ვართან ოსკანიანი
ვართან მინასი ოსკანიანი (სომხ. Վարդան Մինասի Օսկանյան; დ. 7 თებერვალი, 1954) — სომხეთის ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრი (1998–2008) და ფონდი სივილიტასის დამფუძნებელი.
| ვართან ოსკანიანი | |
|---|---|
 | |
| დაიბადა | 7 თებერვალი, 1954 ალეპო, სირია |
| ეროვნება | სომეხი |
| საქმიანობა | პოლიტიკოსი |
ადრეული ცხოვრება და კარიერა რედაქტირება
სირიაში მდიდარ სომეხ იუველირების ოჯახში დაბადებულმა ოსკანიანმა განათლება ალეპოს სომხურ სკოლებში მიიღო. 1973 წელს AGBU-ს სომხური ცენტრალური საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ მან დატოვა ალეპო და გადავიდა ერევანში, სწავლობდა ერევნის პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში, სადაც მიიღო ბაკალავრის ხარისხი სტრუქტურულ ინჟინერიაში. სწავლა განაგრძო ამერიკის შეერთებული შტატების ფლეტჩერის სამართლისა და დიპლომატიის სკოლაში; მისი კონცენტრაციის სფეროები იყო საერთაშორისო სავალუტო თეორია და პოლიტიკა, დიპლომატიური ისტორია და საგარეო პოლიტიკა. ოსკანიანმა ასევე მიიღო ტიფტსის უნივერსიტეტისა და ჰარვარდის სამთავრობო სკოლის დიპლომი. სომხური ენის გარდა, ოსკანიანი ფლობს ინგლისურ, არაბულ, ფრანგულ, რუსულ და თურქულ ენებს. 1990 წელს, ასპირანტურაში სწავლის დასრულებისას, მან მეგობრებთან ერთად დააარსა სომხური საერთაშორისო ჟურნალი კალიფორნიაში. ოსკანიანი იყო სომხეთის ფონდის საერთაშორისო რწმუნებული. ის ასევე იყო პანსომხური თამაშების პრეზიდენტი.
სომხეთში გადასვლა რედაქტირება
ოსკანიანი სომხეთში გადავიდა 1992 წელს, სომხეთის დამოუკიდებლობის მოპოვებიდან მალევე და დაიწყო მუშაობა საგარეო საქმეთა სამინისტროში, ჯერ ახლო აღმოსავლეთის დეპარტამენტში, შემდეგ ჩრდილოეთ ამერიკის დეპარტამენტის ხელმძღვანელად. 1994 წელს გახდა საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე, 1996 წელს კი პირველი მოადგილე. იმ წლებში ოსკანიანი იყო მოწვეული ასისტენტ-პროფესორი სომხეთის ამერიკულ უნივერსიტეტში, სადაც ასწავლიდა საერთაშორისო ეკონომიკურ ურთიერთობებს, ამერიკის საგარეო პოლიტიკას, საერთაშორისო ურთიერთობების შესავალს და საერთაშორისო ეკონომიკურ ურთიერთობებს. 1998 წელს პრეზიდენტმა რობერტ ქოჩარიანმა დანიშნა საგარეო საქმეთა მინისტრად.
საგარეო საქმეთა მინისტრი რედაქტირება
საგარეო საქმეთა მინისტრობის დროს ოსკანიანი ატარებდა ექვს ძირითად პოლიტიკას. „კომპლიმენტურობის“ პოლიტიკა ხაზს უსვამდა სომხეთსა და მის მეზობლებს შორის ჩართვასა და თანამშრომლობას. ამან შესაძლებელი გახადა სტრატეგიული პარტნიორობა რუსეთთან, გააგრძელა წევრობა კოლექტიური უსაფრთხოების ხელშეკრულების ორგანიზაციაში და სომხეთის ურთიერთობა ნატო-სთან მიიყვანა გაწევრიანების დონემდე. მულტილატერალიზმის პოლიტიკა ცდილობდა თანმიმდევრულ ჩართულობას გლობალურ საკითხებში. შემდეგ, სომხეთის ევროპასთან ინტეგრაციის ხელშეწყობის გზით, ოსკანიანი მუშაობდა ევროსაბჭოსთან, ევროკავშირთან და ნატოსთან ინტეგრაციის საკითხებზე (სომხეთი ევროსაბჭოში თავისუფალი წევრობის სტატუსი მიიღო 2001 წელს). სომხეთ-დიასპორის ურთიერთობებთან დაკავშირებით, ოსკანიანმა დაამყარა ნაყოფიერი ურთიერთობა აშშ-სა და ევროპაში სომხურ ლობისტურ ორგანიზაციებთან, სხვა სომხურ ორგანიზაციებთან და ინდივიდებთან, მათ შორის Tracinda Corporation-ის მფლობელ კირკ კერკორიანთან. სომხეთ-თურქეთის ურთიერთობების კუთხით, ოსკანიანის პოლიტიკა ამტკიცებდა სომხეთის თურქეთთან ნორმალური ურთიერთობების შესაძლებლობას. მეექვსე ძირითადი პოლიტიკა იყო სტრატეგია მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის მოგვარებისთვის.
პოლიტიკური საქმიანობა რედაქტირება
2012 წელს ოსკანიანი აირჩიეს სომხეთის ეროვნულ ასამბლეაში, როგორც აყვავებული სომხეთის პარტიის კანდიდატი. 2012 წლის ოქტომბერში, ეროვნულმა ასამბლეამ, რომელსაც მაშინ აკონტროლებდა სომხეთის რესპუბლიკური პარტია, კენჭი უყარა ოსკანიანს იმუნიტეტის მოხსნაზე. [1] ოსკანიანს ბრალი წაუყენეს გაფლანგვასა და ფულის გათეთრებაში. [2] ოსკანიანმა სისხლის სამართლის საქმე პოლიტიკურად მოტივირებულად მიიჩნია. [2] ოსკანიანმა აღიარა, რომ ფონდ სივილიტასის შემოწირულობის ნაწილი უნებლიედ გამოიყენა პირადი მიზნებისთვის, რის გამოც სისხლის სამართლის საქმე შეწყდა და სასამართლოს გარეშე განიხილა. [2] 2015 წლის მარტში ოსკანიანმა დატოვა აყვავებული სომხეთის პარტია. [3]
2016 წლის აპრილში ოსკანიანმა დააარსა ერთიანობის პარტია. [4] [5] პარტია ერთობა შეუერთდა ORO ალიანსს, რომელმაც მონაწილეობა მიიღო 2017 წლის სომხეთის საპარლამენტო არჩევნებში, თუმცა პარლამენტში შესასვლელად დაწესებული ბარიერის გადალახვა ვერ მოახერხა.
სხვა აქტივობები რედაქტირება
2008 წელს ოსკანიანმა დააარსა ფონდი სივილიტასი, რომელსაც ლათინური ტერმინი „მოქალაქის პასუხისმგებლობა საზოგადოების წინაშე“ დაერქვა. ფონდს აქვს ორი ძირითადი პროგრამა, „დემოკრატიისა და განვითარების ინიციატივა“, რომელიც მუშაობს განათლების, მედიის, სოფლის განვითარებისა და გარემოსდაცვითი ცნობიერების კუთხით და პროგრამა „საგარეო ურთიერთობების საბჭო“, რომელიც მხარს უჭერს მშვიდობასა და სტაბილურობას კავკასიაში დიალოგისა და მოლაპარაკებების გზით. [6] ფონდს ასევე აქვს ონლაინ ვებ-საიტი, CivilNet, რომელიც მკითხველისთვის ხელმისაწვდომია როგორც სომხურ, ასევე ინგლისურ ენაზე.
პირადი ცხოვრება რედაქტირება
ვართან ოსკანიანი დაქორწინებულია ექიმ ნანი ოსკანიანზე. მათ ორი ვაჟი ჰყავთ.
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- Website of the Civilitas Foundation დაარქივებული 2021-10-29 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Parliament Clears Way For Oskanian’s Prosecution en (2012-10-02). ციტირების თარიღი: 2021-09-15
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Fraud Case Against Oskanian Dropped hy (2013-07-24). ციტირების თარიღი: 2021-09-15
- ↑ Vartan Oskanian leaves Prosperous Armenia Party en (2015-03-05). ციტირების თარიღი: 2021-09-15
- ↑ Rumors confirmed! Vartan Oskanian establishing new political party. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-10-31. ციტირების თარიღი: 2021-10-29.
- ↑ Օսկանյանն ու համախոհները հայտարարում են «Համախմբում» կուսակցության ստեղծման մասին hy (2016-04-27). ციტირების თარიღი: 2021-09-15
- ↑ Archived copy. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-07-06. ციტირების თარიღი: 2021-10-29.