ბულგარეთის იმპერია

	ბულგარეთის იმპერია ; ц︢рьство бл︢гарское;
	; ბულგარეთის პირველი იმპერია სიმეონ I-ის დროს, X საუკუნე.
დედაქალაქი	პლისკა (681–893); პრესლავი (893–972); სკოპიე (972–992); ოჰრიდი (992–1018); ველიკო-ტირნოვო (1185–1393) ; ვოდინი და ნიკოპოლი (1393–1396/1422)
ენა	პროტობულგარული, ბერძნული(681–893); ძველი საეკლესიო სლავური (893–1018); საშუალო ბულგარული (1185-1396/1422)
რელიგია	ტენგრიანობა, სლავური მითოლოგია (681–864); მართლმადიდებლობა (864–1204) ; კათოლიციზმი (1204–1235) ; მართლმადიდებლობა (1235–1396/1422)
ფართობი	IX საუკუნე - 575,000 კმ²; X საუკუნე - 753,000 კმ²
მოსახლეობა	IX საუკუნეში დაახლოებით 4,000,000.
მმართველობის ფორმა	ავტოკრატია
	მონარქი
- 681–700	ასპარუხი (პირველი)
- 1396-1422	კონსტანტინე II (ბოლო)
	ისტორია
- ბულგარების შემოჭრა ბალკანეთში	681
- გაქრისტიანება	864
- ბიზანტიის მიერ დაპყრობა	1018
- ასენის და პეტერის აჯანყება	1185
- ოსმალების მიერ ბულგარეთის დაპყრობა	1396

ბულგარეთის იმპერია (ბულგ. Българско царство, ბალგარსკო ცარსტვო) — შუა საუკუნეების ევროპაში ბულგარეთის როგორც იმპერიის როლი განისაზღვრება მის მიერ ბიზანტიის იმპერიასთან აღმოსავლეთში პირველობისთვის გაწეული პაექრობის გამო.^[7] ბულგარეთის იმპერია არსებობდა ორ სხვადასხვა პერიოდში: VII-XI და XII-XIV საუკუნებბში. ორივე ბულგარული იმპერია განიხილება როგორც ერთი სახელმწიფო, რომელმაც შეძლო ბიზანტიისგან განთავისუფლება და საკუთარ ტერიტორიებზე მმართველობის აღდგენა.

ბულგარეთის პირველი იმპერია რედაქტირება

ომურტაგი, (814-831)

მთავარი სტატია: ბულგარეთის პირველი იმპერია.

ბულგარეთის პირველი იმპერია ჩამოყალიბდა დუნაის ქვედა წელის როგორც ჩრდილო ასევე სამხრეთ სანაპიროზე და არსებობდა 681^[8]^[9]^[10]-1018 წლებში. მან თავის ტერიტორიულ და კულტურული განვითარების წერტილს IX საუკუნეში მიაღწია. ბულგარეთი ხანგრძლივი ომის შემდეგ ბიზანტიის იმპერიამ 1018 წელს დაიმორჩილა.

ბულგარეთის მეორე იმპერია რედაქტირება

იმპერატორი ივან ალექსანდრე, (1331-1371)

მთავარი სტატია: ბულგარეთის მეორე იმპერია.

1185 წელს, ბიზანტიის წინააღმდეგ ბულგარელი დიდებულების ასენის და პეტერის წარმატებული აჯანყების შემდეგ შეიქმნა ბულგარეთის მეორე იმპერია და იარსება XIV საუკუნეში ოსმალების მიერ ბალკანეთის დაპყრობამდე.

რუკები რედაქტირება

ბულგარეთის პირველი იმპერია მისი განვითარების მწვერვალზე.^[11]
ბულგარეთის მეორე იმპერია დაახლოებით 1340 წელს.

იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება

ლიტერატურა რედაქტირება

Zlatarski, Vasil N. [1918] (2006). Medieval History of the Bulgarian State (Bulgarian). Sofia: Science and Arts Publishers, 2nd Edition (Petar Petrov, Ed.), Zahari Stoyanov Publishers, 4th Edition, 2006. ISBN 978-954-739-928-0.
Бакалов, Георги (2003). Електронна издание – История на България (Bulgarian). София: Труд, Сирма. ISBN 978-954-528-613-1.
Делев, Петър (2006). История и цивилизация за 11. клас (Bulgarian). Труд, Сирма.

სქოლიო რედაქტირება

↑ Jean W Sedlar, East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500, University of Washington Press, 2011, ISBN 9780295800646, p. 424
↑ The barbarian conversion: from paganism to Christianity, Richard A. Fletcher, University of California Press, 1999, ISBN 0-520-21859-0, p. 338
↑ A history of the Greek language: from its origins to the present, Francisco Rodríguez Adrados, BRILL, 2005, ISBN 90-04-12835-2, p. 265.
↑ Greek East and Latin West: the church, AD 681-1071, St Vladimir's Seminary Press, 2007, ISBN 0-88141-320-8, p. 180.
↑ The early medieval Balkans: a critical survey from the sixth to the late twelfth century, John Van Antwerp Fine, University of Michigan Press, 1991, ISBN 0-472-08149-7, p. 106.
↑ The other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Khazars, and Cumans, Florin Curta, Roman Kovalev, BRILL, 2008, ISBN 90-04-16389-1, pp. 350-351.
↑ War in the Balkans, 1991-2002 - R. Craig Nation - Google Books. Books.google.com. ციტირების თარიღი: 2012-06-28. ^{[მკვდარი ბმული]}
↑ A Concise History of Bulgaria, R. J. Crampton, Cambridge University Press, 2005, ISBN 0521616379, pp. 8-9.
↑ The New Cambridge Medieval History: Volume 1, c.500-c.700, Paul Fouracre, Cambridge University Press, 2005, ISBN 0521362911, p. 301.
↑ Мутафчиев, П. Гюзелев. В, История на българския народ 681-1323. Българска Академия на науките, 1986. стр. 106-108.
↑ Map of late 9th century eastern central Europe

[1] Jean W Sedlar, East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500, University of Washington Press, 2011, ISBN 9780295800646, p. 424

[2] The barbarian conversion: from paganism to Christianity, Richard A. Fletcher, University of California Press, 1999, ISBN 0-520-21859-0, p. 338

[3] A history of the Greek language: from its origins to the present, Francisco Rodríguez Adrados, BRILL, 2005, ISBN 90-04-12835-2, p. 265.

[4] Greek East and Latin West: the church, AD 681-1071, St Vladimir's Seminary Press, 2007, ISBN 0-88141-320-8, p. 180.

[5] The early medieval Balkans: a critical survey from the sixth to the late twelfth century, John Van Antwerp Fine, University of Michigan Press, 1991, ISBN 0-472-08149-7, p. 106.

[6] The other Europe in the Middle Ages: Avars, Bulgars, Khazars, and Cumans, Florin Curta, Roman Kovalev, BRILL, 2008, ISBN 90-04-16389-1, pp. 350-351.

[7] War in the Balkans, 1991-2002 - R. Craig Nation - Google Books. Books.google.com. ციტირების თარიღი: 2012-06-28. ^{[მკვდარი ბმული]}

[8] A Concise History of Bulgaria, R. J. Crampton, Cambridge University Press, 2005, ISBN 0521616379, pp. 8-9.

[9] The New Cambridge Medieval History: Volume 1, c.500-c.700, Paul Fouracre, Cambridge University Press, 2005, ISBN 0521362911, p. 301.

[10] Мутафчиев, П. Гюзелев. В, История на българския народ 681-1323. Българска Академия на науките, 1986. стр. 106-108.

[11] Map of late 9th century eastern central Europe

[7]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[8]

[9]

[10]

[11]