ვიბორგის ბიბლიოთეკა

ვიბორგის საქალაქო ბიბლიოთეკა — ბიბლიოთეკა ვიბორგში (ფინეთის მმართველობის პერიოდში ქალაქს ერქვა ვიიპური), რუსეთში. ბიბლიოთეკა აშენდა ცნობილი ფინელი არქიტექტორის ალვარ აალტოს მიერ 1933-1935 წლებში და „რეგიონალური მოდერნიზმის პირველ მანიფესტად“[1] იქნა შერაცხილი დიდი აუდიტორიის დაკიდული ტალღოვანი ჭერის გამო.

ვიბორგის ბიბლიოთეკა რესტავრაციის შემდეგ
ვიიპურის საქალაქო ბიბლიოთეკის აუდიტორია 1930-იან წლებში.

ისტორია რედაქტირება

აალტოს პროექტი ძირფესვიანად შეიცვალა თავდაპირველი 1927 წლის არქიტექტურული კონკურსის დიზაინიდან, რომელიც კლასიკურ სტილში იყო, ჯერ მკაცრ ფუნქციონალისტურ შენობად, რვა წლის შემდეგ კი წმინდა მოდერნისტულ სტილში გადაიზარდა. ისეთი არქიტექტურული გადაწყვეტა, როგორიცაა თავისუფალი ფორმის ჭერი მასში ჩაშენებული ცილინდრული ფანჯრებით, რომელიც პირველად ვიიპურიში გამოსცადა, მომავალში ხშირად გამეორდა აალტოს ნამუშევრებში. აალტო განსხვავდებოდა მოდერნისტ არქიტექტორთა პირველი თაობისგან (როგორებიცაა ვალტერ გროპიუსი და ლე კორბუზიე) მისი ბუნებრივი მასალის მიმართ კეთილგანწყობით: მის პროექტებში ხე პირველად იყო შემოღებული ცივი რკინა-ბეტონის, თეთრი ბათქაშისა და მინის მოდერნისტულ გარემოში.[2]

მეორე მსოფლიო ომი გარდატეხის პერიოდი იყო არა მხოლოდ ბიბლიოთეკის, არამედ თავად ვიბორგისთვისას — ამ პერიოდში ის საბჭოთა მმართველობაში გადავიდა. ომის დროს შენობა მძიმედ დაზიანდა, ხოლო შენობის აღდგენის საბჭოთა ხელმძღვანელობის მიერ შემოთავაზებული გეგმა არასდროს განხორციელებულა.[3] შენობა უკაცრიელი იდგა ათწლეულის განმავლობაში, რამაც კიდევ უფრო დააზიანა იგი — ტალღოვანი აუდიტორიის ჭერი მთლიანად განადგურდა. 1950-იან წლებში შენობის აღდგენის ახალი პროექტები დაისახა, მათ შორის სტალინისტურ კლასიკურ სტილში, რაც ტიპური იყო იმ დროის საბჭოთა არქიტექტურისთვის, არქიტექტორ ალექსანდრე შვერის მიერ.

მთავრობაში მიხეილ გორბაჩოვი მოსვლამდე ვიბორგში დასავლეთიდან თითქმის არავინ ჩასულა და ბიბლიოთეკის შენობის მდგომარეობაზე ზუსტი ინფორმაცია არ არსებობდა. შენობა ამჟამად რუსეთის ფედერაციის ისტორიული და კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლთა სიაშია შეტანილი.

1994 წელს დაიწყო შენობის აღდგენითი სამუშაოები. 2013 წელს ბიბლიოთეკა ოფიციალურად გაიხსნა.[4]

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. Christian Norberg-Schulz. Nightlands: Nordic Building. MIT Press, 1997. ISBN 0262640368. გვ. 164.
  2. Michael Trencher. Alvar Aalto Guide. Princeton Architectural Press, 1996. ISBN 091041355X. გვ. 28.
  3. Michael Spens, Viipuri Library. Alvar Aalto. Academy editions, London, 1994, page 72. ISBN 1-85490-366-7.
  4. „Viipurin Aalto-kirjaston remontti on vihdoin valmis“. Helsingin Sanomat (ფინური). October 10, 2013. ციტირების თარიღი: March 11, 2014.