აზერკოსმოსი
აზერბაიჯანის რესპუბლიკის კოსმოსური სააგენტო (აზერკოსმოსი) (აზერ. Azərkosmos Açıq Səhmdar Cəmiyyəti (Azərkosmos ASC) — აზერბაიჯანული სააქციო საზოგადოება, რომელიც არის აზერბაიჯანის ტრანსპორტის, კავშირგაბმულობისა და საინფორმაციო ტექნოლოგიების სამინისტროს დაქვემდებარების ქვეშ.[1] აზერკოსმოსი არის პირველი სატელიტური ოპერატორი კავკასიის რეგიონში, რომელიც მთლიანად ეკუთვნის აზერბაიჯანის მთავრობას.
 | |
| დარგი | სატელიტური ოპერაციები |
|---|---|
| დაფუძნდა | 2010 წლის 3 მაისი |
| სათავო ოფისი | ბაქო, აზერბაიჯანი |
| მფლობელი | აზერბაიჯანის მთავრობა |
| საიტი | http://azercosmos.az/ |
სატელეკომუნიკაციო თანამგზავრით Azerspace-1, კომპანია უწევს ფართოზოლოვან და სამაუწყებლო მომსახურებას მომხმარებლებს ევროპაში, აფრიკაში, ახლო აღმოსავლეთში, კავკასიასა და ცენტრალურ აზიაში.[2] კომპანია უზრუნველყოფს სატელიტური გამოსახულების და გეოინფორმაციულ მომსახურებას.[3]
ისტორია რედაქტირება
2008 წელს მინისტრთა კაბინეტის სხდომაზე პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა წამოაყენა საკითხი აზერბაიჯანში თანამედროვე საჰაერო კოსმოსური ინდუსტრიის ჩამოყალიბებისა და ქვეყნის სატელეკომუნიკაციო თანამგზავრის ორბიტაზე გაშვების შესახებ.[4] ამის შესრულება კომუნიკაციისა და მაღალი ტექნოლოგიების სამინისტროს დაევალა.
პროექტის განსახორციელებლად სამინისტრომ მიმართა საერთაშორისო სატელეკომუნიკაციო კავშირს ორბიტალური სლოტების (ადგილი ორბიტაზე) გამოყოფისთვის. პარალელურად, 2009 წლის აგვისტოში, პრეზიდენტმა ალიევმა ხელი მოაწერა ბრძანებულებას აზერბაიჯანში კოსმოსური ინდუსტრიის შექმნისა და განვითარების სახელმწიფო პროგრამის დამტკიცების შესახებ.[5] 2010 წლის მაისში, კომუნიკაციისა და მაღალი ტექნოლოგიების სამინისტრომ მიაღწია შეთანხმებას Measat Satellite Systems-თან გეოსტაციონარული პოზიციის იჯარით 46° აღმოსავლეთ ორბიტალურ სლოტზე, რომელიც ეკუთვნის მალაიზიის მთავრობას.[6]
პირველი აზერბაიჯანული სატელეკომუნიკაციო თანამგზავრის წარმოებასა და გაშვებაზე გამოცხადებული ტენდერების შედეგად, თანამგზავრის ასაგებად აირჩიეს აშშ-ში მოქმედი Orbital Sciences Corporation, ხოლო მის გასაშვებად ფრანგული კომპანია Arianespace აირჩა.[7]
2010 წლის 3 მაისს პრეზიდენტის ბრძანებულებით დაარსდა Azercosmos OJSCo აზერბაიჯანის რესპუბლიკისთვის სატელეკომუნიკაციო თანამგზავრების გაშვების, ექსპლუატაციისა და ექსპლუატაციის მიზნით. 2017 წლის ოქტომბერში Azercosmos OJSCo მოექცა აზერბაიჯანის ტრანსპორტის, კავშირგაბმულობისა და საინფორმაციო ტექნოლოგიების სამინისტროს დაქვემდებარების ქვეშ.[8]
თანამგზავრები რედაქტირება
Azerspace-1 რედაქტირება
Azerspace-1 – სატელეკომუნიკაციო თანამგზავრი. უზრუნველყოფს რადიო და სატელევიზიო მაუწყებლობის მომსახურებას, კომუნიკაციას და მონაცემთა მაღალსიჩქარიან გადაცემას. თანამგზავრი მოიცავს ევროპას, აფრიკას, ახლო აღმოსავლეთს, ცენტრალურ აზიასა და კავკასიას.[9] თანამგზავრი დამზადდა 2013 წლის თებერვალში და აღჭურვილია 36 ტრანსპონდერით: 24 C-band და 12 Ku-band. იგი იმყოფება გეოსტაციონარულ ორბიტაზე აღმოსავლეთის გრძედის 46 გრადუსის პოზიციაზე. Azerspace-1-ის სავარაუდო სიცოცხლის ხანგრძლივობა 15 წელია.[10]
Azerspace-2 რედაქტირება
Azerspace-2 – სატელეკომუნიკაციო თანამგზავრი. ის დამზადდა 2018 წლის 25 სექტემბერს და მისი მიზანია ევროპის, ახლო აღმოსავლეთის, სუბსაჰარული აფრიკისა და ცენტრალური და სამხრეთ აზიის მომხმარებლებისთვის ფართოზოლოვანი და სამაუწყებლო სერვისების მიწოდება.[11] დაგეგმილია თანამგზავრის აღჭურვა 35 ტრანსპონდერით Ku-band-ზე და უნდა განთავსდეს აღმოსავლეთ გრძედის 45°-ზე. Azerspace-2-ის სიცოცხლის ხანგრძლივობა სავარაუდოდ 15 წელია.[12][13]
Azersky რედაქტირება
Azersky - დედამიწის სადამკვირვებლო თანამგზავრი. 2014 წლის დეკემბერში აზერკოსმოსმა მიიღო უფლება Azersky-ის ოპერირებასა და კომერციალიზაციაზე, რომელიც არის მაღალი გარჩევადობის (1,5 მეტრი (4,9 ფუტი) ოპტიკური დედამიწის სადამკვირვებლო თანამგზავრი. თანამგზავრის ჩაწერის მინიმალური სიგრძე არის 60 x 60 კილომეტრი (37 mi × 37 mi), მაქსიმალური კი 60/600 კილომეტრი (37 mi × 373 mi). Azersky-ის სიცოცხლის ხანგრძლივობა სავარაუდოდ 12 წელია.[14][15][16][17]
იხილეთ ასევე რედაქტირება
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Decree of the President of the Republic of Azerbaijan on the establishment of the public legal entity “Space Agency of the Republic of Azerbaijan (Azercosmos)”.
- ↑ AZERSPACE-1 SATELLITE. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ AzerSky satellite to help monitor agricultural crops in Azerbaijan. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ Ilham Aliyev observed the launch of the first Azerbaijani telecommunications satellite "Azerspace-1" into orbit. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ Order of the President of the Republic of Azerbaijan On approval of State Program on establishment and development of space industry in the Republic of Azerbaijan. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ Azerspace-1 satellite launching date announced. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ Azerspace/Africasat-1a is prepared for Arianespace’s first Ariane 5 launch in 2013. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-02-07. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ Azercosmos OJSC taken out from subordination of Ministry of Transport, Communication and High Technologies. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-02-07. ციტირების თარიღი: 2021-10-30.
- ↑ Azerspace/Africasat 1a. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ Azerspace. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ AZERCOSMOS: AZERSPACE-2 SATELLITE TO BE LAUNCHED IN APRIL. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-02-06. ციტირების თარიღი: 2021-10-30.
- ↑ Arianespace Selected to Launch Azerspace-2/Intelsat 38 Satellite at 45 Degrees East. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-02-07. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ “Azerspace-2” satellite to be launched in early 2018. ციტირების თარიღი: 2018-02-06
- ↑ Azercosmos to Take Ownership of Airbus' Spot 7 EO Satellite - Via Satellite - en (2014-12-02). ციტირების თარიღი: 2020-04-09
- ↑ History az. ციტირების თარიღი: 2020-04-09
- ↑ Azerbaijan discloses revenues from operation of its satellites.
- ↑ AzerSky satellite to help monitor agricultural crops in Azerbaijan en (2017-11-03). ციტირების თარიღი: 2020-04-08