი (იანვრის საშუალო ტემპერატურა –2°C). ატმოსფერული ნალექების რაოდენობა წელიწადში შეადგენს 620 მმ-ს. სამკურნალო საშუალებას წარმოადგენს: ნახშირმჟავა სულფატურ-ჰიდროკარბონატული ნატრიუმიანი თერმული წყაროების წყალი, რომელთა ტემპერატურა იცვლება 41,2°C-დან 72,2°C-მდე. იყენებენ სასმელად, ჩამოსასხმელად, აბაზანებისათვის, შესასხურებლად, ინჰალაციისათვის, ნაწლავების ამოსარეცხად და სხვ. გარდა ამისა, არის ტორფის ტალახით მკურნალობა. მთავარი წყაროა ვრჟიდლო, ეგრეთ წოდებული შპრუდელი, რომლის წყლისაგან იღებენ კარლოვი-ვარის მარილს.
ძირითადი სამედიცინო ჩვენებებია: ღვიძლის, სანაღვლე გზების, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტისა და საშარდე გზების დაავადებანი, ნივთიერებათა ცვლის მოშლა.
გერმანიაში ქალაქი ცნობილია კარლსბადის სახელწოდებით. საკუთრივ „ვარი“ ნიშნავს ცხელს წყაროებს.
ქალაქ კარლოვი-ვარში იმოგზაურა ცნობილმა ქართველმა მწერალმა, მეცნიერმა და მოგზაურმა თეიმურაზ ბატონიშვილმა (1782-1846). მან აღწერა ქალაქის ბაზარი და სახელგანთქმული მინერალური წყლები.
იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- ოფიციალური საიტი (ჩეხური)
- კარლოვი-ვარი — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)